Phát hành riêng lẻ suy giảm

Trong Báo cáo cập nhật thị trường trái phiếu vừa công bố, Chứng khoán VNDirect chỉ ra rằng, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành trong quý III đạt mức 60.635 tỷ đồng, giảm mạnh 50,5% so với quý trước, giảm mạnh 70,9% so với cùng kỳ. Trong đó, tỷ lệ trái phiếu phát hành riêng lẻ và công chúng lần lượt là 97,4% và 2,6%.

Tài chính – Ngân hàng tiếp tục là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 82,5% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ, tương đương 48.683 tỷ đồng, giảm 39,5% so với quý trước, giảm 37,9% so với cùng kỳ.

3 Ngân hàng có giá trị phát hành lớn nhất là Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (6.867 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Phương Đông (6.600 tỷ đồng) và Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (4.210 tỷ đồng).

Bất động sản chiếm tỷ trọng 13,7% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ, tương đương 8.091 tỷ đồng, giảm mạnh 45,9% so với quý trước, giảm 90,9% so với cùng kỳ.

Các doanh nghiệp bất động sản có phát hành riêng lẻ nhiều nhất trong quý bao gồm Công ty TNHH NoVa Thảo Điền (2.300 tỷ đồng), CTCP Đầu tư và Phát triển Du lịch Phú Quốc (2.285,6 tỷ đồng) và CTCP Fuji Nutri Food (1.000 tỷ đồng).

Tập đoàn đa ngành chứng kiến sự sụt giảm mạnh nhất về giá trị phát hành riêng lẻ với khoản1.500 tỷ đồng, giảm 89,5% so với quý trước. Chỉ có CTCP Tập đoàn Masan phát hành trong quý này.

Các ngành khác chiếm 1,3% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ trong quý, tương đương 758 tỷ đồng, giảm 94,0% so với quý trước. Đáng chú ý có CTCP Sản xuất và Kinh doanh Vinfast phát hành 300 tỷ đồng với kì hạn 3 năm và Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo phát hành 290 tỷ đồng với kì hạn 5 năm.

Thị trường giảm sâu trong 9 tháng đầu năm 2022

Theo nhóm phân tích VNDirect, ngay từ thời điểm tháng 3/2022, thị trường TPDN chậm lại nhằm chờ đợi Nghị định sửa đổi 153/NĐ-CP/2020, với mục tiêu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư cũng như nâng cao chất lượng của thị trường vốn.

Trong bối cảnh đó, tổng giá trị phát hành TPDN trong 9 tháng đầu năm giảm mạnh 43,5% xuống còn 248.603 tỷ đồng, gồm 240.804 tỷ đồng phát hành riêng lẻ và 7.799 tỷ đồng phát hành ra công chúng.

Trong đó Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành dẫn đầu về giá trị phát hành trong 9 tháng đầu năm, chiếm 57,7%. Nhóm ngành Bất động sản chiếm 21,5%. Nhóm Tập đoàn đa ngành và các nhóm ngành Khác chiếm lần lượt 6,3% và 14,5% tổng giá trị phát hành.

Áp lực trái phiếu đáo hạn gia tăng từ quý IV/2022

VNDirect ước tính, tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý 4/2022 đạt mức 58.840 tỷ đồng tăng 87,7% svck. Trong đó, tỷ lệ TPDN đáo hạn của ngành Bất động sản, Tài chính – Ngân hàng, Khác lần lượt là 34,1%, 32,9% và 33,0%.

Trong đó, theo VNDirect, bất động sản tiếp tục là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 34,1% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong quý, tương đương 20.071 tỷ đồng. Báo cáo cũng chỉ ra các doanh nghiệp bất động sản có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý IV bao gồm: CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc NoVa (3.000 tỷ đồng) và CTCP Bách Hưng Vương (2.980 tỷ đồng).

Tài chính-Ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với 32,9% tổng giá trị đáo hạn, tương đương 19.365 tỷ đồng. Các tổ chức tài chính có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý IV gồm: NHTMCP Kỹ Thương Việt Nam (4.500 tỷ đồng), NHTMCP Quốc tế Việt Nam (3.000 tỷ đồng) và NHTMCP Việt Nam Thịnh Vượng (1.950 tỷ đồng).

Các ngành khác chiếm 33,0% tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý IV/2022, đạt 19.404 tỷ đồng.

Các doanh nghiệp ngoài nhóm Bất động sản và Tài chính-Ngân hàng có giá trị đáo hạn cao nhất gồm: CTCP TNHH Sản xuất và Kinh Doanh Vinfast (9.010 tỷ đồng), CTCP Wealth Power (2.880 tỷ đồng) và CTCP Tập đoàn Sovico (2.100 tỷ đồng).

Thị trường có thể tiếp tục trầm lắng trong một vài quý tới

Các chuyên gia VNDirect cho rằng, việc Nghị định 65/2022/NĐ-CP bổ sung sửa đổi cho Nghị định 153 về chào bán trái phiếu riêng lẻ đã chính thức được ban hành là một điểm tích cực đối thị trường vốn trong dài hạn, vì Nghị định 65 tuy mang định hướng thắt chặt hơn so với nghị định cũ nhưng cũng đã nới lỏng hơn ở một số quy định so với những dự thảo được lấy ý kiến trước đó.

"Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng các thành viên thị trường cần thời gian để điều chỉnh cho phù hợp với những quy định mới. Vì vậy, thị trường TPDN nhiều khả năng sẽ tiếp tục trầm lắng trong một vài quý tới.", VNDirect nhận định.

Về phía cung, nhóm phân tích cho rằng tổng giá trị phát hành TPDN có thể phục hồi trở lại từ nửa cuối năm 2023.

Về phía cầu, theo dự báo của VNDirect, số lượng nhà đầu tư chuyên nghiệp đủ điều kiện sẽ sụt giảm trong ngắn hạn.

"Nghị định 65 mới cho phép các doanh nghiệp được phát hành TPDN với mục đích cơ cấu nợ. Đây là một trong những điểm trọng yếu theo hướng nới lỏng hơn, giúp các doanh nghiệp với mục đích tái cơ cấu nợ (theo đúng quy định) vẫn có thể tiếp cận được với kênh phát hành TPDN", nhóm phân tích nhấn mạnh.

Hơn 142.200 tỷ đồng trái phiếu đã được mua lại trước hạn

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), tính chung trong ba quý đầu năm 2022 tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại trước hạn lên hơn 142.200 tỷ đồng, tăng tới 67% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó riêng tháng 9 chiếm hơn 28.800 tỷ đồng, tương đương tăng 199% so với cùng kỳ năm trước.

Những doanh nghiệp điển hình trong hoạt động tất toán nợ trái phiếu trước hạn phải kể đến Hoàng Anh Gia Lai, Cơ điện lạnh (REE), Tập đoàn Gelex, Công ty Yamagata, An Phát Finance, Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS), Ngân hàng OCB...