Phát biểu tại Hội thảo "ASEAN chuyển đổi số báo chí kiến tạo tri thức số", ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, Việt Nam có khoảng hơn 800 cơ quan thông tấn và gần 1 triệu bài báo được đăng lên hằng ngày, thể hiện sự phong phú, đa dạng, kho dữ liệu thông tin lớn.
Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã xây dựng công cụ đánh giá về tình hình phát triển báo chí. Từ đó, các cơ quan báo chí có thể thực hiện lộ trình chuyển đổi số, với những giải pháp phù hợp, thực hiện chiến lược trong tương lai.
Việt Nam còn ban hành Bộ Chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí, bao gồm một bảng các chỉ số được nhóm thành 5 trụ cột của chuyển đổi số báo chí (Chiến lược; Hạ tầng số, nền tảng số và an toàn thông tin; Sự đồng nhất về tổ chức và chuyên môn; Độc giả, khán giả, thính giả; Mức độ ứng dụng công nghệ số) với tổng thang điểm 100. Hằng năm, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ công bố kết quả về chuyển đổi số.
Doanh thu trong lĩnh vực truyền thông đạt gần 4 tỷ USD, thể hiện tiềm năng của ngành truyền thông trong việc tạo ra các giá trị kinh tế. Tuy nhiên, có đến 50% giá trị quảng cáo đang chảy vào các nền tảng xuyên biên giới, mạng xã hội và các dữ liệu đang được các nền tảng này thu thập. Đó là lý do vì sao các cơ quan thông tấn và truyền thông trong nước đang mất nguồn thu này.
Nhận định thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết, chuyển đổi số báo chí là một con đường dài. Đây là câu chuyện sống còn của các cơ quan báo chí, đặc biệt là ý thức của những người đứng đầu các cơ quan báo chí.
"Chúng ta phải giải quyết bài toán làm thế nào để không quá phục thuộc những công nghệ và những thuật toán phân phối nội dung của các nền tảng xuyên biên giới, vốn có rất nhiều ưu việt nhưng lại đang kiểm soát cuộc chơi. Chúng ta phải có hệ sinh thái số riêng, phải có những giải pháp để đo đếm tính toán dữ liệu và kèm theo đó là những mô hình kinh doanh do chúng ta kiểm soát, để từ đó giảm sự phụ thuộc vào những nền tảng của bên thứ ba".
Trước các trao đổi về thực tiễn chuyển đổi số báo chí - truyền thông của các nước được chia sẻ tại hội thảo diễn ra ngày 21/9, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm cho biết, các nước ASEAN phải cùng nhau thực hiện những trách nhiệm và hoạt động to lớn để thúc đẩy lĩnh vực truyền thông.
"Những nhiệm vụ này bao gồm từ việc thiết lập các khuôn khổ chính phủ, phát triển và thúc đẩy các nền tảng số cho báo chí và truyền thông, giải quyết các vi phạm bản quyền và tích hợp các công nghệ số mới vào quy trình sản xuất và quản lý", ông Nguyễn Thanh Lâm nêu rõ.
Tại sự kiện, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh những điểm chính cần được các quốc gia ASEAN ưu tiên trong chuyển đổi số lĩnh vực truyền thông.
Thứ nhất, thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn tốt nhất. Cần tiếp tục trao đổi các chính sách, bài học và ứng dụng thành công liên quan đến chuyển đổi số giữa các nước ASEAN. Sự trao đổi này không chỉ bao gồm các chính sách hợp lý và ứng dụng công nghệ mà còn cả chiến lược đào tạo lực lượng lao động và chiến lược đầu tư.
Thứ hai, hợp tác với các bên liên quan khác để thực thi chính sách, đào tạo lực lượng lao động và huy động các nguồn lực để số hóa báo chí và truyền thông của mình.
Thứ ba, thiết lập kế hoạch toàn diện của ASEAN về chuyển đổi số. Sáng kiến này cần áp dụng cách tiếp cận theo lộ trình chiến lược để giúp các nước ASEAN phát triển nhanh chóng và hiệu quả. Nằm trong kế hoạch này, ASEAN có thể xem xét xây dựng một chỉ số chung để đo lường mức độ trưởng thành của chuyển đổi số trên báo chí và một công cụ đo lường tương ứng.
Với những giải pháp này, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, từng bước hướng ASEAN tới sự hiểu biết chung và hành động phối hợp để chuyển đổi số lĩnh vực truyền thông một cách tích cực, hiệu quả và hiện đại. Khuyến khích sự tham gia có ý nghĩa của người dân, xã hội và các bên liên quan khác vào quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.
"Đối với Việt Nam, nỗ lực chuyển đổi số trong ngành truyền thông nhằm mục đích xây dựng các cơ quan báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại", Thứ trưởng Lâm chia sẻ.
