Gỡ vướng trong chuyển nhượng đất nông nghiệp để thực hiện dự án

Theo HoREA, quy định thông thoáng của khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 13 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP) đến nay vẫn chưa thể triển khai thực hiện được, chủ yếu là do Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thực hiện chưa đồng bộ, chưa thống nhất.

Cụ thể, Hiệp hội nhận thấy, khoản 7 Điều 46 Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT sử dụng chữ “người sử dụng đất” là không chuẩn xác, không phù hợp với khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Khoản 13 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP).

Để khắc phục “vướng mắc” trên, Hiệp hội đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét sửa một chữ, thay thế “người sử dụng đất” bằng “tổ chức kinh tế” tại khoản 7 Điều 46 Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT để đảm bảo sự phù hợp, thống nhất với khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.

Bên cạnh đó, HoREA nhận thấy việc thực hiện khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Khoản 13 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP) đang bị “vướng mắc, ách tắc” do việc hướng dẫn thực hiện tại khoản 7 Điều 46 Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT chưa thống nhất, chưa đồng bộ.

Cụ thể, khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 13 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP) chỉ quy định: “3. Trường hợp tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp để thực hiện dự án phi nông nghiệp thì phải có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường…” và không quy định diện tích đất này phải có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.

Nhưng, khoản 7 Điều 46 Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT về “xây dựng kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện” lại quy định: “7. Xác định diện tích đất cần phải chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện việc nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất trong năm kế hoạch trên cơ sở xem xét đơn đề nghị của người sử dụng đất”, có nghĩa là diện tích đất này phải đăng ký trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.

Hiệp hội nhận thấy, tại thời điểm “tổ chức kinh tế” xin nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì chưa có quỹ đất, chưa có dự án nên cũng chưa được “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư”, chưa được công nhận chủ đầu tư, nên không thể thực hiện được thủ tục “chuyển mục đích sử dụng đất” nên cũng không thể thực hiện được thủ tục “đăng ký vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện”.

Văn bản số 2997/STNMT-QLĐ ngày 20/04/2022 của Sở Tài nguyên và Môi trường cũng nhận xét: “theo Khoản 7 Điều 56 Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT như đã nêu trên thì phải có kế hoạch sử dụng đất trước mới có cơ sở giải quyết (chấp thuận) nên UBND thành phố chưa xem xét, giải quyết (trong khi đó việc đưa dự án công trình đó vào kế hoạch sử dụng đất là không thể thực hiện được)”.

Như vậy, theo HoREA, khoản 7 Điều 46 Thông tư 01/2021/TT-BTNMT quy định “diện tích đất cần phải chuyển mục đích sử dụng đất trong năm kế hoạch sử dụng đất cấp huyện” là không thống nhất với khoản 3 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và cũng không phù hợp với thực tiễn.

Do vậy, HoREA đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét sửa đổi, bổ sung Khoản 7 Điều 46 Thông tư 01/2021/TT-BTNMT như sau: “7. Xác định Cập nhật diện tích đất cần phải chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện việc nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất trong năm kế hoạch trên cơ sở xem xét đơn đề nghị của người sử dụng đất tổ chức kinh tế sau khi đã có văn bản của UBND cấp tỉnh chấp thuận cho nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất”.