Khi ngành bán lẻ sản phẩm công nghệ gặp khó khăn do thị trường bão hòa và cạnh tranh khốc liệt, FPT Retail nhanh chân chuyển trọng tâm kinh doanh sang chuỗi dược phẩm. FPT Long Châu giờ được coi như “ngôi sao hy vọng” của doanh nghiệp này, khi thị trường dược phẩm tỷ USD ở Việt Nam vẫn đang thiếu những “tay chơi” chuyên nghiệp.

Cổ phiếu FRT của CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail) là một trong những mã đắt đỏ nhất trên thị trường chứng khoán hiện nay. Mã đang giao dịch ở vùng giá gần 180.000 đồng/cp, tăng 80% so với thời điểm đầu năm 2024. Vốn điều lệ chỉ hơn 1.360 tỷ đồng nhưng vốn hóa của FPT Retail đã chạm mốc tỷ USD, đạt hơn 24.000 tỷ đồng.

Sức hút cổ phiếu FRT phần nào phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào triển vọng doanh nghiệp. Mặc dù là “đàn em” trong ngành bán lẻ so với Masan, Thế giới Di động, PNJ… nhưng những năm gần đây, FPT Retail đang vươn lên như một “ngôi sao mới nổi”, với tham vọng chiếm lĩnh thị phần trong nhiều ngành hàng.

Sau điện thoại, máy tính, dược phẩm, mới đây nhất, FPT Retail công bố sẽ “lấn sân” thị trường điện máy. Đầu tháng 8/2024, công ty đồng loạt khai trương 10 cửa hàng điện máy - là một gian bên cạnh ngành hàng sản phẩm điện tử công nghệ (ICT). Các cửa hàng mới có quy mô tương đối lớn với diện tích hơn 200m2/cửa hàng. Công ty dự kiến nâng tổng số cửa hàng điện máy lên 50 điểm trong năm 2024.

Chia sẻ về lý do gia nhập thị trường điện máy với Mekong ASEAN, ông Nguyễn Việt Anh – Phó tổng giám đốc FPT Retail cho biết, thị trường điện máy hiện có quy mô rất lớn, đạt khoảng 120.000 - 150.000 tỷ đồng mỗi năm với các phân khúc chính: Máy lạnh chiếm 31%, tivi 29%, tủ lạnh 22% và máy giặt khoảng 18%. Sau khoảng 9 tháng thử nghiệm và hoạt động trong lĩnh vực này, FPT Shop bước đầu ghi nhận kết quả khả quan.

“Mặc dù có nhiều thách thức nhưng chúng tôi đánh giá, tiềm năng của thị trường điện máy trong tương lai vẫn còn rất lớn, đặc biệt đối với các dòng sản phẩm như máy lạnh và máy giặt. Bên cạnh đó, giá thành của các sản phẩm chất lượng cũng ngày càng hợp lý, đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp các sản phẩm điện máy có thể tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng có thu nhập trung bình thấp. Mục tiêu của FPT Shop không chỉ là mở rộng thương hiệu trong lĩnh vực điện máy mà còn trở thành địa chỉ mua sắm uy tín cho người tiêu dùng Việt Nam,” ông Nguyễn Việt Anh chia sẻ.

FPT Retail được thành lập từ tháng 3/2012, là một thành viên của Tập đoàn FPT. Đến năm 2017, FPT thoái bớt vốn và hiện ghi nhận FPT Retail là công ty liên kết với tỷ lệ sở hữu 46,54%.

FPT Shop là thương hiệu bán lẻ đầu tiên của FPT Retail. Đây là chuỗi siêu thị phân phối các mặt hàng máy tính, điện thoại công nghệ. Năm 2017, công ty bắt đầu lấn sân thị trường dược phẩm với việc “thâu tóm” chuỗi nhà thuốc Long Châu. Đến hiện tại, đây chính là hai mảng kinh doanh cốt lõi của FPT Retail.

Trong nhiều năm, FPT Shop là động lực tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của FPT Retail. Từ 100 cửa hàng ban đầu, chuỗi nâng lên đỉnh điểm 786 cửa hàng vào cuối năm 2022. Doanh thu của FPT Shop năm 2022 đạt 20.689 tỷ đồng, gấp 2,6 lần năm 2015 – thời điểm FPT Retail bắt đầu công bố báo cáo tài chính.

