Biến chủng Omicron xuất hiện tại châu Phi khiến nhiều quốc gia siết chặt xuất, nhập cảnh, hàng loạt chuyến bay bị hoãn, hủy. Ảnh: Getty Images

Lauren Kennedy Brady, 47 tuổi, vừa hạ cánh tại thành phố lớn nhất Nam Phi Johannesburg hôm 26/11, điện thoại cô xuất hiện một loạt những cảnh báo và tin nhắn. Nữ diễn viên kỳ cựu của sân khấu kịch Broadway này đang trên đường trở về nhà sau 11 ngày du lịch tại châu Phi cùng với mẹ, con gái và cháu gái.

Đây là chuyến đi mà họ đã mong muốn từ lâu, nhưng đã nhiều lần bị trì hoãn. Tuy nhiên, khi bốn người mới ở chặng đầu tiên của chuyến hành trình dự kiến kéo dài từ Bắc Carolina, Mỹ tới Zambia, mọi thứ đột ngột thay đổi.

Khi lướt các thông tin trên điện thoại của mình, Kennedy Brady nhận được thông báo về một biến chủng mới của Covid-19 đã được phát hiện ở Nam Phi. Không lâu sau đó, cô và gia đình rơi vào tình cảnh bị mắc kẹt khi chuyến bay của họ bị hủy do nhiều nước đã áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại mới với Nam Phi.

“Cho đến thời điểm đó, mọi thứ dường như vẫn ổn. Chúng tôi không gặp bất kỳ vấn đề gì khi di chuyển. Tất nhiên, vẫn có các biện pháp phòng dịch nhưng chúng tôi đã quen với điều đó rồi. Tuy nhiên, mọi thứ đột ngột dừng lại.", Kennedy Brady cho biết.

Mọi thứ xảy ra quá đột ngột

Kennedy Brady và gia đình cô không phải là những nạn nhân duy nhất gặp phải tình trạng trên. Rất nhiều du khách quốc tế khác hiện không thể trở về nhà khi chính phủ các nước đình chỉ chuyến bay và đóng cửa biên giới với các nước phía nam châu Phi do lo ngại làn sóng dịch bệnh từ biến chủng Omicron.

Hàng dài du khách đang cố gắng rời khỏi Nam Phi sau khi các lệnh hạn chế di chuyển được áp đặt lên nước này. Ảnh: Reuters.

Nhiều du khách bị mắc kẹt, cố gắng một cách tuyệt vọng để tìm cách rời khỏi khu vực này giữa lúc các chuyến bay đều bị hủy, trong khi những người nước ngoài sống tại phía nam châu Phi đã hủy bỏ kế hoạch về thăm gia đình.

Kennedy Brady đã miêu tả cảnh tượng hỗn loạn tại các sân bay, khi tin tức về biến chủng mới bắt đầu xuất hiện. Hành khách xếp hàng dài tại các bàn chăm sóc khách hàng trong khi các nhân viên hãng bay phải cố gắng giải thích nhiều du khách giận dữ. Mọi người tranh nhau để có thể nói chuyện với một nhân viên của hãng hàng không, Kennedy Brady cho biết.

"Cảnh tượng thật hỗn độn vì quá nhiều người hoảng loạn xung quanh. Mọi người đều hỏi nhau: “Chúng ta sẽ làm gì đây? Chúng ta phải làm gì?”, Kennedy Brady chia sẻ.

Ayesha Shaw, một cư dân ở thành phố Johannesburg, nghĩ rằng những điều tồi tệ nhất đã qua khi các biện pháp hạn chế di chuyển mới được dỡ bỏ. Cô đã lên kế hoạch bay đến New York vào hôm 28/11 để gặp bạn trai sau nhiều tháng xa cách.

Tuy vậy, khi biến chủng Omicron xuất hiện, Shaw theo dõi thông tin về sự bùng phát của biến chủng này tại Nam Phi và không khỏi bồn chồn. Cuối cùng vào tối 27/11, điều cô lo sợ nhất đã xảy ra. Hãng hàng không Turkish Airlines đã hủy chuyến bay tới Mỹ của cô.

"Lúc đó, tôi kiệt quệ cả về cảm xúc lẫn tinh thần và đã quá mệt mỏi. Tôi chỉ muốn lên giường đi ngủ. Khi tỉnh dậy, điều đầu tiên tôi làm là khóc", Shaw cho biết.

Trường hợp khác là Sean Park-Ross, ông đã lên kế hoạch về thăm gia đình tại Nam Phi vào Giáng sinh này. Là một kỹ sư phần mềm, Park-Ross thường xuyên phải di chuyển khắp nơi trên thế giới và hiện sống tại Mexico.

Park-Rosscho biết dù có về được nhà thì ông cũng sẽ phải chờ một khoảng thời gian dài nếu muốn rời đi sau đó. Ông đã lâu không về thăm người cháu và bố mẹ của mình.

"Mẹ tôi rất mong đợi được gặp con vào dịp Giáng sinh này. Tôi đã không gặp gia đình trong một thời gian dài. Tôi cảm thấy rất tệ. Giờ thì tôi chỉ mong họ sớm bỏ lệnh cấm nhập cảnh”, Park-Ross than thở.

