Chiều 28/11, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trình bày trờ trình của Chính phủ. Ảnh: CTTĐT Quốc hội |
Theo Phó Thủ tướng, trong giai đoạn năm 2022-2024, Quốc hội đã quyết nghị giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10% (còn 8%). Giải pháp này cùng với các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí khác đang tạo điều kiện rất lớn giúp doanh nghiệp, người dân giảm được chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, tăng khả năng kích cầu.
Năm 2022, việc thực hiện chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tổng cộng khoảng 51.400 tỷ đồng, đã góp phần kích cầu tiêu dùng nội địa tăng cao, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 tăng 19,8% so với năm 2021.
Năm 2023, việc giảm thuế GTGT 2% theo Nghị quyết số 101/2023/QH15 trong 6 tháng cuối năm 2023 đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tổng cộng khoảng 23.400 tỷ đồng. Tính chung năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,6% so với năm 2022.
Năm 2024, việc giảm thuế GTGT 2% theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 và Nghị quyết số 142/2024/QH15 trong 10 tháng đầu năm đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân khoảng 40.800 tỷ đồng, ước số hỗ trợ trong cả năm 2024 khoảng 49.000 tỷ đồng.
Để góp phần tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, Chính phủ cho rằng cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT. Việc này nhằm kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước cũng như nền kinh tế để thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025.
Phạm vi áp dụng lần này tương tự như các Nghị quyết đã được ban hành, đó là giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (không kể khai thác than), than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hoá chất, sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Thời gian áp dụng từ ngày 1/1/2025 đến hết ngày 30/6/2025.
Dự kiến số giảm thu ngân sách Nhà nước trong 6 tháng đầu năm 2025 tương đương khoảng 26.100 tỷ đồng. “Việc giảm thuế GTGT tác động làm giảm thu ngân sách Nhà nước nhưng cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó cũng góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước,” Phó Thủ tướng nói.
Thực tế, dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2024 là hơn 1,7 triệu tỷ đồng. Cập nhật đến hết ngày 14/11, số thực hiện thu ngân sách Nhà nước bằng 100,4% dự toán và tăng 18,3% so với cùng kỳ năm 2023.
Số thu ngân sách Nhà nước đạt khá so với dự toán và tăng trưởng so cùng kỳ phản ánh tác động của nền kinh tế phục hồi tích cực, các khoản thu trực tiếp từ hoạt động sản xuất kinh doanh (3 khu vực kinh tế) đạt 93,6% dự toán, tăng 10,2% so cùng kỳ; thu tiền sử dụng đất đạt 79,02% dự toán, tăng 89,6% so cùng kỳ.
Các đại biểu nghe tờ trình về giảm thuế GTGT. Ảnh: CTTĐT Quốc hội |
Trình bày báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách (TCNS) của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến trong Uỷ ban TCNS nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết để tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế GTGT, góp phần giảm giá thành, giá bán hàng hóa, dịch vụ, từ đó có thể kích cầu tiêu dùng, duy trì việc làm cho người lao động, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp...
Một số ý kiến không đồng tình với việc tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế GTGT và cho rằng, chính sách giảm thuế GTGT đã được ban hành và thực hiện từ năm 2022 trong bối cảnh doanh nghiệp, người dân gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid; việc ban hành và thực hiện chính sách giảm thuế GTGT chỉ nên được coi là giải pháp tình thế trong khoảng thời gian nhất định để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.
Đến nay, khi đại dịch đã kết thúc một thời gian dài, các chính sách ưu đãi về thuế được ban hành để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn sau đại dịch cần được xem xét để thu hẹp diện áp dụng, từng bước để ổn định lại việc thực hiện các chính sách về thuế. Vì vậy, việc tiếp tục đề xuất ban hành và thực hiện chính sách giảm thuế GTGT là chưa thật sự phù hợp.
Có ý kiến đề nghị cần trừ khoản giảm thu do áp dụng chính sách trong tổng thu ngân sách cho các địa phương vì trong thời gian qua, việc thực hiện chính sách nhưng không điều chỉnh giảm dự toán thu dẫn đến các địa phương bị mất cân đối trong thu chi ngân sách.
Ngay sau khi nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra, Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng.