Đại biểu Trần Thị Thanh Hương - Đoàn An Giang. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Sáng 1/11, thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035, nhiều đại biểu quan tâm đến đề xuất của Chính phủ về việc đầu tư xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài.

Các ý kiến đều bày tỏ đồng tình với chủ trương này. Theo đại biểu Trình Lam Sinh (Đoàn An Giang), việc xây dựng các trung tâm văn hóa ở nước ngoài sẽ giúp giới thiệu và lan tỏa hình ảnh văn hóa đất nước, con người Việt Nam với quốc tế, vì vậy cần có cơ chế đặc biệt để thực hiện.

Theo đại biểu Trần Thị Thanh Hương (Đoàn An Giang), việc xây dựng trung tâm văn hóa tại nước ngoài là xu hướng của nhiều nước trên thế giới, thông qua đó góp phần tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người văn hóa, đồng thời đóng góp cho quá trình thu hút đầu tư thương mại, du lịch, lan tỏa hình ảnh của các quốc gia và tạo sức mạnh mềm của đất nước, cũng như của dân tộc. Đây cũng là một trong những nhu cầu cấp thiết trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng của Việt Nam.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu kỹ lưỡng, đầu tư có chọn lọc để phát huy hiệu quả, không để xảy ra tình trạng lãng phí.

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương đề nghị Chính phủ cần cân nhắc thêm trước mắt cần quan tâm lựa chọn những nước có mối quan hệ văn hóa lâu dài với Việt Nam, có đông đảo người Việt Nam sinh sống, lao động, học tập và có các đối tác dẫn đầu về đầu tư trực tiếp vào Việt Nam. Bà cũng đề nghị đánh giá kỹ lưỡng hơn về nội dung, phạm vi quy mô cũng như cân đối nguồn lực để xác định danh mục và lộ trình triển khai thực hiện đảm bảo phù hợp, khả thi và hiệu quả.

Thời điểm phù hợp để khởi động lại việc chọn quốc phục

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh - Đoàn Bình Định. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn Bình Định) duy trì quan điểm trung tâm văn hóa ở nước ngoài sẽ góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới. Tuy nhiên, ông cho rằng Việt Nam cần xây dựng bộ nhận diện bản sắc Việt Nam, nâng cao chất lượng các sản phẩm văn hóa để phục vụ cho hoạt động của các trung tâm văn hóa tại nước ngoài tăng hiệu quả. Đại biểu đề nghị trong quy định về phát huy vai trò của các trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài bổ sung một nội dung chi tiết là giới thiệu bộ bản sắc văn hóa và những nét đặc sắc văn hóa của các dân tộc Việt Nam đến với thế giới.

Theo ông Cảnh, Việt Nam chưa có bộ nhận diện bản sắc văn hóa rõ nét. Pháp luật chưa quy định cơ quan có thẩm quyền nào được duyệt những bản sắc Việt Nam như quốc phục, quốc hoa. Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) Quốc hội chuẩn bị thông qua cũng chưa có nội dung này. Trước đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức đánh giá bình chọn quốc phục, quốc hoa nhưng cũng dừng lại giữa chừng vì không có cơ quan thẩm quyền phê duyệt.

“Bộ nhận diện bản sắc Việt Nam ngoài những gì đã được pháp luật quy định thì còn có quốc phục, quốc hoa, quốc cầm, quốc vũ, quốc võ, quốc tửu, ẩm thực quốc gia. Đây cũng là những yếu tố để tạo nên chuẩn mực cho một quốc yến của Việt Nam tại những sự kiện quốc gia, quốc tế lớn của Việt Nam,” đại biểu nêu.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Cảnh, thời gian gần đây giới trẻ đã quan tâm đến áo dài nam và đã mặc nhiều tại các sự kiện văn hóa, lễ Tết và ngày cưới. Vì vậy ông cho rằng đây là thời điểm phù hợp để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khởi động lại việc chọn quốc phục.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội) cho biết ông ủng hộ việc thành lập trung tâm văn hoá tại nước ngoái, tuy nhiên phải cân nhắc thật kỹ về sự cần thiết và tính hiệu quả, vì bản chất đây là xuất khẩu văn hóa, là quảng bá văn hóa, phụ thuộc rất lớn vào khẩu vị văn hóa, sự yêu thích, thậm chí kể cả vấn đề chính trị của quốc gia đó, quan hệ giữa hai quốc gia. “Nếu xây dựng thì cần phải đảm bảo có tính lưỡng dụng cao, đó là văn hóa, là biểu diễn, là trưng bày, hội nghị, hội thảo, hội chợ, họp mặt... và phải lưu ý là không chỉ chúng ta mà nước bạn cũng tham gia,” ông nêu ý kiến.

Đại biểu cũng đề xuất chỉ xây dựng trung tâm văn hoá tại nước ngoài khi dự kiến thu bù đủ cho chi, vì bây giờ có kinh phí của chương trình nhưng sau này phải có kinh phí thu được từ các hoạt động để trang trải cho việc duy tu, bảo dưỡng, nâng cấp, kể cả kinh phí thuê đất... thì trung tâm mới tồn tại lâu dài được.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn TP Hà Nội. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Phát biểu giải trình về vấn đề trên tại cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, việc đầu tư các trung tâm văn hóa nước ngoài nhằm thực hiện chiến lược văn hóa đối ngoại của Đảng, Nhà nước. Khi làm, Chính phủ sẽ hết sức lưu ý, dựa trên các hiệp định giữa hai Chính phủ, ưu tiên các quốc gia Việt Nam có mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.

“Như nhiều đại biểu khẳng định, đây là sự hiện diện của văn hóa Việt Nam ở nước ngoài và thông qua đó để chúng ta quảng bá, bảo tồn, giới thiệu văn hóa của Việt Nam. Đó cũng là ngôi nhà chung văn hóa của kiều bào nước ta ở nước ngoài. Vì vậy, hướng tới chúng ta sẽ lựa chọn từ 3 đến 5 trung tâm cần thiết và ưu tiên theo thứ tự. Nguồn lực của chúng ta đến đâu, kiều bào của chúng ta sinh sống ở địa bàn nào, nhu cầu ở đó ra sao, khả năng phát triển thế nào..., chúng ta sẽ làm đến đó,” Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Đại biểu tranh luận việc thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa

Quốc hội bàn chương trình phát triển văn hoá 256.000 tỷ đồng

Phấn đấu đến năm 2030, ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP