Trao đổi với Mekong ASEAN nhân dịp đầu Xuân Giáp Thìn 2024, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa đã chia sẻ về bức tranh kinh tế của Đồng Tháp trong năm 2023, cùng với những mục tiêu và khát vọng của tỉnh trong năm mới.

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Trong lĩnh vực kinh tế, tỉnh Đồng Tháp đã đạt được sự tăng trưởng và phát triển ổn định. Các chỉ số kinh tế như tăng trưởng GRDP, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ đều có sự cải thiện đáng kể. Điều này cho thấy sự nỗ lực và sự quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế và thu hút đầu tư.

Thứ hai, trong lĩnh vực xã hội, toàn tỉnh đã có những tiến bộ đáng kể trong các lĩnh vực giáo dục, y tế và phát triển cộng đồng. Chất lượng giáo dục đã được cải thiện, đảm bảo đến tất cả các cấp học. Hệ thống y tế đã được nâng cao, đảm bảo sức khỏe và chăm sóc y tế cho người dân. Đồng thời, việc phát triển cộng đồng đã tạo ra những cơ hội và điều kiện tốt hơn cho cuộc sống của người dân.

Tôi cho rằng, thành tựu của tỉnh Đồng Tháp không chỉ nằm ở mặt kinh tế và xã hội mà còn ở việc duy trì và phát triển môi trường bền vững. Tỉnh đã có những nỗ lực đáng kể trong việc bảo vệ và phát triển tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển và bảo vệ môi trường.

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Để đạt được con số trên, toàn tỉnh đã đề ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, bao gồm tăng cường đầu tư hạ tầng, trong đó tỉnh Đồng Tháp sẽ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào các dự án hạ tầng quan trọng như giao thông, công nghiệp. Tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi và hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân phát triển. Điều này bao gồm việc cải thiện quy trình hành chính, tăng cường hỗ trợ tiếp cận thị trường, xúc tiến thương mại cho các doanh nghiệp.

Tập trung vào việc phát triển các ngành công nghiệp mà tỉnh có lợi thế cạnh tranh như nông nghiệp, chế biến thực phẩm, du lịch và công nghệ thông tin. Đồng thời, đẩy mạnh các dịch vụ hỗ trợ như tài chính, giáo dục và y tế để tạo ra nguồn lực và cơ sở hạ tầng cho sự phát triển kinh tế.

Chú trọng nâng cao chất lượng lao động và đào tạo, bao gồm việc tăng cường đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn cho lao động. Và cam kết duy trì và phát triển môi trường bền vững thông qua việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, quản lý chất thải và khí thải, và thúc đẩy sử dụng nguồn năng lượng tái tạo.

Cuối cùng là tiếp tục thực hiện có hiệu quả “Đề án chuyển đổi số tỉnh Đồng Tháp” (giai đoạn đến năm 2030). Mục tiêu là ứng dụng mạnh mẽ, tiên phong các công nghệ số, dữ liệu số trong tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động quản lý, điều hành của chính quyền, phương thức sống, làm việc, sản xuất kinh doanh của người dân và doanh nghiệp.

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Đồng Tháp đã tiến hành một số công việc quan trọng như xác định tiềm năng và điểm mạnh của các ngành kinh tế như nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ và du lịch. Đồng thời, tỉnh cũng đã nhìn nhận và tận dụng các điểm mạnh từ nguồn lao động dồi dào và vị trí địa lý thuận lợi khi là cửa ngõ vùng ĐBSCL kết nối ASEAN.

Tỉnh cũng đang xây dựng kế hoạch phát triển chi tiết cho từng ngành kinh tế và lĩnh vực. Kế hoạch này bao gồm các biện pháp cụ thể để tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng lao động, cải thiện hạ tầng và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để thu hút đầu tư trong các ngành kinh tế tiềm năng cũng như đẩy mạnh hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước để tận dụng tiềm năng và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển.

Ngoài những nhiệm vụ trên, tỉnh sẽ tăng cường năng lực quản lý và chính sách để đảm bảo việc triển khai hiệu quả các kế hoạch phát triển. Điều này bao gồm việc cải thiện quy trình hành chính, nâng cao năng lực cán bộ và đào tạo chuyên môn.

Bên cạnh đó, Đồng Tháp đã đặt sự bảo vệ môi trường và phát triển bền vững là một trong những ưu tiên hàng đầu. Tỉnh đã xây dựng các chính sách và biện pháp để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, quản lý chất thải và khí thải, và thúc đẩy sử dụng nguồn năng lượng tái tạo.

