Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023 - Ảnh: VGP

Tình hình bất ổn bên ngoài tiếp tục tác động, ảnh hưởng lớn

Kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023 ngày 5/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, thì ổn định kinh tế vĩ mô chưa thực sự vững chắc, tăng trưởng tín dụng thấp, rủi ro nợ xấu gia tăng, tình hình bất ổn bên ngoài tiếp tục tác động, ảnh hưởng lớn.

Sản xuất công nghiệp tuy phục hồi trong tháng 4 nhưng tính chung 4 tháng 2023 vẫn giảm so với cùng kỳ. Các động lực tăng trưởng chủ yếu (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng) đều có xu hướng suy giảm, xuất nhập khẩu 4 tháng giảm. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 4 tháng thấp hơn cùng kỳ. Vốn FDI đăng ký cũng giảm.

Việc triển khai một số chính sách trong chương trình phục hồi, các chương trình mục tiêu quốc gia còn chậm. Hoạt động sản xuất kinh doanh còn khó khăn, chi phí đầu vào tăng, tiếp cận vốn ở một số nơi còn khó khăn, mặt bằng lãi suất đã giảm nhưng còn cao. Nông nghiệp cần đặc biệt lưu ý việc cơ cấu lại cây trồng, vật nuôi, thị trường xuất khẩu, nhất là chăn nuôi lợn gặp khó khăn do giá đầu ra giảm, đầu vào tăng. Các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản tiếp tục gặp khó khăn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023 - Ảnh: VGP

3 nhóm nhiệm vụ lớn thời gian tới

Về bối cảnh, tình hình thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ một số vấn đề cần lưu ý như việc OECD áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024; việc Trung Quốc mở cửa, phục hồi vừa mang lại cơ hội vừa có những thách thức; rủi ro tài chính, tiền tệ, bất động sản trên thế giới còn cao.

Về mục tiêu, quan điểm, định hướng, Thủ tướng nhấn mạnh, cần nhất quán theo Nghị quyết Đại hội XIII, các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, theo đó, phải đạt được mục tiêu ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; củng cố, bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả đối ngoại và hội nhập quốc tế, góp phần giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho phát triển đất nước.

Với tinh thần chia sẻ, đồng hành, huy động được sức mạnh tổng hợp cả hệ thống chính trị, Thủ tướng nêu rõ 3 nhóm nhiệm vụ lớn. Trong đó, nhóm nhiệm vụ thứ nhất là tập trung chuẩn bị các đề án, báo cáo trình Trung ương, Quốc hội bảo đảm tiến độ và chất lượng theo quy định.

Nhóm nhiệm vụ lớn thứ hai là ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng trong khi vẫn nhất quán mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Điều hành hài hòa, cân bằng, hợp lý, hiệu quả giữa lãi suất và tỷ giá, giữa tăng trưởng và lạm phát, giữa cung và cầu, giữa chính sách tiền tệ và tài khóa, giữa bên trong và bên ngoài.

"Hiện nay, lạm phát vẫn được kiểm soát trong mục tiêu Quốc hội giao và đang giảm dần, do đó, ưu tiên hơn cho tăng trưởng từ tháng 4, tháng 5 và những tháng tiếp theo", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả. Trước mắt, tăng khả năng tiếp cận vốn cho sản xuất, kinh doanh và phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay với cả khoản vay mới và hiện hữu.

Thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, linh hoạt, hiệu quả; tăng cường hơn nữa vai trò của chính sách tài khóa trong bối cảnh dư địa còn khá lớn khi dư nợ công khoảng 38% GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 34,7% GDP, so với Nghị quyết Đại hội XIII là 60% và 50% GDP, ngưỡng cảnh báo là 50% và 45% GDP.

Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp; thúc đẩy cả phía cầu và cung.

