Chứng khoán Việt Nam đang được kỳ vọng bởi câu chuyện nâng hạng. Ảnh minh họa

Dự báo này được đưa ra trong báo cáo chiến lược thị trường chứng khoán tháng 3/2024 mà VNDirect mới cập nhật.

Công ty chứng khoán này nhận định, mặc dù hệ thống KRX đã bị chậm với kế hoạch vận hành (vào cuối năm 2023), nhưng các cơ quan quản lý đang nỗ lực để sớm đưa vào hệ thống vào hoạt động nhằm thực hiện mục tiêu nâng hạng thị trường.

Hệ thống KRX vận hành không chỉ hỗ trợ triển khai các sản phẩm mới, cải thiện thanh khoản mà còn giúp thay thế toàn bộ hệ thống giao dịch và hệ thống thanh toán bù trừ hiện nay. Đó là một trong những điều kiện cần để các tổ chức xếp hạng xem xét nâng hạng thị trường Việt Nam lên thị trường mới nổi.

Theo FTSE, hiện thị trường chứng khoán Việt Nam còn cần cải thiện hai tiêu chí để được xem xét nâng hạng. Một là chuyển giao đối ứng thanh toán (DvP), hiện được đánh giá là "hạn chế" do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh giao dịch, khác với thông lệ là chỉ cần có đủ tiền đặt cọc khi thực hiện giao dịch.

Hai là chi phí xử lý giao dịch thất bại. Hiện tiêu chí này không được chấm điểm do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh nên không xảy ra giao dịch thất bại.

Còn theo tiêu chí xếp hạng của MSCI, thì thị trường chứng khoán Việt Nam cần cải thiện nhiều hơn, bao gồm: Giới hạn sở hữu nước ngoài, room cho nhà đầu tư nước ngoài, quyền bình đẳng đầu tư nước ngoài, mức độ tự do hóa thị trường ngoại hối, luồng thông tin, thanh toán bù trừ, khả năng chuyển nhượng không qua sàn, bán khống, cho vay chứng khoán.

Phát biểu tại tọa đàm Thị trường chứng khoán “Xây nền - Tích luỹ - Bứt tốc” sáng 5/3 vừa qua, bà Phạm Thị Thùy Linh - Phó Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, với yêu cầu ký quỹ trước giao dịch, UBCKNN đã trao đổi với các tổ chức xếp hạng quốc tế để tìm giải pháp. UBCKNN cũng đã trình Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi bổ sung một số văn bản, trước mắt không yêu cầu ký quỹ 100% bằng tiền đối với nhà đầu tư nước ngoài tổ chức.

Về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, UBCKNN phối hợp cùng Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát ngành nghề, đồng thời công bố thông tin minh bạch bằng tiếng Anh để nhà đầu tư nắm thông tin tỷ lệ sở hữu của các doanh nghiệp một cách dễ dàng nhất. Ngoài ra, Uỷ ban cũng kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các bộ ngành khác để rà soát các ngành nghề, có thể mở rộng tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài với một số ngành nghề không thiết yếu.

Đồng thời, UBCKNN sẽ báo cáo Bộ Tài chính sửa đổi quy định công bố thông tin bằng tiếng Anh đối với các công ty đại chúng và công ty niêm yết có quy mô lớn, dự kiến áp dụng với công bố thông tin định kỳ từ 1/1/2025, với thông tin bất thường từ 1/1/2026, áp dụng cho tất cả các công ty đại chúng trong hoạt động công bố thông tin từ 1/1/2028.

Đối với hệ thống KRX, theo đại diện UBCKNN, hệ thống công bố thông tin hiện tại đang triển khai, các công ty chứng khoán cùng các sở, trung tâm lưu ký đã có các buổi test. Phía cơ quan quản lý Nhà nước quyết tâm đưa hệ thống này vào hoạt động sau khi thử nghiệm thành công.