Ảnh minh họa: AFP

Chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI) toàn phần ngành sản xuất ASEAN đã giảm nhẹ từ mức 50 điểm của tháng 11/2023, xuống còn 49,7 điểm trong tháng 12/2023, cho thấy “sức khỏe" ngành sản xuất ASEAN đã trượt về vùng suy giảm lần thứ ba trong bốn tháng qua mặc dù mức độ giảm chỉ là nhỏ.

PMI ngành sản xuất ASEAN.

Trọng tâm của tình trạng này là tốc độ giảm nhanh hơn kỳ trước về số lượng đơn đặt hàng mới. Chỉ số này của tháng 12 đã giảm trong tháng thứ tư liên tiếp, từ đó tác động lên chỉ số tăng trưởng sản lượng.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra một điểm sáng của ngành sản xuất ASEAN tháng 12 là sự tăng trở lại của hoạt động tuyển dụng. Số lượng nhân sự đã tăng lần đầu tiên sau bốn tháng, mặc dù mức tăng chỉ là nhỏ.

Dữ liệu khảo sát cho thấy, 4/7 quốc gia ASEAN được khảo sát ghi nhận các điều kiện sản xuất suy giảm.

MYANMAR

Myanmar ghi nhận mức suy giảm đáng kể nhất và do đó, đứng cuối bảng xếp hạng PMI của ASEAN trong tháng 12. Chỉ số PMI ngành sản xuất tháng 12 của nước này giảm từ 48,1 điểm trong tháng 11/2023 xuống 42,9 điểm – mức thấp nhất trong năm. Theo báo cáo nhận định, sự leo thang gần đây trong cuộc xung đột ở phía Bắc nước này đã tác động đến môi trường nhu cầu vốn đã mong manh. Kết quả là sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới giảm mạnh.

Trong bối cảnh các điều kiện kinh doanh đang suy thoái, các công ty lần lượt điều chỉnh hoạt động mua hàng và nhân sự. Mặc dù sức mua giảm, chuỗi cung ứng vẫn chịu áp lực vì thiếu nguyên liệu và giá vận chuyển cao.

THÁI LAN

Các điều kiện kinh doanh cũng suy giảm đối với ngành sản xuất Thái Lan, tình trạng này đã kéo dài trong suốt 5 tháng qua. Chỉ số PMI Thái Lan giảm từ 47,6 điểm trong tháng 11 xuống 45,1 điểm trong tháng 12, một cú trượt được báo cáo đánh giá là "mạnh và nhanh nhất trong hơn 3 năm qua."

Số lượng đơn đặt hàng mới của Thái Lan tiếp tục giảm, kéo theo sản lượng sản xuất và chỉ số lao động giảm. Trong thời gian tới, Thái Lan sẽ cần đến một sự thay đổi trong xu hướng nhu cầu để truyền cảm hứng cho những cải tiến mới của khu vực sản xuất, báo cáo viết.

MALAYSIA

Malaysia cũng báo cáo về tình trạng suy giảm sức khỏe ngành sản xuất trong tháng 12, với chỉ số PMI tương ứng đạt 47,9 điểm. Mặc dù kết quả này không thay đổi so với tháng 11, nhưng nó cũng cho thấy thời kỳ suy thoái đã kéo dài trong 16 tháng.

VIỆT NAM

Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam vẫn nằm dưới ngưỡng 50 điểm trong tháng 12/2023, mặc dù tăng nhẹ từ mức 47,3 điểm của tháng 11 lên 48,9 điểm. Điều này cho thấy các điều kiện kinh doanh trong ngành sản xuất suy giảm tháng thứ tư liên tiếp, nhưng mức độ suy giảm đã giảm bớt và có dấu hiệu phục hồi.

PHILIPPINES

Trong số các quốc gia ASEAN ghi nhận có sự cải thiện trong các điều kiện kinh doanh, Philippines có tốc độ tăng trưởng chậm nhất. Chỉ số PMI ngành sản xuất tháng 12 của nước này giảm xuống 51,5 điểm – mức thấp nhất trong ba tháng qua. Điều này cho thấy tốc độ tăng trưởng ngành sản xuất Philippines ở mức vừa phải.

