'Đối với thẩm phán, không có cấp trên nào khác ngoài luật pháp'

Phần lớn bị đơn trong án hành chính là chủ tịch UBND, trong khi mô hình tòa án ở nước ta gắn với địa giới hành chính. Vì vậy, đại biểu Quốc hội nhấn mạnh tính cần thiết của việc thành lập toà án chuyên biệt.

Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (Đoàn Bắc Kạn) phát biểu tại hội trường.
Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (Đoàn Bắc Kạn) phát biểu tại hội trường.

Sáng 28/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi). Đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tán thành với đề xuất thành lập toà án sơ thẩm chuyên biệt trong dự thảo Luật. “Đối với nước ta, rất cần thiết thành lập tòa án sơ thẩm chuyên biệt để giải quyết một số vụ án đặc thù như hành chính, phá sản và sở hữu trí tuệ,” đại biểu Thủy nói.

Bà Thuỷ nhấn mạnh và phân tích 4 lý do cho thấy sự cần thiết phải thành lập tòa án sơ thẩm chuyên biệt.

Thứ nhất, về cơ sở chính trị, các Nghị quyết của Đảng về cải cách tư pháp thời gian qua, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội 13 và Nghị quyết Trung ương 27 về xây dựng Nhà nước pháp quyền, đặt ra yêu cầu phải tăng cường tính chuyên nghiệp trong hoạt động xét xử của tòa án. Tuy nhiên, với cách bố trí như quy định hiện hành sẽ rất khó bảo đảm tính chuyên nghiệp trong giải quyết một số vụ án đặc thù; trong đó, có án hành chính, phá sản và sở hữu trí tuệ.

Thứ hai, về cơ sở pháp lý, trong nhiều năm qua, các nghị quyết kỳ họp Quốc hội đều đặt ra yêu cầu với TAND Tối cao và VKSND Tối cao, phải có giải pháp căn cơ, đột phá để khắc phục hạn chế và nâng cao chất lượng xét xử cũng như kiểm sát chất lượng án hành chính, phá sản và sở hữu trí tuệ .

“Ngày 27/3/2023, UBTVQH đã ban hành Nghị quyết số 755, trong đó yêu cầu, hoàn thiện pháp luật, tổ chức bộ máy phù hợp để đáp ứng, giải quyết yêu cầu một số vụ án đặc thù, trong đó có án phá sản, sở hữu trí tuệ, tư pháp với người chưa thành niên và một số loại án khác. Tại kỳ họp này, chúng tôi nhận được Tờ trình của Viện trưởng VKSND Tối cao đề nghị Quốc hội tháo gỡ khó khăn với án hành chính,” đại biểu Thủy nêu.

Thứ ba, về căn cứ thực tiễn, theo đại biểu Thủy, án hành chính là án rất phức tạp, xảy ra ngày càng nhiều ở hầu hết lĩnh vực quản lý Nhà nước. “Đã là án hành chính, phần lớn bị đơn là chủ tịch UBND, trong khi mô hình tòa án ở nước ta gắn với địa giới hành chính. Thẩm phán phải xử các quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND tỉnh mình. Do đó, tôi tán thành với ý kiến của UBTVQH, nếu không có quy định phù hợp có thể ảnh hưởng đến tính độc lập của thẩm phán khi xét xử các vụ án này,” đại biểu nêu quan điểm.

Đối với vấn đề này, đại biểu viện dẫn thêm, nhà tư tưởng vĩ đại Karl Marx đã nói: “Đối với thẩm phán, không có cấp trên nào khác ngoài luật pháp. Luật pháp do Nhà nước tạo ra, do đó, Nhà nước có trách nhiệm loại bỏ tất cả yếu tố có nguy cơ ảnh hưởng đến tính độc lập của thẩm phán”. Vừa qua, Nghị quyết Trung ương 27 về xây dựng Nhà nước pháp quyền trong giai đoạn mới đề ra 3 trọng tâm, trong đó trọng tâm thứ ba là bảo đảm tính độc lập của tòa án theo thẩm quyền xét xử. Thẩm phán, hội thẩm độc lập, chỉ tuân theo pháp luật.

Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận sáng 28/5.
Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận sáng 28/5.

Đối với án phá sản và sở hữu trí tuệ, đại biểu Thủy cho rằng, đây là án rất khó về chuyên môn. Thẩm phán được phân công xét xử án này không chỉ có chuyên môn sâu pháp luật mà còn đòi hỏi đào tạo chuyên sâu về kinh tế - tài chính. Đặc biệt đối với án phá sản rất phức tạp, bởi vì cùng với tuyên bố doanh nghiệp phá sản, thẩm phán phải giải quyết đồng bộ tất cả các quan hệ phát sinh từ việc phá sản này, bao gồm quan hệ hành chính, hình sự, kinh tế, dân sự, lao động...

