Đặc sắc Phố Hiến những ngày lễ hội Xuân

Lễ hội đã trở thành nơi hội tụ, điểm nhấn trong quảng bá nét đẹp về kiến trúc, văn hóa truyền thống của Phố Hiến xưa - thành phố Hưng Yên hôm nay đến nhân dân cùng du khách trong và ngoài nước.

Lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến là hoạt động mở màn cho một chuỗi lễ hội tại các di tích trên địa bàn thành phố Hưng Yên.

Theo sử sách, khu vực Phố Hiến xưa kia là một thương cảng nổi tiếng và thường được nhắc đến với câu ca "Thứ nhất Kinh Kỳ, thứ nhì Phố Hiến". Khi đó, tàu thuyền, thương nhân từ các nước Hà Lan, Nhật Bản, Trung Quốc, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha… tới giao thương, buôn bán và cư ngụ tại đây đã tạo nên không khí náo nhiệt, sầm uất.

Thời kỳ hưng thịnh nhất của Phố Hiến là vào cuối thế kỷ XVI và XVII. Nếu Kẻ Chợ (Hà Nội ngày nay) có 36 phố phường thì Phố Hiến khi ấy có 23 phố phường và được ví như "Tiểu Tràng An". Cùng với hàng hóa, hoạt động thương mại, người nước ngoài đã mang đến nơi đây những phong tục tập quán, kiến trúc với bản sắc văn hóa. Điều này khiến Phố Hiến vừa là điểm hội tụ vừa là điểm giao thoa giữa các nền văn hóa, hình thành nên nét văn hóa đặc sắc riêng có.

Thành phố Hưng Yên hiện còn bảo tồn được được khoảng 200 di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật.

Trải qua những biến cố, thăng trầm của lịch sử, Phố Hiến ngày nay không còn là một thương cảng, trung tâm thương nghiệp, nhưng những dấu tích của một thời hưng thịnh vẫn còn rất đậm nét trong các công trình kiến trúc, tập quán và nếp sống của cộng đồng dân cư.

Tại đây còn bảo tồn được được khoảng 200 di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật, trong đó có một Khu di tích Quốc gia đặc biệt, 20 di tích xếp hạng cấp quốc gia, 25 di tích xếp hạng cấp tỉnh; gần 100 bia ký và hàng nghìn cổ vật có giá trị phân bố ở hầu khắp các phường, xã như Văn miếu Xích Đằng, chùa Chuông, đình - chùa Hiến, đền Trần, đền Mẫu, đền Mây, đền Kim Đằng, chùa Nễ Châu, đền Cửu Thiên Huyền Nữ, đền Bà Chúa Kho...

Bên cạnh đó là các công trình kiến trúc có sự kết hợp, giao thoa hài hòa, tinh xảo của kiến trúc Trung Hoa, kiến trúc phương Tây với văn hóa Việt như Đông Đô Quảng Hội, chùa Phố, Võ Miếu, đền Thiên Hậu, nhà thờ Thiên chúa giáo… Ngoài các công trình phục vụ hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng, thành phố Hưng Yên ngày nay còn lưu giữ được một số di tích liên quan đến đời sống sinh hoạt của người Phố Hiến xưa như chợ, giếng, nghĩa địa của người nước ngoài...

Với quần thể di tích lịch sử văn hóa có mật độ lớn, đa dạng, Phố Hiến hình thành hệ thống các lễ hội văn hóa dân gian truyền thống phong phú. Mỗi lễ hội có nét độc đáo gắn với tín ngưỡng, tôn giáo đặc trưng riêng của địa phương, vừa đa dạng về hình thức song cũng vô cùng đậm đà về bản sắc, làm hài lòng du khách khi tới tham quan và thưởng thức.

Lễ hội đã trở thành nơi hội tụ, điểm nhấn trong quảng bá nét đẹp về kiến trúc, văn hóa truyền thống của Phố Hiến xưa - thành phố Hưng Yên hôm nay.

Hàng năm, lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến được tổ chức từ ngày mùng 6 tháng 3 âm lịch. Tại lễ hội, các hoạt động thuộc phần lễ đang được địa phương nỗ lực phục dựng lại các nghi thức tế, lễ truyền thống nhằm tạo không gian văn hóa riêng. Phần hội là các hoạt động sôi nổi, náo nhiệt với những trò chơi dân gian như kéo co, thả diều sáo, đi cầu Kiều…

Đặc biệt, lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến là hoạt động mở màn cho một chuỗi lễ hội tại các di tích khiến không gian lễ hội như một dòng chảy liên tục kéo dài. Trong khuôn khổ của sự kiện, các tinh hoa văn hóa của các lễ hội tại các di tích được chắt lọc hội tụ, thể hiện đầy đủ sự tinh túy và có nhiều nét riêng.

Trong không gian linh thiêng của các di tích, các hoạt động văn hóa cộng đồng được tái hiện phần nào khắc họa sống động, giúp du khách hình dung về cảnh tấp nập “trên bến dưới thuyền” của Phố Hiến xưa. Đồng thời, tìm hiểu thêm về truyền thống văn hóa, khám phá những nét độc đáo về ẩm thực, âm nhạc và các trò chơi dân gian…

Những ngày đầu năm, về với lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến là dịp để người Hưng Yên với du khách thập phương giao lưu, hoà đồng và trao truyền những đạo lý, tình cảm, mỹ tục với khát vọng cao đẹp trong tiết trời mùa xuân.