Theo báo cáo của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) tổng hợp từ HNX và SSC, tính đến ngày công bố thông tin 31/1/2023, chưa có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào trong năm 2023.

Trong khi cùng kỳ năm 2022 ghi nhận có 7 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng và 16 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với tổng giá trị phát hành lên tới 25.923 tỷ đồng.

Các đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp được công bố trong tháng 1/2023 hầu hết đều được phát hành vào tháng 12/2022. Trong các đợt phát hành này, nhóm ngân hàng tiếp tục chiếm đa số với 3.269,5 tỷ đồng phát hành trái phiếu riêng lẻ và 10.637,8 tỷ đồng phát hành ra công chúng. 3 đợt phát hành còn lại đến từ nhóm các công ty chứng khoán và bất động sản, chỉ chiếm khoảng 3%.

Trong tháng 1/2023, các doanh nghiệp đã thực hiện mua lại 8.068 tỷ đồng trái phiếu, tăng 56% so với cùng kỳ năm 2022.

Trong khi đó, số liệu từ VBMA, trong năm 2023, sẽ có khoảng 285.178 tỷ đồng trái phiếu tới kỳ hạn đáo hạn. Tính riêng tháng 1//2023, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn là gần 17.458 tỷ đồng, tập trung chủ yếu ở nhóm bất động sản và xây dựng.

Cụ thể, tháng đầu năm 2023, doanh nghiệp bất động sản phải thanh toán 10.500 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn, chiếm 60% giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn. Còn doanh nghiệp xây dựng phải thanh toán 5.900 tỷ đồng trái phiếu đến hạn, chiếm 34% giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn. Nếu tính cả số lượng trái phiếu mua lại trước hạn, áp lực thanh toán của doanh nghiệp lớn hơn nhiều.

Về kế hoạch phát hành sắp tới, theo báo cáo của VBAM, dự kiến thời gian tới, CTCP Tập đoàn Masan sẽ chào bán ra công chúng 1.500 tỷ đồng trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có bảo đảm trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023, kỳ hạn 60 tháng với mức lãi suất cố định 9,5% trong 2 kỳ tính lãi đầu tiên và lãi suất thả nổi là Lãi suất tham chiếu 3,975%/năm trong các kỳ tính lãi còn lại.

Ngoài ra, Ngân hàng TMCP Bắc Á cũng đã công bố kế hoạch chào bán ra công chúng đợt 2 hơn 2.564 tỷ đồng trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023, kỳ hạn 7 và 8 năm với mức lãi suất thả nổi lần lượt là lãi suất tham chiếu + 1,1%/năm, lãi suất tham chiếu + 1,3%/năm và lãi suất tham chiếu + 1,5%/năm.

Gỡ nút thắt thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 2/2 vừa qua, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, Bộ đang trong quá trình hoàn chỉnh bộ hồ sơ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, dự kiến trình Chính phủ tuần này.

Bộ Tài chính kỳ vọng các quy định sẽ thích ứng với tình hình thực tế, từ đó củng cố niềm tin của thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát hành, đồng thời bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Theo Dự thảo công bố trước đó, Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định số 65/2022/NĐ-CP có 3 điểm sửa đổi đáng chú ý, gồm: hoãn nâng chuẩn nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp 1 năm; giãn yêu cầu xếp hạng tín nhiệm thêm 1 năm và cho phép kéo dài kỳ hạn trái phiếu tối đa 2 năm.

Việc sửa đổi các quy định tại Nghị định 65 được kỳ vọng như chiếc phao phục hồi thị trường trái phiếu doanh nghiệp, cho doanh nghiệp thêm thời gian giãn nợ thay vì phải ồ ạt trả nợ trái phiếu đáo hạn 2 năm tới.

Trong năm 2022, có 420 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, với trị giá xấp xỉ 244.565 tỷ đồng, chiếm 96% tổng giá trị phát hành, giảm 66% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong đó, nhóm ngân hàng dẫn đầu năm 2022 về giá trị phát hành với tổng giá trị đạt 136.772 tỷ đồng, chiếm 53,6% tổng giá trị phát hành. Kỳ hạn phát hành bình quân của nhóm này là 5,47 năm, lãi suất phát hành trung bình là 5,48%/năm. Tiếp đến, nhóm bất động sản với 51.979 tỷ đồng, chiếm khoảng 20,4%. So với năm 2021 (hơn 214.000 tỷ đồng), lượng trái phiếu do nhóm doanh nghiệp địa ốc phát hành sụt giảm gần 76%.