Thứ tư, về kinh nghiệm quốc tế, rất nhiều nước dành nguồn lực đầu tư cho nền tư pháp, đều thành lập tòa án sơ thẩm chuyên biệt để giải quyết án đặc thù. Hầu hết các nước này đều thành lập tòa án sơ thẩm chuyên biệt để giải quyết án hành chính, phá sản và sở hữu trí tuệ.

Từ những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn và quốc tế nêu trên, đại biểu Nguyễn Thị Thủy thể hiện sự tán thành với việc cần thiết thành lập tòa án sơ thẩm chuyên biệt để giải quyết một số vụ án đặc thù như hành chính, phá sản và sở hữu trí tuệ. Đại biểu đề nghị, trước mắt chỉ nên thành lập Tòa án sơ thẩm chuyên biệt ở 3 thành phố lớn Hà Nội, Đà Nẵng và TP HCM, bởi vì đây là các địa phương nhiều án. Khi bản án có kháng cáo, kháng nghị sẽ do 3 TAND cấp cao tại đây xét xử theo trình tự phúc thẩm.

Loạt chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 12

Loạt chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 12

Quy định mới về việc sử dụng mạng xã hội, thi đua khen thưởng đối với lực lượng dân quân tự vệ... là những chính sách nổi bật sẽ có hiệu lực từ tháng 12/2024.
Quốc hội thông qua mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại TP Hải Phòng

Quốc hội thông qua mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại TP Hải Phòng

Sáng 30/11, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hải Phòng với 454/459 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 94,78%.
Nhiều chính sách mới đẩy mạnh đầu tư kinh doanh

Nhiều chính sách mới đẩy mạnh đầu tư kinh doanh

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 luật liên quan đến đầu tư đã được Quốc hội thông qua chiều ngày 29/11.
Sửa Luật Chứng khoán: 6 hành vi được xác định là thao túng thị trường

Sửa Luật Chứng khoán: 6 hành vi được xác định là thao túng thị trường

Chiều 29/11, với đại đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa 9 luật với việc bổ sung nhiều quy định mới trong lĩnh vực chứng khoán, thuế, kiểm toán, quản lý tài sản công…
Siết quy định về phòng cháy đối với nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh

Siết quy định về phòng cháy đối với nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh

Sáng 29/11, Quốc hội đã thông qua Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ với tỷ lệ 93,53% tổng số đại biểu tán thành. Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Quốc hội thông qua Luật Địa chất và khoáng sản

Quốc hội thông qua Luật Địa chất và khoáng sản

Theo Luật, mỗi tổ chức, cá nhân được cấp không quá 5 giấy phép thăm dò đối với một loại khoáng sản, không kể giấy phép thăm dò khoáng sản đã hết hiệu lực.
Ngân hàng Nhà nước nới thêm room tín dụng cho các ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước nới thêm room tín dụng cho các ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước đã nới hạn mức tín dụng cho các ngân hàng trong năm nay. Việc bổ sung hạn mức này là sự chủ động của nhà điều hành mà các tổ chức tín dụng không cần phải đề nghị.
Trình Quốc hội tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng

Trình Quốc hội tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng

Việc giảm thuế giá trị gia tăng giúp thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước.
Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục đưa vốn vào sản xuất, giảm lãi suất cho vay

Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục đưa vốn vào sản xuất, giảm lãi suất cho vay

Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước điều hành lãi suất, tỷ giá, tăng trưởng tín dụng nhằm giảm mặt bằng lãi suất cho vay và đưa vốn tín dụng vào nền kinh tế thực chất, hiệu quả nhất.
Đề xuất tăng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

Đề xuất tăng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

Các đại biểu Quốc hội đề xuất tăng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp từ 60% lên 75% mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm thất nghiệp.
Thủ tướng yêu cầu kích cầu tiêu dùng, bình ổn thị trường dịp cuối năm

Thủ tướng yêu cầu kích cầu tiêu dùng, bình ổn thị trường dịp cuối năm

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 121/CĐ-TTg ngày 26/11/2024 về việc tiếp tục đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng.
Quốc hội chốt phương án áp thuế 5% với phân bón

Quốc hội chốt phương án áp thuế 5% với phân bón

Theo kết quả xin ý kiến, đa số đại biểu Quốc hội tán thành với đề nghị của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ theo hướng quy định thuế suất 5% đối với mặt hàng phân bón.
VCCI đề nghị giảm 2% thuế VAT cho tất cả hàng hóa