SINGAPORE & INDONESIA

Hai quốc gia ASEAN còn lại trong báo cáo của S&P Global là Singapore (52 điểm) và Indonesia (52,2 điểm). Cả hai đều có tốc độ tăng trưởng tương đồng trong ngành sản xuất vào tháng cuối năm 2023.

PMI ngành sản xuất của 7 nước ASEAN.

Theo S&P Global, yếu tố tác động lên chỉ số PMI toàn phần ngành sản xuất ASEAN là tình trạng nhu cầu của khách hàng nói chung vẫn tiếp tục yếu kém trong tháng 12. Số lượng đơn đặt hàng mới trong khu vực đến nay đã giảm suốt bốn tháng qua. Mặc dù chỉ ở mức khiêm tốn, nhưng tốc độ giảm là nhanh nhất kể từ tháng 8/2021.

Tình trạng nhu cầu ở các thị trường nước ngoài cũng yếu kém khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng tiếp tục giảm trong tháng 12. Hệ quả là mức tăng sản lượng xuất xưởng đã giảm, và lần tăng này là chậm nhất trong thời kỳ tăng trưởng kéo dài 27 tháng gần đây.

Mặc dù nhu cầu giảm, các công ty đã gia tăng hoạt động mua hàng tháng thứ hai liên tiếp, dù mức tăng chỉ là nhỏ. Hoạt động mua hàng tăng khiến hàng tồn kho trước sản xuất hầu như không thay đổi trong tháng 12, từ đó kết thúc thời kỳ giảm kéo dài 3 tháng.

Chỉ số niềm tin kinh doanh về triển vọng sản lượng trong 12 tháng tới của các nhà sản xuất ASEAN cũng giảm trong tháng 12. Trong khi đó, việc làm ngành sản xuất đã tăng trở lại khi các công ty tăng số lượng nhân viên lần đầu tiên trong 4 tháng. Mặc dù tốc độ tăng việc làm tổng thể chỉ là nhẹ, nhưng mức tăng lần này là đáng kể nhất tính trong 14 tháng qua.

Ngành sản xuất cũng có những dấu hiệu cho thấy năng lực sản xuất chưa dùng hết khi chỉ số về lượng công việc tồn đọng giảm tháng thứ sáu liên tiếp. Tuy nhiên, tốc độ giảm về tổng thể chỉ là nhẹ và là yếu nhất trong thời kỳ nói trên.

Về khía cạnh giá cả, chi phí đầu vào và giá cả đầu ra đều tăng trong tháng 12. Tuy nhiên, trong khi tốc độ tăng giá đầu vào là nhanh và cao nhất trong 8 tháng qua, giá cả đầu ra lại tăng với tốc độ khiêm tốn và không thay đổi so với tháng 11.

Bình luận về dữ liệu chỉ số PMI ngành sản xuất ASEAN, bà Maryam Baluch, Chuyên gia kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nói: "Ngành sản xuất ASEAN đã suy yếu trong những tháng gần đây, với chỉ số PMI giảm trở lại trong tháng 12. Động lực chính dẫn đến suy giảm là số lượng đơn đặt hàng mới giảm mạnh hơn, cho thấy tình trạng nhu cầu nhìn chung yếu kém hơn. Tốc độ giảm số lượng đơn đặt hàng mới là nhẹ nhưng vẫn là đáng kể nhất trong gần hai năm rưỡi qua."

Tuy nhiên, bà cũng dự báo rằng: "Trong khi tình trạng suy giảm lần này của ngành sản xuất ASEAN nói chung chỉ là nhẹ, dấu hiệu nhu cầu yếu ngày càng rõ có thể khiến sản lượng giảm trở lại khi chúng ta bước vào năm 2024. Các nhà sản xuất trong khu vực sẽ hy vọng số lượng đơn đặt hàng mới tăng để giúp hỗ trợ tăng trưởng trong năm tới".