 |
Theo kết quả khảo sát Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của S&P Global, ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục đối mặt với các điều kiện kinh doanh khó khăn trong tháng đầu của năm 2023. Cụ thể, PMI Việt Nam tháng 1/2023 đạt 47,4 điểm, tăng so với mức 46,4 điểm trong tháng 12/2022 nhưng vẫn cho thấy sức khỏe ngành sản xuất suy giảm mạnh. Các điều kiện hoạt động đã xấu đi hơn trong suốt 3 tháng qua.
Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy nhu cầu đã cải thiện khi số lượng đơn đặt hàng mới giảm chậm hơn và số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tăng trở lại. Việc làm cũng giảm chậm hơn.
Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tăng
Số lượng đơn đặt hàng mới giảm thường là nguyên nhân dẫn đến giảm sản lượng, khi một số công ty cho biết khách hàng có đủ hàng hóa lưu kho và không cần mua hàng vào thời điểm hiện tại.
Tổng số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm tháng thứ ba liên tiếp trong tháng 1 khi nhu cầu khách hàng vẫn yếu. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cải thiện, đặc biệt là khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã tăng lần đầu tiên trong 3 tháng. Nhờ vậy, tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm nhẹ và là mức giảm nhẹ nhất trong thời kỳ giảm hiện nay.
Tương tự, việc làm đã giảm nhẹ hơn vào tháng đầu năm. Số lượng nhân viên đã giảm tháng thứ ba liên tiếp khi yêu cầu về sản lượng giảm. Trong khi đó, lượng công việc tồn đọng giảm trong tháng 1 sau khi đã tăng trong tháng 12, và tồn kho hàng thành phẩm đã giảm mạnh nhất kể từ tháng 6/2021.
Niềm tin kinh doanh tại Việt Nam được cải thiện ở mức cao
Theo đánh giá của S&P Global, trong tháng 1/2023 tốc độ tăng chi phí đầu vào đã gia tăng tháng thứ năm liên tiếp và trở thành mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 7/2022. Ở những nơi giá cả đầu vào tăng, các thành viên nhóm khảo sát cho biết nguyên nhân là do giá cả của nhà cung cấp, chi phí nhập khẩu và thuế tăng. Các công ty sản xuất hàng hóa tiêu dùng và hàng hóa trung gian có giá cả đầu vào tăng, nhưng các công ty sản xuất hàng hóa đầu tư cơ bản lại có giá cả đầu vào giảm.
Chi phí đầu vào tăng nhanh hơn khiến các nhà sản xuất phải tăng giá bán hàng vào tháng đầu năm sau khi đã cố gắng giảm vào hai tháng cuối của năm 2022. Giá bán hàng đã tăng nhẹ, và tốc độ tăng là nhanh nhất trong sáu tháng.
Chi phí nguyên vật liệu, cùng với khối lượng công việc giảm đã khiến một số công ty tiếp tục giảm hoạt động mua hàng trong tháng 01/2023.
Tuy nhiên, một số dấu hiệu cải thiện nhu cầu khách hàng đã khuyến khích các nhà sản xuất khác tăng mua hàng hóa đầu vào, từ đó hoạt động mua hàng về tổng thể hầu như không thay đổi. Mặc dù vậy, hoạt động mua hàng hóa đầu vào giảm trong những tháng trước đã làm giảm lượng tồn kho hàng mua.
Đáng chú ý, niềm tin kinh doanh đã cải thiện thành mức cao của ba tháng với hy vọng nhu cầu sẽ mạnh lên trong năm, từ đó thúc đẩy tăng sản lượng. Sự nới lỏng các hạn chế liên quan đến đại dịch ở Trung Quốc là một nhân tố khác hỗ trợ cho triển vọng tích cực trên. Hơn một nửa số người trả lời khảo sát lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng trong thời gian 12 tháng tới.
Bình luận về kết quả khảo sát, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence cho biết, mặc dù nhu cầu hàng hóa của các công ty sản xuất ở Việt Nam vẫn còn yếu vào đầu năm 2023 khiến sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới và việc làm tiếp tục giảm, đã có một số dấu hiệu tích cực từ lần khảo sát PMI này. Một trong những điểm tích cực chính trong tháng 1/2023 là số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tăng, từ đó tốc độ giảm tổng số lượng đơn đặt hàng mới đã chậm lại.