VCCI đề nghị giảm 2% thuế VAT cho tất cả hàng hóa

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng khó khăn trong việc xác định thuế suất thuế giá trị gia tăng (VAT) 8% hay 10% gây nhiều chi phí xã hội và làm tăng rủi ro của hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đánh thuế với người sở hữu nhiều nhà, đất là cần thiết

Đánh thuế với người sở hữu nhiều nhà, đất là cần thiết

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc xây dựng quy định đánh thuế đối với người sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang là cần thiết.
Đảm bảo doanh nghiệp Nhà nước hoạt động theo cơ chế thị trường

Đảm bảo doanh nghiệp Nhà nước hoạt động theo cơ chế thị trường

Việc xây dựng Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp nhằm đảm bảo doanh nghiệp Nhà nước hoạt động theo cơ chế thị trường, tôn trọng và nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp.
Lộ trình để Việt Nam đạt mục tiêu thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Lộ trình để Việt Nam đạt mục tiêu thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Để trở thành nền kinh tế hiện đại, thu nhập cao vào năm 2045, World Bank cho rằng Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người hàng năm khoảng 6% trong hai thập kỷ tới.
Hai phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thuốc lá, rượu bia

Hai phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thuốc lá, rượu bia

Với mặt hàng bia, Chính phủ nghiêng về phương án tăng thuế suất từ mức hiện hành 65% lên 80%, 85%, 90%, 95%, 100% theo từng năm trong giai đoạn từ năm 2026-2030.
Đề xuất bổ sung mức thuế suất 15% và 17% với doanh nghiệp

Đề xuất bổ sung mức thuế suất 15% và 17% với doanh nghiệp

Chính phủ đề xuất bổ sung mức thuế suất 15% và 17% áp dụng riêng cho doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng, doanh nghiệp có doanh thu từ 3 tỷ đồng đến 50 tỷ đồng.
Bộ trưởng GD&ĐT: Chúng tôi cũng không muốn ngành mình có ưu ái bất thường

Bộ trưởng GD&ĐT: Chúng tôi cũng không muốn ngành mình có ưu ái bất thường

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn giãi bày, ngành giáo dục không muốn có gì đặc quyền, đặc lợi hay ưu ái bất thường. Tuy nhiên thực tế, một phần rất lớn trong số 1,6 triệu nhà giáo vẫn còn ở mức chưa đủ sống.
Đề xuất tiếp tục giảm thuế VAT đến tháng 6/2025, ước giảm thu ngân sách 25.000 tỷ đồng

Đề xuất tiếp tục giảm thuế VAT đến tháng 6/2025, ước giảm thu ngân sách 25.000 tỷ đồng

Bộ Tài chính đề xuất kéo dài thời gian giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) với một số mặt hàng, dịch vụ thêm 6 tháng, tức tới hết tháng 6/2025.
Hải Dương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp

Hải Dương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp

Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương vừa ban hành Chỉ thị số 06/CT-UBND về đẩy mạnh các giải pháp cải cách, kiểm soát thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Kỳ họp thứ 27 HĐND tỉnh Hải Dương thông qua 10 nghị quyết

Kỳ họp thứ 27 HĐND tỉnh Hải Dương thông qua 10 nghị quyết

Sáng 14/11, tại Trung tâm Văn hoá xứ Đông (thành phố Hải Dương), HĐND tỉnh Hải Dương khóa XVII khai mạc Kỳ họp thứ 27 (kỳ họp chuyên đề).
Đề xuất thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại không có đất ở

Đề xuất thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại không có đất ở

Chính phủ đề xuất thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại trên đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở, đất ở và đất khác trong cùng thửa đất đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất.
Chưa tăng lương công chức, lương hưu, trợ cấp trong năm 2025

Chưa tăng lương công chức, lương hưu, trợ cấp trong năm 2025

Quốc hội thống nhất chưa tăng tiền lương khu vực công trong năm 2025 nhưng Chính phủ có thể đề xuất tăng trong trường hợp tình hình kinh tế - xã hội thuận lợi hơn và cân đối được nguồn.
NHNN nêu nguyên chậm giải ngân gói tín dụng nhà ở xã hội

NHNN nêu nguyên chậm giải ngân gói tín dụng nhà ở xã hội

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nêu nhiều nguyên nhân khiến tiến độ giải ngân chương trình cho vay nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp còn chậm trong thời gian qua.
Sẽ đổi mới toàn diện quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật

