Hôm nay, Trung tâm ASEAN-Hàn Quốc và Viện Chính sách Kinh tế và Quốc tế Hàn quốc tổ chức “Hội nghị Thương mại và Đầu tư ASEAN-Hàn Quốc” với chủ đề “Hiệp định tự do thương mại FTA: Hợp tác kinh tế ASEAN và Hàn Quốc".

Chuyên gia từ Hiệp hội Thương mại Quốc tế Hàn Quốc, Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng; Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA); Ủy ban Điều phối ASEAN về Đầu tư; Bộ Thương mại và Công nghiệp Singapore sẽ tham dự Hội nghị.

Tổng Thư ký Trung tâm ASEAN-Hàn Quốc Kim Hae-yong nhấn mạnh: “Hội nghị diễn ra rất kịp thời và cấp thiết, đặc biệt là dựa trên những nỗ lực chung giữa ASEAN và Hàn Quốc nhằm ổn định môi trường thương mại, tăng cường thương mại tự do và cởi mở trong khu vực”.

Thông tin diễn ra “Hội nghị Thương mại và Đầu tư ASEAN-Hàn Quốc”. Ảnh: Asean.org

Nội dung Hội nghị là trao đổi từ các chuyên gia kinh tế khu vực Nhà nước và tư nhân của ASEAN và Hàn Quốc về quan điểm, các phương án nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho mục tiêu phục hồi kinh tế và thúc đẩy đầu tư, thương mại trong giai đoạn sau COVID-19; sự trao đổi kinh tế ổn định giữa ASEAN và Hàn Quốc trong thời kỳ tâm điểm của đại dịch.

Trong quá trình thảo luận, các chuyên gia sẽ đưa ra các biện pháp cải thiện việc áp dụng Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Hàn Quốc (AKFTA) và các chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) sau khi hiệp định có hiệu lực.

Trước đó, giữa ASEAN-Hàn Quốc đã ký tuyên bố chung về hợp tác kinh tế toàn diện và nhiều hiệp định song phương. Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai mà ASEAN đàm phán Hiệp định thương mại tự do. Năm 2004, các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc ký Tuyên bố chung về Hợp tác Kinh tế Toàn diện giữa ASEAN và Hàn Quốc khẳng định, mong muốn thiết lập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Hàn Quốc (AKFTA) bao gồm các lĩnh vực thương mại hàng hoá, thương mại dịch vụ và đầu tư.

Năm 2005, ASEAN và Hàn Quốc ký Hiệp định khung về Hợp tác Kinh tế Toàn diện (Hiệp định khung), và sau đó là các hiệp định cụ thể trong từng lĩnh vực, tạo nền tảng pháp lý hình thành Khu vực Thương mại Tự do ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA). Hiệp định khung này nhằm thiết lập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Hàn Quốc trước 2008 (linh hoạt tới năm 2010) đối với Hàn Quốc, năm 2010 (linh hoạt tới năm 2012) đối với Brunei, Indonesia, Malaysia, Phillippines, Singapore và Thái Lan, năm 2016 đối với Việt Nam và năm 2018 đối với Campuchia, Lào và Myanma.

Hiệp định cụ thể đầu tiên được hai bên thống nhất là Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN – Hàn Quốc (AKTIG), ký ngày 24/08/2006. Hiệp định này quy định các thỏa thuận thương mại hàng hóa ưu đãi giữa 10 quốc gia thành viên ASEAN và Hàn Quốc, trong đó quan trọng nhất là cam kết cắt giảm và xóa bỏ thuế suất đối với tất cả các dòng thuế trong một giai đoạn nhất định. Bắt đầu từ ngày 01/01/2010, Hàn Quốc và ASEAN-5 đã xóa bỏ thuế của gần 90% các mặt hàng trong Lộ trình Thông thường. Các thành viên mới hơn của ASEAN là Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanma, sẽ có thời gian dài hơn để cắt giảm và xóa bỏ thuế quan.

Đối với Việt Nam, ít nhất 50% các dòng thuế trong Lộ trình Thông thường sẽ có thuế suất từ 0-5% trước ngày 01/01/2013. Đến năm 2016, Việt Nam sẽ phải đưa 90% số dòng thuế về mức 0-5% và đạt mức tự do hóa hoàn toàn vào năm 2017.

Hiệp định Thương mại Dịch vụ ASEAN – Hàn Quốc (AKTIS) được ký ngày 21/11/2007, tạo nền tảng để tiếp tục mở cửa thị trường dịch vụ cho các nhà cung cấp dịch vụ của ASEAN và Hàn Quốc. Xây dựng trên cơ sở các cam kết theo Hiệp định chung về Thương mại Dịch vụ (GATS) của WTO, trong Hiệp định AKTIS, cả ASEAN và Hàn Quốc đều cam kết sâu rộng hơn thông qua việc bổ sung các ngành/phân ngành mới như kinh doanh, xây dựng, giáo dục, dịch vụ viễn thông, môi trường, dịch vụ du lịch và dịch vụ giao thông vận tải.

Hiệp định Đầu tư ASEAN – Hàn Quốc (AK-AI) được ký kết ngày 02/06/2009 nhằm tạo lập một môi trường minh bạch, thuận lợi và ổn định hơn cho các nhà đầu tư và nguồn vốn từ ASEAN và Hàn Quốc. Tuy nhiên, hiện nay, ASEAN và Hàn Quốc vẫn tiếp tục thảo luận nhằm hoàn thiện các nội dung hợp tác dự kiến, trong đó có vấn đề xây dựng các cam kết mở cửa thị trường hoặc lộ trình loại bỏ các bảo lưu. Trong vòng năm năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, ASEAN và Hàn Quốc sẽ thảo luận và hoàn thành những nội dung này.

Theo đánh giá chung, khu vực thương mại tự do ASEAN-Hàn Quốc đã đem lại những lợi ích đáng kể cho các nền kinh tế ASEAN, trong đó có Việt Nam, có thể khai thác hạn ngạch thuế quan với thủy sản, mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch hàng đầu của ta vào Hàn Quốc.

Hàn Quốc cam kết dành cho ASEAN lượng hạn nghạch thuế quan như: Tôm đông lạnh: 5000 tấn miễn thuế; Tôm tươi: 300 tấn miễn thuế; Mực nang: 2000 tấn miễn thuế; sắn: 25000 tấn với thuế suất 25%..là lợi thế cho các doanh ghiệp ASEAN và Việt Nam. Bên cạnh đó, thuế suất mà Hàn Quốc dành cho các sản phẩm mà ta có thế mạnh như dệt may, giày da, sản phẩm chế biến cũng rất thấp, góp phần tạo cơ hội xuất khẩu quan trọng cho các mặt hàng này. Một điểm đáng lưu ý hơn là Hàn Quốc có sự nhượng bộ trong vấn đề kiểm dịch động, thực vật (SPS), chấp nhận đưa nội dung hợp tác với các thỏa thuận công nhận lấn nhau về SPS vào phụ lục của hiệp định khung.

Cho tới nay, AKFTA đã tác động rất tích cực tới quan hệ thương mại ASEAN- Hàn Quốc. Có thể nói đây là khu vực thương mại tự do đem lại lợi ích to lớn nhất cho các doanh nghiệp Việt Nam xtes trên khía cạnh tận dụng các ưu đãi của Hiệp định./.