Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh:quochoi.vn

Phát biểu ý kiến thảo luận tại phiên họp cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đất đai (sửa đổi) ngày 25/8, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, dự thảo Luật đã có bước tiến dài, nhiều vấn đề lớn đã được tập trung giải quyết.

Bên cạnh đó, còn một số vấn đề được đặt ra khi soạn thảo dự án luật và phát sinh trong quá trình hoàn thiện luật, đòi hỏi Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan liên quan cần tiếp tục quan tâm, tập trung dốc toàn lực nhằm cho ý kiến vào những vấn đề lớn, còn ý kiến khác nhau, hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 6.

Đối với thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đây là vấn đề khó nhất ở các lần sửa đổi Luật Đất đai và khó "chủ yếu là do cách tiếp cận".

Chủ tịch Quốc hội phân tích nếu theo cách "chọn cho", tức là cứ liệt kê hết các trường hợp cần thu hồi, sẽ không thể liệt kê hết, và có khi càng liệt kê càng thiếu. Do đó có thể quy định theo hướng "chọn bỏ", tức là trừ những trường hợp áp dụng phương pháp thỏa thuận, còn lại là Nhà nước thu hồi.

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, không nên gắn việc thu hồi đất với đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư mà nên tách riêng hai vấn đề để tránh chồng chéo.

Về tiêu chí thu hồi và đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại, công trình thương mại, công trình dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Chủ tịch Quốc hội cho rằng phải tách bạch, phân định rõ giữa thu hồi và đấu giá nếu không sẽ dẫn đến chồng chéo ngay trong dự thảo Luật.

Đồng thời, cũng cần quy định tiêu chí, nguyên tắc để giao thẩm quyền cho địa phương thực hiện đấu thầu, đấu giá quyền sử dụng đất.

Đối với các trường hợp được thỏa thuận về nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, Chủ tịch Quốc hội đề nghị có phương án thiết kế chính sách theo hướng phân loại nhà ở thương mại được quyền cho thuê, chuyển nhượng; nhà ở xã hội cho thuê hoặc thuê mua; nhà ở thương mại giá rẻ là loại hình giao thoa giữa hai loại hình trên.

Về cơ chế xử lý đối với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất không đạt được 100%, Chủ tịch Quốc hội đánh giá, việc chủ đầu tư thỏa thuận với người sử dụng đất để có đất thực hiện dự án là thỏa thuận mang tính dân sự, việc Nhà nước can thiệp bằng biện pháp thu hồi đất đối với các trường hợp không thỏa thuận được là không phù hợp. Nhà nước chỉ thực hiện chính sách hỗ trợ theo nguyên tắc của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Về quy định về trả tiền thuê đất hằng năm, Chủ tịch Quốc hội đề nghị xác định rõ trường hợp nào phải trả tiền một lần, ví dụ dự án đầu tư mà sản phẩm vẫn liền với quyền sử dụng đất, còn trường hợp trả tiền thuê đất hằng năm thì cần phải làm rõ để phù hợp với mức án của nhà đầu tư.

"Cần thuyết minh, làm rõ hơn về phương pháp định giá đất, lập bảng giá đất, chế độ quản lý, sử dụng một số loại đất dành cho giáo dục, y tế, thể thao, quốc phòng-an ninh, vị trí, chức năng, của tổ chức phát triển quỹ đất và cơ chế huy động nguồn tài chính", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Rà soát, tiếp thu, giải trình thuyết phục đầy đủ các ý kiến của nhân dân, ĐBQH

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ghi nhận những ý kiến đóng góp của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại diện các Bộ ngành liên quan đóng góp vào dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, Chính phủ sẽ tiếp thu tối đa những ý kiến đóng góp và sẽ có phản hồi lại Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như các cơ quan khác của Quốc hội để chuẩn bị kỹ lưỡng các báo cáo trước khi trình Quốc hội, các đại biểu Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 6.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.

Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, Ủy ban Thường vụ đánh giá cao sự chỉ đạo tích cực của Ủy ban Kinh tế, cơ quan soạn thảo, các Bộ, ngành, tổ chức hữu quan trong việc nghiên cứu, tiếp thu, giải trình ý kiến Nhân dân, ý kiến đại biểu Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ông Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, các Bộ ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Kinh tế và các cơ quan Quốc hội tiếp thu, giải trình, hoàn thiện dự án Luật; chung sức, đồng lòng vì lợi ích quốc gia, dân tộc để đảm bảo chất lượng của dự án Luật, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đảm bảo các quy định của luật đi vào cuộc sống, hoàn thành nhiệm vụ luật pháp quan trọng của nhiệm kỳ, đáp ứng mong mỏi của Nhân dân.

Ủy ban Kinh tế thực hiện đúng chức năng của cơ quan thẩm tra, đảm bảo nguyên tắc làm việc, đảm bảo yêu cầu tập trung và giải quyết các nội dung cơ bản; phối hợp với các cơ quan của Chính phủ để giải quyết các nội dung có trọng tâm, trọng điểm và cũng lưu ý đề phòng các biểu hiện có cài cắm lợi ích nhóm, không chặt chẽ có thể phát sinh các vấn đề tiêu cực. Vấn đề này nếu phát hiện ra thì sẽ phải được xử lý nghiêm minh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận Phiên họp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng yêu cầu Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, các Bộ ngành liên quan cung cấp đầy đủ thông tin, kịp thời cho ý kiến đối với các nội dung của Ủy ban Kinh tế, các cơ quan Quốc hội xin ý kiến tham gia vào dự án Luật. Bộ Tài nguyên Môi trường khẩn trương gửi Ủy ban Kinh tế báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình các ý kiến thẩm tra và các ý kiến của ĐBQH. Đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo tập trung, có kế hoạch và lộ trình để tham gia phối hợp để tham gia vào các vấn đề.

Ủy ban Kinh tế phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, tiếp thu, giải trình, thuyết phục đầy đủ các ý kiến của Nhân dân, Đoàn ĐBQH, ý kiến của đồng chí Chủ tịch Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội để chuẩn bị hồ sơ dự án Luật, lấy ý kiến Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, hoàn thiện hồ sơ luật, lấy ý kiến của các Đoàn đại biểu Quốc hội và cơ quan hữu quan trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định.