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Để chuẩn bị tốt nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng cũng như thu hút đầu tư sản xuất kinh doanh nhằm phát huy được tiềm năng, thế mạnh của tỉnh trong phát triển kinh tế - xã hội, Đồng Tháp chú trọng vào hai vấn đề chủ yếu.

Thứ nhất, về thu hút vốn đầu tư: Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 02-NQ/TU về phát triển doanh nghiệp và thúc đẩy khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, giai đoạn 2021 – 2025. UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo điều hành, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh càng phải tiếp tục chủ động thích ứng an toàn, linh hoạt; đề cao trách nhiệm người đứng đầu và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong việc xây dựng chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp, minh bạch, liêm chính, hành động, kiến tạo, hiệu lực, hiệu quả; tận dụng tối đa mọi cơ hội chuyển đổi số…đồng hành thực chất, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, nhà đầu tư. Đồng Tháp kiên trì đẩy mạnh cải cách hành chính một cách đồng bộ, hiệu quả; nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư có chọn lọc; lấy “đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”; huy động có hiệu quả tối đa nguồn lực còn rất lớn trong nhân dân để phục vụ cho các chiến lược và chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Thứ hai, về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng: Tỉnh tập trung thực hiện các giải pháp tái cơ cấu đầu tư công, ưu tiên vốn đầu tư công vào xây dựng kết cấu hạ tầng kết nối, dự án trọng điểm, có sức lan toả thuộc các ngành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. Qua đó, hiệu quả sử dụng nguồn vốn được nâng lên, tạo được động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và bảo đảm phát triển hài hòa giữa các địa phương trong tỉnh.

Trong đó, phát triển hạ tầng giao thông luôn được tỉnh quan tâm và được xem là mũi đột phá. Tỉnh ủy đã xây dựng và triển khai kết luận về định hướng xây dựng các công trình giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, giai đoạn 2021 - 2025.

Cùng với ngân sách Trung ương hỗ trợ, tỉnh cũng ưu tiên nguồn lực để đầu tư các dự án tạo tác động lan tỏa cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, giai đoạn 2021 - 2025, Đồng Tháp xác định thực hiện 23 dự án công trình giao thông trọng điểm (đến nay đã hoàn thành 13/23 dự án), nhiều dự án đầu tư của Trung ương triển khai trên địa bàn tỉnh và được khẩn trương đẩy nhanh tiến độ, nhất là các tuyến đường giao thông huyết mạch như: Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Cao Lãnh - An Hữu; tuyến cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh; dự án nâng cấp đoạn Cao Lãnh - Lộ Tẻ; dự án Đầu tư xây dựng công trình đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, giai đoạn 1; dự án Quốc lộ 30 tuyến tránh thành phố Cao Lãnh…

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Theo Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, xác định hoa kiểng là một trong năm ngành hàng chủ lực của tỉnh, từ đó, UBND tỉnh Đồng Tháp đã ban hành “Kế hoạch phát triển ngành hàng hoa kiểng tỉnh Đồng Tháp đến năm 2025, đưa giá trị sản xuất ngành hàng hoa, kiểng đạt 7.000 tỷ đồng”.

Mục tiêu mà kế hoạch đặt ra là xây dựng ngành sản xuất hoa, kiểng tỉnh Đồng Tháp từng bước phát triển bền vững, tiến tới trở thành ngành đóng vai trò quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng; góp phần tăng thu nhập cho người sản xuất và nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân.

Tỉnh Đồng Tháp phấn đấu mục tiêu ngành hàng hoa kiểng đến năm 2025 có diện tích trồng hoa kiểng toàn tỉnh đạt trên 3.500 ha, chủ yếu tập trung thành phố Sa Đéc hơn 1.100 ha; huyện Lai Vung hơn 1.500 ha, huyện Lấp Vò hơn 450 ha, thành phố Cao Lãnh 50 ha.

Để đạt mục tiêu ngành hàng hoa, kiểng, chúng tôi đã chỉ đạo các ngành liên quan chủ động nghiên cứu, tổ chức nhân giống in-vitro hoa kiểng theo hướng sạch bệnh, chất lượng đáp ứng yêu cầu người sản xuất và thị trường tiêu thụ. Cùng với đó, tiếp nhận và chuyển giao các giống hoa kiểng mới, giống hoa kiểng có giá trị kinh tế cao phù hợp điều kiện sản xuất và thị trường tiêu thụ.

