Niềm tin của các nhà đầu tư vào tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn của Việt Nam. Ảnh: Hà Anh - Mekong ASEAN

Tại báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam công bố ngày 17/10, Ngân hàng Thế giới (World Bank) đánh giá, nền kinh tế Việt Nam đạt mức tăng trưởng 5,3% so cùng kỳ trong quý 3/2023 do sản xuất công nghiệp dần phục hồi, phản ánh sự cải thiện trong xuất khẩu.

Khu vực dịch vụ vẫn là khu vực đóng góp chính cho tăng trưởng, đóng góp 2,7 điểm phần trăm trong quý 3/2023. Doanh số bán dịch vụ vẫn duy trì ở mức ổn định nhờ sự quay trở lại của khách du lịch quốc tế. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng của doanh số bán lẻ hàng hóa vẫn ở mức khoảng 50% so với thời kỳ trước Covid-19.

Xuất khẩu và nhập khẩu tiếp tục giảm tương ứng 1,2% và 5,0% so với cùng kỳ trong quý 3/2023. Tuy nhiên, World Bank nhận định, mức độ thu hẹp này nhẹ hơn nhiều so với hai quý trước, do hiệu suất hàng tháng liên tục được cải thiện - bao gồm cả xuất khẩu nông sản, dệt may, điện tử, điện thoại thông minh và vật liệu xây dựng.

Lạm phát toàn phần tiếp tục tăng mạnh kể từ tháng 6, tăng 1,13% và đạt 3,7% so cùng kỳ trong tháng 9. Lạm phát tiếp tục tăng bởi giá lương thực, thực phẩm và nhà ở, cộng thêm áp lực lạm phát từ việc tăng giá năng lượng và giáo dục.

Báo cáo World Bank cũng cho biết, ngân sách bị thâm hụt trong 9 tháng đầu năm 2023. Thu ngân sách giảm 7,8% so với cùng kỳ trong khi chi ngân sách tăng 14,1% so cùng kỳ, dẫn đến mức thâm hụt nhỏ là 0,7 tỷ USD (0,3% GDP).

Giải ngân đầu tư công trong giai đoạn 9 tháng đầu năm tăng 45,3% so với cùng kỳ nhưng vẫn chỉ đạt 48% kế hoạch vốn ngân sách đã được Quốc hội phê duyệt cho năm 2023. Trong đó, tổ chức này cho rằng vẫn tồn tại một số vấn đề tiếp tục cản trở việc giải ngân kịp thời, bao gồm thủ tục phê duyệt và mua sắm kéo dài, quá trình ra quyết định chậm và ngại rủi ro, vướng mắc trong thu hồi đất và tái định cư, cũng như thiếu các vật liệu xây dựng quan trọng như đá và cát.

Điểm tích cực, World Bank chỉ ra rằng, cam kết vốn đầu tư nước ngoài (FDI) lũy kế trong 9 tháng đầu năm 2023 lên tới 20,2 tỷ USD, tăng 31% so cùng kỳ năm 2022. Giải ngân lũy kế vốn FDI đạt 15,9 tỷ USD, tăng 3% so với một năm trước đó. Sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là lĩnh vực chính thu hút cam kết FDI vào Việt Nam.

Theo World Bank, bên cạnh lòng tin của các nhà đầu tư vào tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn của đất nước bất chấp sự bất định toàn cầu trong ngắn hạn, Việt Nam dường như còn được hưởng lợi từ chiến lược đầu tư "Trung Quốc +1".

"Các cam kết FDI mới tiếp tục phản ánh niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến tiềm năng của Việt Nam bất chấp những bất ổn toàn cầu", World Bank nhận định.

Đẩy mạnh đầu tư công có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn

Các chuyên gia World Bank khuyến nghị, trong khi tăng trưởng kinh tế khởi sắc trong quý 3/2023 nhờ xuất khẩu dần phục hồi, tiêu dùng trong nước vẫn yếu và tăng trưởng tín dụng tiếp tục tăng trưởng chậm, phản ánh đầu tư tư nhân trong nước và niềm tin của nhà đầu tư yếu. Cùng đó, xu hướng lạm phát tăng mạnh tiếp tục cần được theo dõi chặt chẽ.

Trong thời gian tới, theo các chuyên gia, những nỗ lực giải ngân vốn đầu tư công có thể hỗ trợ tổng cầu và tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn.

"Một danh mục đầu tư chiến lược và được chuẩn bị kỹ lưỡng cho năm 2024 và Kế hoạch đầu tư công trung hạn tiếp theo với trọng tâm là cơ sở hạ tầng xanh, có khả năng chống chịu và hạ tầng liên vùng sẽ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn", World Bank đánh giá.

World Bank trong báo cáo cập nhật của mình cũng đính kèm một khuyến cáo cho Chính phủ, cho rằng Việt Nam cần cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh và đẩy mạnh đầu tư vào nguồn nhân lực, đặc biệt là kỹ năng công nghệ cao. Việc làm này sẽ giúp Việt Nam thu hút FDI công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao và tăng năng suất trong dài hạn.