Trạm dầu nhiên liệu Novorossiysk (NMT) ở cảng Novorossiisk, Biển Đen, Nga. Ảnh: Reuters

Kể từ tháng 2/2022 khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, các biện pháp trừng phạt của phương Tây, bao gồm chính sách áp trần giá dầu Nga đã buộc các thùng dầu nhiên liệu của nước này chuyển hướng sang phía Đông.

Với mức giá chiết khấu hấp dẫn, những thùng dầu này của Nga đang tràn ngập tại các trung tâm trung chuyển tại Malaysia và Fujairah ở UAE, nhất là kể từ quý 2/2022. Các công ty giao dịch mặt hàng này thường pha trộn các thùng dầu Nga với các loại dầu khác để đổi xuất xứ, từ đó giúp các thùng dầu được hưởng các dịch vụ bảo hiểm và tài chính vốn bị cấm do lệnh trừng phạt.

Đây là một phương pháp giúp dầu Nga được đưa ra ngoài thị trường và mang lại thu nhập xuất khẩu rất cần thiết cho quốc gia này. Đặc biệt trong bối cảnh thiếu hạn ngạch nhập khẩu dầu thô của chính phủ, nhiều nhà máy lọc dầu độc lập tại Trung Quốc đã tìm tới các lô hàng dầu nhiên liệu pha trộn của Nga.

Trên thực tế, dữ liệu từ hải quan Trung Quốc cho thấy tổng lượng dầu nhiên liệu nhập khẩu của nước này trong tháng 12/2022 đã tăng lên khoảng 1,76 triệu tấn – mức cao nhất kể từ tháng 9/2021. Nó được thúc đẩy bởi sự gia tăng các chuyến hàng từ Malaysia lên mức cao nhất trong hơn một năm là 620.000 tấn, trong khi nhập khẩu hàng tháng từ UAE tăng lên 471.000 tấn, cao nhất trong 2 năm.

Trong khi đó, nhập khẩu dầu nhiên liệu trực tiếp từ Nga sang Trung Quốc lại giảm xuống 187.000 tấn trong tháng 12 sau khi đạt đỉnh 554.000 tấn vào tháng 10.

Trước đó ngày 5/12, thị trường đã gặp nhiều bối rối với chính sách áp trần giá dầu thô Nga vận chuyển bằng đường biển của G7 do lo ngại vi phạm lệnh cấm vận. Tuy nhiên, hiện các công ty đã trở nên thoải mái hơn nhiều với việc giao dịch dầu Nga.

Ông Emril Jamil, nhà phân tích cấp cao về dầu thô và dầu nhiên liệu của Refinitiv nhận định, việc dầu Nga giảm giá sâu đang thúc đẩy xu hướng dầu pha trộn do các nhà máy lọc dầu độc lập rất nhạy cảm về giá và nhu cầu tại Trung Quốc vẫn chưa ổn định. Thêm vào đó, một khi lệnh cấm các sản phẩm dầu tinh chế của EU bắt đầu có hiệu lực từ 5/2, chuyên gia này dự đoán châu Á sẽ tiếp tục là điểm đến cho các thùng dầu nhiên liệu giá rẻ hơn của Nga cùng với dầu thô.

Theo một nguồn tin của Reuters, nhiều công ty, đặc biệt là các công ty giao dịch dầu hàng đầu của phương Tây, đang bắt đầu chuyển dầu nhiên liệu của Nga từ các trung tâm trung chuyển tại Malaysia và UAE một cách tích cực.

Trong số đó, có một nhà cung cấp hàng đầu được cho là Vitol có trụ sở tại Thụy Sĩ. Một phân tích từ dữ liệu vận chuyển trên Refinitiv Eikon cho thấy trong 4 tháng qua, một cơ sở lưu trữ nổi do Vitol thuê là Brilliant Jewel đã tiến hành các hoạt động chuyển tiếp với ít nhất 6 tàu đã nạp nhiên liệu tại các cảng của Nga từ trước.

Trong khi đó, các nhà cung cấp và công ty giao dịch dầu nhiên liệu hàng đầu của Trung Quốc như Sinopec và Chimbusco của PetroChina cũng đã gửi thêm dầu nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh cao của Nga đến các trung tâm cung cấp nhiên liệu ở Chu San và Thanh Đảo phía đông quốc gia này. Hồ sơ vận chuyển cho thấy các công ty này đã chuyển một số lô hàng dầu nhiên liệu từ cảng Tanjung Pelepas của Malaysia đến Chu San và Hong Kong trong 4 tháng qua.