Tăng trưởng tín dụng dự báo tăng tốc trong nửa cuối năm

Trong phân tích triển vọng ngành vừa cập nhật gần đây, Chứng khoán BSC giữ nguyên dự báo tăng trưởng tín dụng đạt 12% trong năm nay, thấp hơn định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 14% của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Theo nhóm chuyên gia, tăng trưởng tín dụng có dấu hiệu tăng tốc trong tháng 6. Theo đó, tính đến hết 6 tháng đầu năm, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống đạt 4,7% so với đầu năm và là mức gần thấp nhất trong giai đoạn 8 năm gần đây, chỉ cao hơn 6 tháng đầu năm 2020.

Dù vẫn cách khá xa định hướng cả năm 14% của NHNN, con số này cho thấy chuyển biến tích cực so với mức tăng trưởng tính đến hết 4 tháng và 5 tháng đầu năm 2023, lần lượt chỉ đạt 3,0% và 3,3% so với đầu năm, BSC đánh giá.

“Chúng tôi kỳ vọng vào đà tăng tốc của dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế trong nửa cuối năm theo chu kỳ hàng năm. Dù vậy, BSC cho rằng mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5% và tăng trưởng tín dụng 14% vẫn khá là thách thức trong năm nay khi sức khỏe của nền kinh tế trong nước và quốc tế suy yếu”, báo cáo của Chứng khoán BSC nhấn mạnh.

Hồi tháng 7 qua, NHNN đã tiếp tục phân bổ hạn mức tín dụng cho các ngân hàng trong nửa cuối năm theo định hướng từ đầu năm. Theo đó, hạn mức mới của hầu hết ngân hàng dao động quanh 14-15% so với hạn mức ban đầu khoảng 9-10%, trong đó VPBank và MB Bank vẫn là 2 ngân hàng dẫn đầu ngành với hạn mức được nới lên 23-24%.

Chất lượng tài sản có thể đã qua giai đoạn khó khăn nhất

Về phía chất lượng tài sản, BSC nhận định áp lực lên chất lượng tài sản vẫn hiện hữu nhưng có thể đã qua giai đoạn khó khăn nhất và kỳ vọng sẽ duy trì ổn định trong các quý sau.

Theo đó, trong quý 2/2023, nhóm phân tích nhận thấy các ngân hàng đã ghi nhận tốc độ gia tăng nợ xấu chậm lại so với quý 1 và đầu năm, ngoại trừ một số ngân hàng tư nhân quy mô trung bình như HDB, LPB, MSB, TPB hay STB và VPB vẫn cho thấy áp lực về suy giảm chất lượng tài sản.

Trong đó, VPB tiếp tục là ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu gia tăng mạnh nhất so với quý 1 do tác động hợp nhất từ mảng tài chính tiêu dùng FE Credit trong chu kỳ nền kinh tế đi xuống. Ngược lại, MB là ngân hàng duy nhất trong danh sách theo dõi của BSC ghi nhận mức giảm đáng kể ở cả tỷ lệ nợ xấu và tỷ lệ hình thành.

"Nhìn chung, xu hướng nợ xấu đã tăng chậm lại trong quý 2 so với thời điểm quý 1. Dù vậy, chúng tôi nhận thấy áp lực chất lượng tài sản vẫn hiện hữu khi tỷ lệ hình thành nợ xấu duy trì khá cao ở hầu hết ngân hàng do mạnh tay xóa nợ, trong đó chỉ có MBB, VCB, VIB là những trường hợp ngoại lệ", báo cáo của Chứng khoán BSC nhấn mạnh.

BSC cho rằng mặc dù còn áp lực, chất lượng tài sản của ngành có thể đã qua giai đoạn khó khăn nhất và kỳ vọng sẽ duy trì ổn định trong các quý sau, trên cơ sở các chính sách hỗ trợ và bộ đệm dự phòng được tích lũy trong giai đoạn trước.

Chi phí vốn kỳ vọng hạ nhiệt dần

Trong quý 2/2023, NIM bình quân của ngành ngân hàng tiếp tục thu hẹp xuống 3,4%, tức giảm 0,24 điểm % so với quý 1 và giảm 0,4 điểm % so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo nhóm phân tích BSC, việc NIM thu hẹp bắt nguồn từ một số yếu tố như tác động của chi phí huy động gia tăng từ các khoản tiền gửi kỳ hạn có lãi suất cao ở cuối 2022 được phản ánh rõ ràng hơn trong quý 2 vừa qua trong khi lợi suất tài sản sinh lời giảm do nhiều ngân hàng thực hiện cắt giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ khách hàng và gia tăng danh mục TPCP, trái phiếu của TCTD trong bối cảnh thị trường TPDN chững lại.

Điểm sáng đến từ tỷ lệ CASA toàn ngành có dấu hiệu tạo đáy và phục hồi trong quý 2, tăng 0,16 điểm % so với quý trước. Hiện tượng này có thể đến từ việc các khoản tiền gửi dần đáo hạn và dịch chuyển phần nào sang tiền gửi thanh toán khi lãi suất huy động của các ngân hàng (đặc biệt là kỳ hạn 12 tháng) đã và đang giảm khá mạnh so với đầu năm.

Từ những yếu tố này, Chứng khoán BSC kỳ vọng chi phí vốn bình quân ngành sẽ bắt đầu giảm trong nửa cuối 2023 với giả định tỷ lệ CASA tiếp tục hồi phục và các nguồn huy động mới có chi phí thấp hơn được thẩm thấu.

Điều này sẽ tạo thêm dư địa cho các ngân hàng giảm lãi suất cho vay để đẩy mạnh tín dụng mà không phải hy sinh thêm NIM.

Kỳ vọng lợi nhuận toàn ngành dần hồi phục về nửa cuối năm

Với những kỳ vọng về tín dụng tăng tốc trong nửa cuối năm, NIM tạo đáy sau nửa đầu năm, chi phí tín dụng tiếp tục duy trì ổn định như trên đây, BSC cho rằng lợi nhuận toàn ngành trong nửa cuối năm sẽ dần dần hồi phục, được hỗ trợ bởi mức nền so sánh thấp ở cùng kỳ năm ngoái.

Trước đó, theo ước tính của BSC, lợi nhuận trước thuế toàn ngành trong quý 2 vừa qua đạt hơn 62.000 tỷ, tức giảm 2,9% so với cùng kỳ, đồng thời ghi nhận sự phân hóa đáng kể. Trong đó, đóng góp vào mức giảm chủ yếu là các ngân hàng VPB (-37% svck), TCB (-23% svck), LPB (-51% svck), TPB (-25% svck) trong bối cảnh NIM thu hẹp và/hoặc chi phí dự phòng tăng cao.

Ngược lại, nhóm ngân hàng quốc doanh tiếp tục có mức tăng trưởng lợi nhuận khả quan nhờ giữ NIM ổn định hơn mặt bằng chung của ngành khi lợi suất tài sản sinh lời và chi phí vốn được điều chỉnh đồng thời và duy trì tốt chất lượng tài sản giúp chi phí dự phòng được kiểm soát.

"Các quan tâm chính của chúng tôi trong nửa cuối 2023 sẽ bao gồm tốc độ hồi phục NIM và lợi nhuận của ngành, xu hướng nợ quá hạn, sự ấm lên của thị trường bất động sản đi cùng việc đẩy mạnh chính sách tài khóa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và nhu cầu tín dụng", báo cáo nhấn mạnh.