Sẽ đổi mới toàn diện quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Chính phủ đã chỉ đạo sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, với những chính sách mới tạo bước đột phá trong công tác xây dựng pháp luật.
Đề xuất ưu tiên về tiền lương, quy định riêng tuổi nghỉ hưu của nhà giáo

Đề xuất ưu tiên về tiền lương, quy định riêng tuổi nghỉ hưu của nhà giáo

Trong dự thảo Luật Nhà giáo, nhà giáo tuyển dụng, xếp lương lần đầu được xếp tăng một bậc lương trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
Quốc hội bàn Luật Dữ liệu: Làm rõ thế nào là bí mật đời sống riêng tư

Quốc hội bàn Luật Dữ liệu: Làm rõ thế nào là bí mật đời sống riêng tư

Các đại biểu Quốc hội cho biết tình trạng lộ lọt dữ liệu và xâm phạm quyền riêng tư ngày càng gia tăng, đòi hỏi cần phải có những quy định cụ thể để bảo mật và bảo vệ người tiêu dùng; đồng thời cần tiếp tục rà soát, đảm bảo thống nhất quy định trong dự án Luật Dữ liệu và pháp luật hiện hành.
Đề xuất chi hơn 22.000 tỷ đồng cho Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy

Đề xuất chi hơn 22.000 tỷ đồng cho Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy

Sáng 8/11, Phó Thủ tướng Lê Thành Long trình Quốc hội chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030.
Đề xuất cơ chế ưu đãi đầu tư đặc biệt để phát triển ngành công nghiệp hoá chất

Đề xuất cơ chế ưu đãi đầu tư đặc biệt để phát triển ngành công nghiệp hoá chất

Chính phủ đề xuất có cơ chế ưu đãi đầu tư đặc biệt đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm để phát triển bền vững ngành hóa chất thành ngành công nghiệp nền tảng, hiện đại.
Bộ trưởng Công Thương: 'Chúng ta dứt khoát phải có điện hạt nhân trong tương lai'

Bộ trưởng Công Thương: 'Chúng ta dứt khoát phải có điện hạt nhân trong tương lai'

Giải trình trước Quốc hội về Luật Điện lực (sửa đổi), Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định Quốc hội năm 2016 mới chỉ tạm dừng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, chứ chưa phải hủy bỏ; đồng thời nhấn mạnh rằng Việt Nam dứt khoát phải có điện hạt nhân và những nguồn năng lượng mới.
Chỉ đạo mới nhất của Chính phủ về các dự án tồn đọng kéo dài

Chỉ đạo mới nhất của Chính phủ về các dự án tồn đọng kéo dài

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 112 ngày 6/11 yêu cầu các Bộ ngành, địa phương tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, khẩn trương triển khai, hoàn thành, đưa vào sử dụng chống lãng phí, thất thoát.
Trình Quốc hội thí điểm dự án nhà ở thương mại thông qua thoả thuận quyền sử dụng đất

Trình Quốc hội thí điểm dự án nhà ở thương mại thông qua thoả thuận quyền sử dụng đất

Dự thảo Nghị quyết về việc thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất sẽ được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 8.
Hai chiều ý kiến về mức xử phạt vi phạm kiểm toán độc lập

Hai chiều ý kiến về mức xử phạt vi phạm kiểm toán độc lập

Các đại biểu Quốc hội cơ bản đồng tình cần phải tăng mức xử phạt và tăng thời hiệu xử phạt đối với các hành vi vi phạm pháp luật về kiểm toán độc lập. Tuy nhiên tranh luận xoay quanh mức phạt nào là hợp lý và đảm bảo tính răn đe.
Cơ chế kiểm soát doanh nghiệp khai khống vốn điều lệ

Cơ chế kiểm soát doanh nghiệp khai khống vốn điều lệ

Dự thảo luật của Chính phủ đề xuất hồ sơ chào bán chứng khoán ra công chúng của doanh nghiệp cần có báo cáo vốn điều lệ đã góp trong 10 năm tính đến thời điểm đăng ký chào bán, được kiểm toán bởi công ty kiểm toán độc lập.
'Trị bệnh' giải ngân vốn đầu tư công chậm

'Trị bệnh' giải ngân vốn đầu tư công chậm

Theo Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, dự án Luật Đầu tư công sửa đổi thể hiện rõ sự thay đổi về tư duy xây dựng pháp luật, từ chỉ tập trung quản lý sang vừa quản lý vừa kiến tạo phát triển, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đẩy mạnh phân cấp phân quyền.
Xem thêm