“Hãy hạ vũ khí xuống”, Đại tá Mikhail Mizintsev, Giám đốc Trung tâm Quản lý Quốc phòng Quốc gia Nga, yêu cầu giới chức và lực lượng phòng thủ thành phố Mariupol hạ vũ khí đầu hàng Nga. Người này nói thêm: “Một thảm họa nhân đạo khủng khiếp đã lan rộng. Tất cả những ai buông vũ khí xuống đều được đảm bảo an toàn ra khỏi Mariupol”.

Quan chức Nga tuyên bố lực lượng Ukraine có hạn chót đến 5h sáng ngày 21/3 để hạ vũ khí và chấp nhận đề nghị xây dựng hành lang nhân đạo. Theo đó các hành lang nhân đạo cho dân thường sẽ được mở theo hướng đông và tây ra khỏi Mariupol lúc 10h sáng (14h giờ Việt Nam).

Những người dân Ukraine thoát khỏi thành phố Mariupol, cùng với những người khác từ Zaporizhzhia, Kiev. Ảnh: AP

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Ukraine Irina Vereshchuk đã bác bỏ tối hậu thư của Nga. “Không thể có chuyện đầu hàng, hạ vũ khí. Chúng tôi đã thông báo cho phía Nga về việc này”, bà nói với hãng tin Ukraine Pravda. “Tôi đã viết: Thay vì lãng phí thời gian vào tám trang giấy trong thư, chỉ cần mở hành lang nhân đạo”, bà nói thêm.

Thị trưởng Mariupol Piotr Andryushchenko cũng từ chối lời đề nghị và đăng một bài trên Facebook nói rằng ông không cần đợi đến sáng ngày 21/3 để trả lời yêu cầu của Nga.

Các cuộc đàm phán trước đây để cho phép người dân sơ tán khỏi Mariupol và các thành phố khác của Ukraine đã thất bại hoặc chỉ thành công một phần, trong khi các cuộc bắn phá tiếp tục diễn ra, ngay cả khi dân thường tìm cách sơ tán khỏi vùng chiến. Nga và Ukraine đổ lỗi lẫn nhau về việc không mở được các hành lang nhân đạo ở Mariupol.

Trước đó vào ngày 20/3, các nhà chức trách Ukraine cáo buộc quân đội Nga đã đánh bom một trường nghệ thuật ở Mariupol. Phát biểu trong một video trực tuyến sáng ngày 21/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết có khoảng 400 thường dân đang trú ẩn tại một ngôi trường ở thành phố cảng Biển Azov vào thời điểm bị trúng bom của Nga.

Thành phố Mariupol án ngữ hành lang trên bộ nối bán đảo Crimea ở phía nam và vùng Donetsk ở phía đông, nơi lực lượng ly khai thân Nga đang kiểm soát một phần. Nếu chiếm được Mariupol, các lực lượng Nga ở miền nam và miền đông Ukraine sẽ liên kết với nhau. Tình hình chiến sự tại đây ngày một căng thẳng, khi các cuộc giao tranh trở nên dữ dội hơn.

Ảnh vệ tinh: Nhiều tòa nhà tại quận Livoberezhnyi của Mariupol, Ukraine bốc cháy, ngày 20/3. Ảnh: Planet Labs PBC/AP

Ngoài ra, với vị trí chiến lược trên bờ Biển Azov, Mariupol đã trở thành mục tiêu trong chiến dịch quân sự của lực lượng Nga từ đầu tháng 3. Khoảng 400.000 cư dân Mariupol được cho là vẫn mắc kẹt trong thành phố giữa những đợt pháo kích mà không có điện, nước và hệ thống sưởi ấm.

"Giới chức Mariupol giờ đây có cơ hội để lựa chọn và đứng về phía người dân. Nếu không tòa án quân sự đang chờ họ và đó chỉ là một phần nhỏ trong những gì mà họ đáng phải chịu cho những tội ác khủng khiếp của mình. Nga đang lập hồ sơ rất cẩn thận về những tội ác đó", ông Mizintsev nhấn mạnh.

Bộ Quốc phòng Ukraine hôm 18/3 thông báo "tạm thời" mất quyền tiếp cận Biển Azov, khi lực lượng Nga siết vòng vây quanh cảng lớn Mariupol ven vùng biển này. Tuyên bố được đưa ra sau khi Nga nói rằng lực lượng của họ đang tạo ra gọng kìm “siết chặt" xung quanh thành phố.

Sau hơn ba tuần mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, Nga đã kiểm soát khu vực Kherson ở miền nam, trong khi tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch bao vây nhiều thành phố lớn khác, trong đó có Kiev và Kharkov. Tuy nhiên, AP dẫn lời của các quan chức phương Tây nhận định lực lượng Nga đang “sa lầy” khi tiêu hao nhiều tên lửa tầm xa vào các thành phố. Lực lượng Nga quanh thủ đô Kiev hầu như không di chuyển trong hai tuần qua và chưa có tiến triển trong việc giành kiểm soát các thành phố họ đang bao vây.