Về cầu, sớm có các giải pháp kích cầu tiêu dùng, phát triển mạnh thị trường trong nước; sớm có các giải pháp miễn giảm thuế, phí, lệ phí, hỗ trợ người lao động, người dân, khuyến mại, giảm giá. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tạo thuận lợi thu hút vốn đầu tư tư nhân, tháo gỡ mọi rào cản, huy động hợp tác công tư, khơi thông mọi nguồn lực phát triển. Về xuất khẩu, tăng cường xúc tiến thương mại, giữ vững các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới, đẩy mạnh đàm phán các FTA.

Về cung, tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, tiết giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao năng suất, sức cạnh tranh.

Nhóm nhiệm vụ lớn thứ ba, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tập trung rà soát, đôn đốc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm đã đề ra, nhất là rà soát, hoàn thiện thể chế; làm tốt công tác quy hoạch; giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phục hồi và phát triển.

Tăng cường huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao tay nghề, kỹ năng nghề. Tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp chú trọng phát triển văn hoá, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống nhân dân.

Khẩn trương trình cấp thẩm quyền phương án giảm 2% VAT

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch UBND các địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, quyết liệt hơn, có trọng tâm, trọng điểm, thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy công việc, tâm lý e dè, sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám tham mưu, đề xuất xử lý công việc, rút ngắn thời gian xử lý và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành.

Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; theo dõi việc thực hiện các thông tư 02, 03, nếu có vấn đề nổi lên thì kịp thời giải quyết ngay.

Tiếp tục chỉ đạo tiết giảm chi phí, giảm lãi suất cho vay, tăng khả năng tiếp cận vốn, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý, hướng vào các động lực tăng trưởng và lĩnh vực ưu tiên. Tập trung xử lý các ngân hàng thương mại yếu kém, bảo đảm thanh khoản, an toàn hệ thống, chú trọng xử lý nợ xấu.

Rà soát và có giải pháp phù hợp góp phần tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản; triển khai chương trình tín dụng 120 nghìn tỷ đồng cho phát triển nhà ở xã hội và 10 nghìn tỷ đồng cho doanh nghiệp gỗ, thủy sản.

Bộ Tài chính tăng cường quản lý thu ngân sách, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, triệt để tiết kiệm chi, cắt giảm các khoản chi không cần thiết; sớm đề xuất các biện pháp xử lý vướng mắc về vốn ODA (trình trong tháng 5).

Khẩn trương trình cấp thẩm quyền phương án giảm 2% VAT; trình phương án đối với thuế tối thiểu toàn cầu; tiếp tục chuẩn bị phương án hỗ trợ bổ sung về miễn giảm thuế, phí, lệ phí; nghiên cứu, tính toán phương án giảm thuế trước bạ đối với ô tô; đề xuất xử lý bất cập, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường chứng khoán…

Bộ Kế hoạch và Đầu tư thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, công khai tỷ lệ giải ngân của các bộ, ngành, địa phương. Chủ trì, tiếp tục rà soát cắt giảm các điều kiện kinh doanh. Tăng cường xúc tiến, thu hút đầu tư FDI chất lượng cao, hướng dẫn thủ tục các dự án hợp tác công tư; dự báo, cập nhật các kịch bản điều hành kinh tế vĩ mô.

Bộ Xây dựng đôn đốc thực hiện nghiêm Nghị quyết 33 của Chính phủ, tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Đánh giá từng dự án bất động sản, phối hợp các địa phương xử lý vướng mắc với từng loại dự án; tích cực triển khai đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội.

Bộ Giao thông vận tải tập trung triển khai mạnh mẽ hơn nữa các công trình trọng điểm quốc gia, uỷ quyền, phân cấp một số dự án cho địa phương.

Bộ Công Thương đẩy nhanh các dự án công nghiệp quy mô lớn; khuyến khích doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Bảo đảm thị trường xăng dầu ổn định, khẩn trương trình sửa đổi các nghị định về kinh doanh xăng dầu; trình ban hành Quy hoạch Điện VIII trước 10/5.