Báo cáo sơ kết 6 tháng đầu năm 2023 của Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, kết quả xuất khẩu 6 tháng đạt tổng kim ngạch xuất khẩu 24,59 tỷ USD, giảm 11,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Bên cạnh suy giảm xuất khẩu nhóm hàng lâm sản, thủy sản ở mức 28,2% và 27,4% so với cùng kỳ năm 2022, xuất khẩu gạo, rau quả, điều, cà phê tăng trưởng lần lượt 34,7%, 64,2%, 7,7%, 3%. Trong đó xuất khẩu gạo và rau quả tăng đột biến.
Trong số các thị trường trọng điểm và tiềm năng của Việt Nam, Trung Quốc đứng số một với kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 5,2 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm 2022. Giá trị xuất khẩu 4/9 mặt hàng đều tăng mạnh, gồm: Rau quả, gạo, hạt điều, chè.
Kết quả này đến từ việc Trung Quốc mở cửa sau đại dịch từ ngày 8/1, nhu cầu thị trường nội địa phục hồi và triển khai nhiều chính sách kinh tế nhằm tăng cường an ninh lương thực.
Theo Ngân hàng Thế giới (World Bank), dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ phục hồi lên mức 5,6% trong năm 2023. Do đó, trong nửa cuối năm 2022, Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản dự báo, xuất khẩu nông sản vào thị trường này sẽ duy trì tăng trưởng nhẹ.
Đứng thứ hai là thị trường Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm ước đạt 4,9 tỷ USD, giảm 32,9% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 10 mặt hàng xuất khẩu chủ lực, chỉ có mặt hàng cà phê tăng trưởng, còn lại 9 mặt hàng đều giảm.
World Bank dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ dự báo yếu đi đáng kể trong nửa cuối năm 2023 và đầu năm 2024 do việc thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 1,1% vào năm 2023.
Thị trường Nhật Bản được xếp hạng đứng thứ 3 với kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm ước đạt 1,8 tỷ USD, giảm 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Cả 3 mặt hàng xuất khẩu mạnh nhất vào thị trường này đều giảm giá trị xuất khẩu, gồm: Gỗ, thủy sản và cà phê.
World Bank dự báo tăng trưởng GDP của nền kinh tế Nhật Bản sẽ chậm lại do thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 0,8% vào năm 2023.
Như vậy, trong bối cảnh khó khăn vừa qua, ngành nông nghiệp vẫn đón tin vui từ xuất khẩu gạo, cà phê và rau quả 6 tháng đầu năm. Ngành hàng gỗ, thủy sản còn nhiều trở ngại và ngành chăn nuôi chưa bứt phá.
Về xu hướng xuất khẩu các mặt hàng chủ lực trong 6 tháng cuối năm, Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản dự báo, mặt hàng rau quả sẽ duy trì tăng trưởng tốt nếu chú trọng chất lượng, cải tiến mẫu mã, bao bì, truy xuất nguồn gốc.
Trong số các mặt hàng nông sản, xuất khẩu gạo có khả năng đạt tương đương mức năm ngoái là 6,5 triệu tấn. Thị trường tiêu thụ thủy sản có thể phục hồi chậm, ngành hàng gỗ và sản phẩm gỗ vẫn tiếp tục khó khăn do lạm phát và nhu cầu thấp.
Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan nhìn nhận, trong bối cảnh tổng cầu thế giới và trong nước suy giảm, cần tìm tín hiệu tích cực để phát triển thị trường. Đề nghị các hiệp hội/ngành hàng giữ kết nối chặt chẽ với Bộ, có tư duy ‘đi cùng nhau’, Bộ không làm thay Hiệp hội được và ngược lại.
Bộ đã xây dựng Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao giảm phát thải tại Đồng bằng sông Cửu Long, Đề án logistics, đây sẽ là xương sống cho phát triển thị trường và các doanh nghiệp cũng cần tham gia cùng với Bộ và các địa phương, trước hết là chia sẻ thông tin, tiếp đến là tháo gỡ khó khăn, vướng mắc kịp thời, thúc đẩy tiêu thụ trên thị trường nội địa và xuất khẩu. Đồng thời, Bộ trưởng cũng đề nghị Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản bổ sung các đơn vị logistics làm thành viên trong các cuộc họp tiếp theo.
