Do tình trạng khẩn cấp về khí hậu ngày càng trầm trọng, đặc biệt khi nhiệt độ phá kỷ lục trong suốt mùa xuân và đợt nắng nóng lịch sử vào mùa đông gây thiệt hại rõ rệt cho các con sông và sườn núi trượt tuyết, nguồn cung nước tại châu Âu đang ngày càng khan hiếm.

Trong những tuần gần đây, các hồ chứa ở các quốc gia Địa Trung Hải như Italy đã giảm xuống mực nước thường xuất hiện tại các đợt nắng nóng mùa, từ đó đe dọa sản xuất nông nghiệp. Trong khi đó, các cuộc biểu tình phản đối tình trạng thiếu nước đã nổ ra ở cả Pháp và Tây Ban Nha. Nhiều người đang bày tỏ lo ngại vấn đề nguồn cung nước vốn đã tương đối bấp bênh của châu Âu có thể còn trở nên tồi tệ hơn trong mùa hè năm 2023.

Theo CNBC trích dẫn dữ liệu vệ tinh được phân tích bởi các nhà nghiên cứu từ Đại học Graz của Austria hồi đầu năm 2023, hạn hán đang tác động đến châu Âu trên quy mô lớn hơn nhiều so với dự đoán trước đây. Châu lục này đã hứng chịu một đợt hạn hán nghiêm trọng kể từ năm 2018, gây ra các tác động nghiêm trọng tới quá trình sản xuất lương thực và năng lượng cũng như khiến nhiều loài thủy sinh bị mất môi trường sống.

Ông Torsten Mayer-Gürr, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Một vài năm trước, tôi chưa bao giờ tưởng tượng được rằng nước sẽ là một vấn đề ở châu Âu, đặc biệt là ở Đức hoặc Austria”. Tuy nhiên, vấn đề nguồn cung nước tại đây hiện cần được suy tính cẩn thận.

Năm 2022 chính là một “hồi chuông cảnh tỉnh” cho các nhà hoạch định chính sách trong bối cảnh châu Âu đã trải qua mùa hè nóng nhất từ trước đến nay, với đợt hạn hán dữ dội được cho là tồi tệ nhất mà khu vực này từng chứng kiến trong ít nhất 500 năm.

Sông Ter khô cằn tại Hồ chứa nước Sau, Tây Ban Nha. Ảnh: Getty Images

Tiếp tới năm 2023, tình hình được dự đoán không có nhiều diễn biến khả quan. Đài quan sát hạn hán châu Âu đã cảnh báo trong một báo cáo tổng quan đặc biệt vào đầu năm nay rằng nhiệt độ cao và thiếu mưa dẫn đến hạn hán lan rộng và kéo dài ảnh hưởng đến phần lớn lục địa. Dữ liệu mới nhất hiện có cho thấy hơn 25% khối 27 quốc gia của EU đang ghi nhận các điều kiện đang báo động về hạn hán, trong khi 8% khu vực đang trong tình trạng cảnh báo hạn hán.

Tại Tây Ban Nha, nhiệt độ tăng lên gần 40 độ C hồi tháng 4/2023 vừa qua đã khiến Thủ tướng Pedro Sanchez đưa ra lời cảnh báo tình trạng hạn hán đã trở thành một trong những mối lo ngại dài hạn hàng đầu của quốc gia này. Trong nỗ lực giảm bớt tác động của hạn hán đã ảnh hưởng đến ngành nông nghiệp, chính phủ Tây Ban Nha đã phê duyệt gói hỗ trợ 2,4 tỷ USD.

Nhận định về tình trạng hiện tại, bà Samantha Burgess, phó giám đốc Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus, cho biết triển vọng mùa hè này đối với phần lớn châu Âu “không đáng sợ như một tháng trước”. Nguyên nhân là do mưa lớn trên khắp miền nam châu Âu trong những tuần gần đây đã giúp bổ sung các hồ chứa và cải thiện độ ẩm của đất.

Tuy nhiên, phần lớn Bắc Âu và các quốc gia bao gồm Tây Ban Nha, Pháp và Bồ Đào Nha ở phía nam vẫn đang tương đối “khô hạn” vào thời điểm mà một số nhà nghiên cứu lo ngại châu lục có thể chuẩn bị đón một mùa hè khắc nghiệt khác. Do đó, bà khẳng định: “Vì an ninh nước trên khắp châu Âu, chúng ta thực sự cần phải thay đổi cách chúng ta xử lý nước - và tôi nghĩ rằng các sự kiện năm ngoái thực sự là một hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều nhà hoạch định chính sách ở châu Âu”.

Trong khi đó theo CNBC trích dẫn bà Chloe Brimicombe, một nhà nghiên cứu khí hậu tại Đại học Graz của Austria, “châu Âu cần nhận ra rằng biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến họ”. Châu lục này do đó không chỉ cần giúp đỡ nam bán cầu mà còn cần giúp đỡ chính mình.