Ngoài ra, chúng tôi cũng quan tâm đến việc tăng cường gắn kết, phát triển làng nghề hoa kiểng với hoạt động du lịch dã ngoại, sinh thái, trải nghiệm, cùng nông dân làng hoa… Nhiều mô hình du lịch trải nghiệm, điểm tham quan du lịch về hoa kiểng được hình thành và khai thác có hiệu quả tài nguyên bản địa, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm. Qua đó, góp phần thúc đẩy du lịch Đồng Tháp phát triển liên tục. Tính đến cuối năm 2023, Đồng Tháp đón tiếp 4 triệu lượt khách, doanh thu từ du lịch đạt 1.900 tỷ đồng.

Ông Phạm Thiện Nghĩa: Lúa gạo là một trong 5 ngành hàng chủ lực thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2016 - 2020 và tiếp tục là ngành hàng chủ lực quan trọng của tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

Ngày 31/8/2022, UBND Tỉnh ban hành kế hoạch số 307/KH-UBND về việc phát triển ngành hàng lúa gạo tỉnh Đồng Tháp đến năm 2025, với mục tiêu phấn đấu chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa sang trồng các loại cây ăn trái, cây hàng năm khác có giá trị kinh tế cao, để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tăng thu nhập cho hộ sản xuất nhưng vẫn đảm bảo đến năm 2025 diện tích gieo trồng lúa toàn tỉnh tối thiểu là 470.940 ha, sản lượng đạt trên 3 triệu tấn; phát triển vùng sản xuất tập trung theo hướng ứng dụng đồng bộ giải pháp giảm giá thành, cơ giới hóa, quy trình sản xuất tiên tiến, công nghệ thông minh gắn truy xuất nguồn gốc và chuỗi giá trị trên cây lúa ...

Để hoàn thành mục tiêu theo kế hoạch đề ra, tỉnh Đồng Tháp cần tiếp tục thực hiện giải pháp phát triển ngành hàng lúa gạo trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực và theo hướng bền vững tập trung các nội dung sau:

Tận dụng các nguồn lực đầu tư, nâng cấp hệ thống giao thông nội đồng, kết nối giao thông nội đồng và hệ thống giao thông liên vùng trong tỉnh, hoàn thiện và nâng cấp hệ thống tưới tiêu nội đồng, đồng ruộng theo từng tiểu vùng để góp phần tiết kiệm nước, áp dụng tốt các giải pháp kỹ thuật trong sản xuất.

Chỉ đạo các địa phương triển khai, lồng ghép triển khai các đề án: phát triển quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) đến năm 2030; phát triển sản xuất và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; phát triển sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050; triển khai thực hiện, nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa gạo từ nguồn kinh phí hỗ trợ đất trồng lúa theo Nghị định 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015 của Chính phủ.

Để triển khai hiệu quả Đề án "Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030" của Thủ tướng Chính phủ, cũng như ngành hàng lúa gạo trên địa bàn tỉnh, UBND Tỉnh ký Biên bản ghi nhớ hợp tác với Công ty Cổ phần Tập đoàn PAN về việc triển khai thực hiện Chương trình hợp tác thực hiện đề án “Nâng cao thu nhập người trồng lúa”.

Phối hợp với các tổ chức nước ngoài triển khai có hiệu dự án về chuỗi giá trị lúa gạo, như Tổ chức Phát triển Hà Lan SNV triển khai có hiệu quả dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững ở khu vực ĐBSCL, nhằm cải thiện sinh kế cho hộ nông dân sản xuất lúa nhỏ lẻ ở khu vực dự án; xây dựng các chuỗi giá trị lúa gạo bao trùm; giảm phát thải khí nhà kính từ sản xuất lúa gạo; hỗ trợ phát triển thương hiệu gạo các-bon thấp trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.

Quản lý chặt vùng sản xuất phục vụ xuất khẩu. Nâng cao năng lực giám sát và dự báo, phòng trừ hiệu quả sinh vật gây hại. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số để thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm phục vụ thị trường xuất khẩu.

Tiếp tục rà soát, kiểm tra các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phục vụ công tác quản lý vật tư nông nghiệp tập trung giải quyết an toàn vệ sinh thực phẩm, thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm chủ lực.

Cuối cùng là thông tin, tuyên truyền, khuyến khích nông dân nâng cao chất lượng gạo, tăng diện tích giống xác nhận, giống chất lượng cao, lúa thơm đặc sản; tập trung nâng cao hiệu quả sản xuất thông qua giảm chi phí phân bón, thuốc BVTV, giống bằng cách áp dụng rộng rãi quy trình sản xuất lúa tiên tiến, bền vững (IPM, IPHM, 3G3T, 1P5G, SRP, ...), quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (GAP) và tương đương, canh tác lúa thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu, sản xuất lúa hữu cơ,...) kết hợp truy xuất nguồn gốc, thu hoạch đúng thời điểm…

Mekong ASEAN: Xin cảm ơn những chia sẻ của ông!