Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) ngày 10/7 công bố kết quả Chỉ số Niềm tin kinh doanh (BCI) quý 2/2023 do Decision Lab thực hiện thông qua khảo sát mạng lưới rộng lớn gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam trong nhiều lĩnh vực.

Theo báo cáo, chỉ số BCI trong quý 2/2023 đứng ở mức 43,5 điểm, giảm nhẹ từ mức 48 điểm ghi nhận trong quý 1. Đây là số điểm thấp nhất kể từ mức đáy 15,2 điểm năm 2021 khi xảy ra đại dịch Covid-19.

Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) là báo cáo được thực hiện hàng quý, và được xem là thước đo để đánh giá góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà đầu tư châu Âu về thị trường Việt Nam.

BCI giảm nhẹ 4,5 điểm phản ánh bối cảnh thị trường tương đối khó khăn hiện nay khi số lượt nhận định bi quan về tình hình kinh doanh hiện tại tăng 10%. Báo cáo cũng chỉ ra tình trạng thiếu điện ảnh hưởng đáng kể đến các doanh nghiệp trong thời gian khảo sát. Khoảng 60% số doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết hoạt động sản xuất kinh doanh đã chịu tác động do tình hình thiếu điện cục bộ. Thiếu hụt điện làm năng suất hoạt động và năng suất lao động giảm, sản xuất và dịch vụ bị gián đoạn.

Theo EuroCham Việt Nam, việc đảm bảo các giải pháp dài hạn giải quyết vấn đề ổn định nguồn cung cấp điện vẫn là ưu tiên hàng đầu để duy trì hiệu quả kinh doanh và khả năng phục hồi kinh tế tổng thể.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng nhấn mạnh về góc nhìn của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu về sự phát triển cơ sở hạ tầng của Việt Nam, với 53% cho rằng cơ sở hạ tầng hiện tại "không tương xứng" hoặc "tụt hậu".

"Tuy nhiên, Chính phủ Việt Nam đã và đang tích cực thực hiện các biện pháp để giải quyết vấn đề này, đặc biệt là tập trung đẩy nhanh các dự án hạ tầng trọng điểm như lĩnh vực đường cao tốc", EuroCham nhìn nhận.

Ở khía cạnh tích cực, báo cáo của EuroCham Việt Nam cũng cho thấy những tín hiệu đáng khích lệ giữa bối cảnh nhiều khó khăn hiện nay. Số lượng các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đánh giá tích cực về triển vọng kinh doanh trong quý 3/2023 đã tăng 9% so với đánh giá của họ cho quý 2/2023.

Với sự thận trọng trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, các doanh nghiệp tham gia khảo sát nhấn mạnh rằng cải cách quy định và sự sẵn có của lực lượng lao động lành nghề là động lực tăng trưởng then chốt cho các công ty của họ. Cải cách quy định được xem là yếu tố hàng đầu sẽ góp phần vào tăng trưởng trong lĩnh vực dịch vụ, trong khi sự sẵn có của lực lượng lao động lành nghề được ưu tiên trong lĩnh vực sản xuất.

Việt Nam vẫn củng cố vị trí là một trong 5 điểm đến đầu tư hàng đầu

Tuy vậy, bất chấp những thách thức trên, Việt Nam hiện diện như một điểm đến thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Khoảng 48% số người tham gia khảo sát kỳ vọng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của công ty họ vào Việt Nam sẽ tăng trong quý tới.

Trong khi đó, 40% doanh nghiệp được hỏi đã bày tỏ không có kế hoạch tăng FDI, đánh dấu mức tăng 4% so với báo cáo BCI trước đó. Dù vậy, Việt Nam vẫn củng cố vị trí là một trong 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của hơn 1/3 doanh nghiệp, cho thấy sức hấp dẫn lâu dài của nền kinh tế.

Góp ý chính sách, các doanh nghiệp được khảo sát nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện môi trường pháp lý, phát triển cơ sở hạ tầng và đảm bảo khả năng tiếp cận nguồn tài chính để nâng cao sức hấp dẫn của Việt Nam đối với FDI.

Báo cáo nhấn mạnh rằng các quy định không rõ ràng (53%) và thủ tục hành chính rườm rà (50%) là những rào cản chính hạn chế hoạt động của các doanh nghiệp.

Bình luận về Chỉ số Môi trường Kinh doanh quý 2/2023, Chủ tịch EuroCham - Gabor Fluit, cho biết, nền kinh tế Việt Nam chủ yếu dựa vào sản xuất và xuất khẩu, và đang phải chịu tác động lớn bởi tình hình khó khăn toàn cầu. Sự sụt giảm về xuất khẩu và các đơn hàng đã tác động lớn đến các doanh nghiệp châu Âu và cộng đồng doanh nghiệp nói chung. BCI đã cho thấy rõ viễn cảnh khó khăn hiện nay.

Để giải quyết những thách thức này, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng thực hiện các giải pháp thiết thực, đặc biệt là bằng cách đẩy nhanh các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng. EuroCham đánh giá cao những nỗ lực này và tin rằng điều đó sẽ mang lại sự thúc đẩy đáng kể cho nền kinh tế trong dài hạn.

Chủ tịch EuroCham cũng nhấn mạnh luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam thông qua đối thoại và tham vấn chính sách.

Chúng tôi đã hợp tác chặt chẽ với Chính phủ để tìm ra các giải pháp hiệu quả. Ví dụ về vấn đề thiếu điện, Chính phủ nên tập trung vào việc phát triển các kế hoạch dài hạn vì việc này có khả năng xảy ra theo chu kỳ. Bằng cách hành động nhanh chóng và toàn diện, chúng ta không chỉ thu hút đầu tư nước ngoài mà còn đảm bảo một nền kinh tế vững mạnh và có khả năng vượt qua trở ngại trong tương lai.

Vấn đề thời gian rất quan trọng, vì vậy chúng ta phải hành động nhanh chóng và quyết liệt để đảm bảo một tương lai thịnh vượng cho Việt Nam.

Chủ tịch EuroCham - Gabor Fluit