Theo ông Julian Harrison, Giám đốc của Premier Tours, công ty lữ hành tại thành phố Philadelphia, Mỹ chuyên về các tour du lịch châu Phi: "Chúng tôi cảm thấy như mình đã ra khỏi một đường hầm tăm tối khi các lệnh cấm đi lại được dỡ bỏ. Nhưng giờ đây mọi thứ lại quay trở lại như lúc còn phong tỏa".

Có cần thiết để áp các lệnh hạn chế di chuyển?

Ngay sau khi biến chủng Omicron được phát hiện, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) cùng nhiều quốc gia khác đã đình chỉ các chuyến bay và áp dụng lệnh cấm nhập cảnh đối với người từ Nam Phi và một số quốc gia lân cận, các lệnh cấm này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 28/11. Tới ngày 29/11, ít nhất 44 quốc gia và vùng lãnh thổ đã áp đặt các lệnh cấm tương tự. Israel còn ngăn cấm tất cả người nước ngoài nhập cảnh vào đất nước, trong khi Morocco thông báo họ sẽ ngừng các chuyến bay đến trong hai tuần.

Giới chức lãnh đạo Nam Phi đã lên tiếng phản đối các lệnh hạn chế di chuyển được các quốc gia khác áp dụng lên nước này. Nam Phi cho biết nước này không đáng phải nhận những hình phạt hà khắc sau khi đã cảnh báo đến thế giới về một biến chủng Covid-19 nguy hiểm.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã phản đối các lệnh hạn chế di chuyển nhằm vào nước mình. Ảnh: Reuters.

Trong một bài phát biểu trước quốc gia, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết: "Những biện pháp trên sẽ chỉ đem lại thiệt hại kinh tế cho các quốc gia phải chịu lệnh hạn chế di chuyển, đồng thời làm giảm hiệu quả nỗ lực ứng phó đại dịch và phục hồi kinh tế".

Tuy nhiên, chính phủ và giới chức y tế tại nhiều quốc gia bảo vệ các biện pháp hạn chế di chuyển đang được áp dụng.

Trong một cuộc phỏng vấn, Cố vấn hàng đầu về Covid-19 của Tổng thống Joe Biden, bác sĩ Anthony Fauci cho biết: "Các biện pháp hạn chế di chuyển là để giúp chúng ta có thêm thời gian để chuẩn bị cho tình huống xấu nhất ngay cả khi biến chủng này không nguy hiểm như đánh giá ban đầu".

Theo ông Lin Chen, Giám đốc Trung tâm Y tế Du lịch tại bệnh viện Mount Auburn ở thành phố Cambridge, bang Massachusetts, các biện pháp hạn chế di chuyển tuy không ngăn được đà lây lan của biến chủng mới nhưng “sẽ cho thế giới thêm thời gian để hiểu rõ hơn về các đặc tính của biến chủng Omicron”.

"Người dân đã quá mệt mỏi với các lệnh hạn chế di chuyển rồi. Họ chỉ muốn chúng chấm dứt. Tôi nghĩ chúng ta sẽ phải sớm đạt được sự cân bằng giữa tự do di chuyển và hạn chế dịch bệnh", ông David Freedman, Chủ tịch Hiệp hội Y tế Nhiệt đới và Vệ sinh dịch tễ Mỹ cho biết.

Nỗ lực vượt qua

Đối với Park-Ross, ông hiểu rằng những lệnh cấm di chuyển cần được áp dụng, nhưng ông cũng mong muốn chúng được dỡ bỏ càng sớm càng tốt ngay khi thế giới hiểu thêm về độ nguy hiểm của biến chủng Omicron.

Lauren Kennedy Brady và gia đình cô đang cố gắng lạc quan, chờ đợi ngày trở về. Ảnh: KD Kennedy

"Tôi luôn tuân theo những lời khuyên của giới chức y tế và nhà khoa học. Nhưng tôi hy vọng các biện pháp phong tỏa sẽ nhanh chóng được dỡ bỏ khi chúng ta hiểu hơn về Omicron", ông cho biết.

Cô Shaw cũng bày tỏ sự thất vọng đối với các biện pháp hạn chế di chuyển, nhấn mạnh rằng những biện pháp này không được khuyến khích bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Cô cho biết bản thân đã tuân thủ các quy định phòng dịch và tiêm vaccine đầy đủ, ngay từ khi dịch bệnh xảy ra.

"Tôi có cảm giác mặc dù tuân thủ tất cả các quy định, tôi vẫn không được tự do làm những điều mình muốn", Shaw chia sẻ.

Ông Freedman thừa nhận rằng, sự hoảng loạn và các biện pháp cấm đoán sau khi xuất hiện biến chủng mới gây ra nhiều sự rối loạn.

"Chúng ta không thể sống mãi như thế này, liên tục hoảng loạn mỗi khi xuất hiện một biến chủng mới của một loại virus. Chúng ta phải học cách sống chung với virus và tất cả các biến chủng của chúng", ông Freedman nói.

Với Kennedy Brady và gia đình cô, họ đã tìm được một phòng khách sạn tại thành phố Johannesburg. Cô và gia đình cố gắng không tiếp xúc với người khác. Do là công dân, họ được phép nhập cảnh vào Mỹ nhưng đang gặp khó khăn trong việc tìm chuyến bay về nước.

Hiện tại, Kennedy Brady và gia đình đang cố gắng lạc quan và suy nghĩ tích cực. "Chúng tôi an toàn, chúng tôi vẫn khỏe mạnh và chúng tôi đang ở bên nhau", cô chia sẻ”.