Việc nới lỏng các hạn chế liên quan đến Covid-19 ở Trung Quốc, cộng với những dấu hiệu cho thấy suy thoái ở Châu Âu và Mỹ có thể ít nghiêm trọng hơn dự kiến, đã mang lại niềm lạc quan về khả năng tăng trưởng ở Việt Nam. Trên thực tế, niềm tin kinh doanh đã cải thiện thành mức cao của ba tháng vào đầu năm. S&P Global Market Intelligence dự báo sản lượng công nghiệp tăng 6,6% trong năm 2023.
PMI ASEAN cải thiện nhanh nhất trong 3 tháng
Với khu vực ASEAN, tốc độ cải thiện các điều kiện kinh doanh ngành sản xuất đã tăng lên trong tháng 1. Chỉ số PMI toàn phần tăng từ mức 50,3 điểm của tháng 12 lên mức 51 điểm.
Nhìn chung, các điều kiện sản xuất ở ASEAN đã cải thiện tháng thứ 16 liên tiếp trong tháng 1/2023 và lần cải thiện này là nhanh nhất trong 3 tháng. Chỉ số PMI đã tăng nhờ sản lượng tăng mạnh hơn và số lượng đơn đặt hàng mới tăng trở lại sau hai tháng giảm.
Bốn trong 7 quốc gia ASEAN được khảo sát đã ghi nhận tăng trưởng ngành sản xuất trong tháng 1. Vượt qua Philippines, các nhà sản xuất Thái Lan báo cáo mức cải thiện mạnh nhất của các điều kiện kinh doanh trong tháng 1, từ đó lần đầu tiên trong 17 tháng đã đứng đầu bảng xếp hạng với tốc độ tăng 54,5 điểm.
Tăng trưởng trong ngành sản xuất Phillippines tụt xuống vị trí thứ hai trong tháng 1. Tuy nhiên, chỉ số toàn phần đã đạt mức cao của bảy tháng là 53,5 điểm.
Chỉ số PMI của Singapore và Indonesia cũng đã tăng trở lại vào tháng 1 với lần lượt 51,9 điểm và 51,3 điểm.
Trong số các quốc gia có kết quả chỉ số PMI dưới 50, mức suy giảm nhẹ nhất trong tháng 1 là ở ngành sản xuất Myanmar. Hơn nữa, kết quả chỉ số là 49,6 cho thấy tốc độ suy giảm là yếu nhất kể từ khi thời kỳ suy giảm kéo dài chín tháng bắt đầu vào tháng 5/2022.
Các nhà sản xuất Việt Nam kéo dài thời kỳ giảm hiện nay thành 3 tháng với kết quả chỉ số 47,4. Trong khi, Malaysia là quốc gia duy nhất có các điều kiện sản xuất suy giảm nhanh hơn trong tháng 1 với kết quả chỉ số PMI mới nhất 46,5 là mức thấp nhất được ghi nhận trong 17 tháng.
Bình luận về dữ liệu chỉ số PMI ngành sản xuất ASEAN, bà Maryam Baluch, Chuyên gia kinh tế tại S&P Global Market Intelligence cho biết, dữ liệu chỉ số PMI mới nhất cho thấy các điều kiện trong ngành sản xuất ASEAN tiếp tục cải thiện trong tháng 1.
Sản lượng tăng nhanh hơn, và số lượng đơn đặt hàng mới tăng trở lại sau hai tháng giảm trước đó. Mặc dù vậy, tốc độ tăng trưởng của ngành sản xuất là yếu và chậm hơn so với mức trung bình của năm ngoái, chủ yếu do nhu cầu khách hàng đã giảm.
Với áp lực đối với nguồn cung đã giảm bớt, và tốc độ lạm phát nằm dưới mức trung bình của thời kỳ sau đại dịch, các điều kiện kinh doanh có thể tiếp tục được cải thiện trong những tháng tới. Điều quan trọng là nhu cầu tiếp tục phục hồi và có thể hỗ trợ cho tăng trưởng trong thời gian còn lại của năm 2023.