Tuy nhiên năm 2023, chuỗi FPT Shop bắt đầu gặp khó khăn khi nhu cầu tiêu dùng cho các mặt hàng không thiết yếu giảm mạnh cùng những khó khăn của nền kinh tế, cùng với đó là sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp đối thủ để tranh giành thị phần. Doanh thu của chuỗi giảm 22% so với năm 2023, đạt 16.185 tỷ đồng. FPT Retail cũng phải thu hẹp chuỗi ICT để tối ưu hóa chi phí. Thời điểm cuối tháng 6/2024, chuỗi còn 642 cửa hàng.

Bù lại, FPT Long Châu lại dần thay thế vị trí “át chủ bài” để duy trì tăng trưởng cho FPT Retail. Sau khi tìm được mô hình phù hợp, FPT Long Châu tích cực nhân rộng cửa hàng, từ đó giúp doanh thu ngày càng tăng trưởng và đóng góp tỷ trọng lớn cho tổng doanh thu của công ty mẹ. Hiện tại, số nhà thuốc FPT Long Châu đã chạm mốc 1.800 cửa hàng, tăng hơn 300 cửa hàng so với đầu năm 2024 và tăng gần gấp đôi so với đầu năm 2023.

6 tháng đầu năm 2024, FPT Long Châu đóng góp 11.521 tỷ đồng doanh thu cho FPT Retail, tăng 67% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm 63% tổng doanh thu toàn công ty. Trước đó, năm 2023, FPT Long Châu mang về 15.882 tỷ đồng doanh thu, tăng 66% so với cùng kỳ và đóng góp 50% trong tổng doanh thu. Năm 2022, doanh thu của chuỗi nhà thuốc mới ở mức 9.596 tỷ đồng, chiếm 32% tổng doanh thu.

Từ lợi nhuận âm lên đến trăm tỷ đồng trong năm 2020, Long Châu đã lãi trước dự tính trong năm 2021. Năm 2022, lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) của chuỗi nhà thuốc đạt hơn 200 tỷ đồng, tăng lên hơn 510 tỷ đồng vào năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024 đạt 491 tỷ đồng. Long Châu cũng là động lực chính để FPT Retail khôi phục kết quả kinh doanh sau năm 2023 thua lỗ. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2024, doanh thu của công ty đạt 18.281 tỷ đồng, tăng 22% so với nửa đầu năm 2023; lợi nhuận sau thuế đạt 109 tỷ đồng, so với cùng kỳ lỗ 213 tỷ đồng. Ngoài ra, EBITDA của mảng ICT cũng có cải thiện đáng kể, âm gần 17 tỷ đồng, so với năm 2023 âm hơn 200 tỷ đồng.

Theo chia sẻ của lãnh đạo FPT Retail, trong bối cảnh kinh tế vẫn còn nhiều ẩn số và tốc độ phục hồi của thị trường vẫn chậm, công ty đã triển khai nhiều giải pháp để tối ưu chi phí vận hành và kiện toàn hệ thống chuỗi bán lẻ ICT. FPT Shop tiếp tục bổ sung, đa dạng hoá và tập trung phát triển các nhóm hàng có lợi nhuận cao như như điện máy, điện lạnh, gia dụng... nhằm khai thác và tận dụng tối đa tiềm lực của mỗi cửa hàng, từng bước cải thiện biên lãi gộp. Công ty cũng chú trọng phát triển kinh doanh trực tuyến đa nền tảng để tận dụng xu hướng mua sắm online.

Với FPT Long Châu, FPT Retail đặt mục tiêu sẽ trở thành công ty chăm sóc sức khỏe toàn diện -“Healthcare Platform”, từ y tế dự phòng, chẩn đoán, điều trị, mua thuốc, bảo hiểm, đến chăm sóc sức khỏe offline và online. Vào cuối năm 2023, FPT Long Châu đã chính thức bước vào lĩnh vực tiêm chủng. Đến nay, công ty đã hoàn tất việc mở 110 trung tâm tiêm chủng, dự kiến đến cuối năm 2024 sẽ cán mốc 120 trung tâm. FPT Long Châu hướng đến phát triển mô hình tiêm chủng tại nhà thuốc - mô hình phổ biến ở nhiều nước như Mỹ, Australia, New Zealand và Singapore.

FPT Long Châu cũng đang trong quá trình chuẩn bị thực hiện chào bán cổ phần riêng lẻ cho nhà đầu tư (tối đa 10%). Nếu hoàn thành, đây sẽ là nguồn vốn mới để công ty tiếp tục mở rộng hệ sinh thái dược phẩm như mục tiêu đã đề ra.