Chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital nhận định sự sụp đổ của SVB và Credit Suisse không ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán cũng như nền kinh tế Việt Nam. Ảnh: Bloomberg

Sự sụp đổ đột ngột của SVB (Ngân hàng Thung lũng Silicon) ở Mỹ cùng với những lo ngại về khả năng lây lan sang các ngân hàng châu Âu làm một số nhà đầu tư đặt câu hỏi về mức độ ảnh hưởng của sự sụp đổ này đối với Việt Nam.

Trong bài phân tích mới nhất, ông Michael Kokalari, CFA, Chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital nhận định sự sụp đổ của SVB không ảnh hưởng nhiều đến thị trường chứng khoán cũng như nền kinh tế Việt Nam.

"Chúng tôi nhận thấy những sự việc đã tác động đến SVB và một số ngân hàng khu vực khác của Mỹ sẽ không tạo ra rủi ro đáng kể đến khả năng sinh lời và/hoặc khả năng thanh toán của các ngân hàng tại Việt Nam", ông Micheal Kokalari nhìn nhận.

Giống như ngân hàng ở hầu hết các nước trên thế giới, ngân hàng Việt Nam cũng nắm giữ trái phiếu Chính phủ trên bảng cân đối kế toán, dù vậy ở Việt Nam không có chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp, và giá trái phiếu Chính phủ Việt Nam (TPCP) kỳ hạn 10 năm đã giảm khoảng 15% kể từ giữa năm 2021 khi lợi suất tăng, mặc dù lợi suất đã đạt đỉnh.

Bên cạnh đó, trái phiếu Chính phủ chỉ chiếm khoảng 6% tổng tài sản của các ngân hàng niêm yết và trái phiếu giữ đến ngày đáo hạn (HTM) chiếm chưa đến 2% tổng tài sản. Con số này thấp hơn nhiều so với mức 5-10% điển hình của các ngân hàng Mỹ và thấp hơn nhiều so với mức khoảng 45% tài sản của SVB nằm ở trái phiếu giữ đến ngày đáo hạn trên bảng cân đối kế toán.

Ngoài ra, mặc dù SVB được báo cáo có khoản lỗ tiềm ẩn khoảng 15 tỷ USD trong danh mục đầu tư (hơn nhiều so với 12 tỷ USD vốn chủ sở hữu), nhưng lý do chính khiến SVB sụp đổ là lượng tiền gửi giảm đáng kể, buộc ngân hàng này phải ghi nhận khoản lỗ trên danh mục đầu tư chứng khoán của mình. Theo Chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital, tình huống này khó xảy ra ở Việt Nam.

Cụ thể, lượng tiền gửi sụt giảm của SVB đã khiến ngân hàng này phải bán trái phiếu kho bạc và chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp để huy động tiền mặt trả cho người gửi tiền và điều này thể hiện thành các khoản lỗ tiềm ẩn trong danh mục đầu tư chứng khoán của họ.

Trong khi đó, Chính phủ Việt Nam đảm bảo rằng tiền gửi luôn được bảo vệ trong các cuộc khủng hoảng ngân hàng trước đây, mặc dù hạn mức trả tiền bảo hiểm tiền gửi chỉ là khoảng 5.000 USD.

Do đó, người gửi tiền ở Việt Nam được khuyến nghị không rút tiền đột ngột khi một ngân hàng tại Việt Nam gặp khó khăn bởi Chính phủ sẽ đảm bảo quyền lợi cho người gửi tiền trong trường hợp ngân hàng sụp đổ.

"Sau tất cả những điều đề cập như trên, nguy cơ sụp đổ của một ngân hàng như SVB ở Việt Nam là rất thấp, bởi những sự việc tác động lên SVB không có khả năng xảy ra (nghĩa là người gửi tiền không được khuyến khích rút tiền đột ngột từ ngân hàng khi có khủng hoảng) và các khoản lỗ tiềm ẩn trong danh mục đầu tư của các ngân hàng Việt Nam không đủ lớn để tác động đáng kể đến khả năng sinh lời và/hoặc khả năng thanh toán", ông Michael Kokalari đánh giá.

Không có ảnh hưởng của SVB và Credit Suisse đối với kinh tế Việt Nam

Ông Michael Kokalari cũng khẳng định sự sụp đổ của SVB dường như không có ảnh hưởng đáng kể nào đến nền kinh tế trong nước, dù Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với thặng dư thương mại tương đương khoảng 20% GDP. Xuất khẩu sang Mỹ đã chậm lại trước khi SVB sụp đổ, chủ yếu là do hàng tồn kho của các nhà bán lẻ lớn và các công ty hàng tiêu dùng khác như Nike ở Mỹ đã tăng khoảng 20% vào năm ngoái.

Thậm chí, phản ứng của chính phủ Mỹ đối với sự sụp đổ của SVB đã khiến lãi suất của Mỹ giảm và hạ kỳ vọng tăng lãi suất, từ đó tạo điều kiện cho Ngân hàng Nhà nước giảm 1% lãi suất điều hành vào đầu tuần trước. Lãi suất ở Mỹ và toàn cầu giảm và đồng USD yếu đi sẽ dẫn đến thanh khoản của các ngân hàng Việt Nam được cải thiện, cũng như lãi suất thấp hơn ở Việt Nam.

Trong khi đó, Credit Suisse đang phải đối mặt với các vấn đề thanh khoản nghiêm trọng. Vấn đề cũng sẽ được giải quyết bằng việc Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ cung cấp thanh khoản cho ngân hàng này và cũng gây áp lực khiến lãi suất toàn cầu giảm. Điều này sẽ mang lại nhiều thanh khoản hơn cho nền kinh tế thế giới, gián tiếp mang lại lợi ích cho nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam.

SVB và Credit Suisse giúp cho Ngân hàng nhà nước cắt giảm lãi suất

Ông Michael Kokalari phân tích: "Một trong những lý do quan trọng nhất mà VinaCapital cho rằng câu chuyện của SVB và Credit Suisse sẽ có lợi cho Việt Nam, là vì cả hai đều có khả năng dẫn đến việc VND tăng giá so với USD. Điều này sẽ bơm thanh khoản bằng VND vào nền kinh tế, vì Ngân hàng Nhà nước thường tích lũy dự trữ ngoại hối thông qua các biện pháp can thiệp 'không trung hòa' trên thị trường ngoại hối, dẫn đến việc tăng cơ sở tiền tệ của quốc gia".

Chuyên gia từ VinaCapital dự báo thị trường chứng khoán có thể sẽ biến động trong những tuần tới. Tuy nhiên thị trường có thể sẽ lắng xuống khi nhà đầu tư tin tưởng vào quyết tâm của các nhà hoạch định chính sách trong việc ngăn chặn những vấn đề mang tính hệ thống trong ngành ngân hàng.

Điều quan trọng là trong những tháng gần đây, thị trường chứng khoán toàn cầu đã dự đoán Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ quay đầu sau đợt tăng lãi suất mạnh gần đây và sẽ khiến các tài sản rủi ro hấp dẫn hơn, bao gồm cả giá trị tiền tệ của các thị trường đang phát triển. Điều này sẽ cho phép Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại Việt Nam hạ lãi suất và sẽ làm cho thị trường chứng khoán trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư trong nước và quốc tế