Đây là phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại chương trình Dấu ấn Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia và Tuần lễ đổi mới sáng tạo khởi nghiệp TP HCM 2023 (Techfest - Whise 2023) diễn ra chiều 25/11.
Năm 2023, Việt Nam xếp thứ 46/132 quốc gia và nền kinh tế về đổi mới sáng tạo toàn cầu, đứng thứ tư trong khu vực ASEAN và nằm trong Top dẫn đầu của các nền kinh tế đang phát triển.
Đặc biệt, TP HCM đứng trong nhóm 81-90 thuộc Top 100 thị trường startup mới nổi của toàn cầu. Đầu tư cho khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo vẫn giữ được mức phát triển tương đối tốt so với khu vực ASEAN với 56 dự án, tổng vốn đầu tư 500 triệu USD.
Hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tại Việt Nam cũng hoạt động rất sôi nổi với hơn 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp; hơn 140 trường đại học, viện nghiên cứu tổ chức hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo với các vườn ươm, trung tâm, câu lạc bộ hỗ trợ khởi nghiệp.
Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn, kiều bào ở nước ngoài đã tích cực tham gia vào hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Mới đây, cơ sở mới của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia cũng vừa được khánh thành tại Hòa Lạc, Hà Nội.
Điểm lại kết quả phát triển kinh tế - xã hội, trong bối cảnh kinh tế, địa chính trị trên thế giới còn diễn biến phức tạp, khó lường, Thủ tướng cho rằng trong thành tựu đó, có phần đóng góp của hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.
"Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo sẽ tạo dựng giá trị trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới. Đây là chìa khóa mở ra cánh cửa phát triển đột phá cho doanh nghiệp và là động lực quan trọng phát triển nhanh, bền vững của các quốc gia, nhất là trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư", Thủ tướng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, do xuất phát điểm chậm hơn, nên hệ sinh thái, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn còn khoảng cách so với khu vực và thế giới và chưa tương xứng với tiềm năng, trí tuệ, năng lực của con người Việt Nam.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng gặp khó khi đi vào thời kỳ "mùa đông gọi vốn" khi nhà đầu tư quốc tế ngày càng thận trọng hơn, đa dạng hóa danh mục đầu tư, quản lý rủi ro chặt chẽ hơn.
4 lĩnh vực ưu tiên thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo
Để công cuộc khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phát triển hiệu quả, thực chất, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, đổi mới sáng tạo phải được triển khai khoa học, bài bản, có trọng tâm.
Ông đề nghị, trước mắt tập trung vào 4 ưu tiên chính gồm công nghệ thông tin, an ninh mạng, dịch vụ kỹ thuật số; công nghệ y tế, giáo dục; công nghệ môi trường và năng lượng; nông nghiệp công nghệ cao.
Cùng với đó, phát huy tính chủ động, sáng tạo; huy động mọi nguồn lực, sự tham gia của cả hệ thống chính trị, người dân và cộng đồng doanh nghiệp nhằm tạo động lực theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng, nỗ lực đột phá vượt lên.
Xây dựng văn hóa khởi nghiệp, tinh thần khởi nghiệp, nhất là cho thế hệ trẻ Việt Nam; xác định khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo là nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, cả hệ thống chính trị và toàn dân.
"Phải trao cơ hội cho các bạn trẻ để phát triển một cách toàn diện năng lực và phẩm chất, trí tuệ, phát huy sở trường, tạo nên sự khác biệt theo cách riêng của mình, dám chấp nhận thất bại, rủi ro, trở thành một phần quan trọng, rất đáng tự hào của đất nước Việt Nam, tự tin bước ra thế giới với tâm thế của những công dân toàn cầu".
Trong đó, tăng cường nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Gắn khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo với giải quyết những điểm nghẽn, khó khăn, thách thức của đất nước, địa phương, cơ quan, đơn vị.
Đặc biệt, cần tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khuyến khích đặt hàng, công nhận sản phẩm mới để tạo niềm tin cho thị trường.
"Chúng ta quý trọng sản phẩm khoa học công nghệ nhưng chưa chi được là vì chúng ta đặt ra các điều kiện tránh rủi ro. Khoa học mà lại tránh rủi ro, không dám mạo hiểm. Chúng ta phải chấp nhận rủi ro, mạo hiểm thì chúng ta mới đổi mới sáng tạo", Thủ tướng khẳng định.
Tại sự kiện, Thủ tướng kêu gọi các nhà khoa học, tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước đóng góp tích cực hơn vào sự nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Việt Nam - một đất nước anh hùng và một dân tộc ngàn năm văn hiến.
Đồng thời, ông bày tỏ mong muốn cộng đồng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, nhất là thế hệ trẻ tiếp tục phát huy khí chất, bản lĩnh, trí tuệ con người Việt Nam, tạo nên những điều kỳ diệu, những “kỳ lân" tầm cỡ khu vực và thế giới.
Thủ tướng đề nghị các cấp, ngành, địa phương có công cụ và chính sách đột phá nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo. Khuyến khích những ý tưởng mới, những kế hoạch sáng tạo, những cá nhân dám nghĩ, dám làm, dám đột phá để giải quyết các vấn đề đặt ra trong thực tế trên đất nước ta và trên toàn cầu.
