Theo HoREA, trình tự, thủ tục xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm một lần như hiện nay đang quy định nhiều công đoạn và công việc rất chi tiết, phức tạp mất rất nhiều thời gian.
Trong văn bản công bố ngày 15/3, HoREA cho biết, cụ thể, khoản 2 điều 10 thông tư số 36/2014/TT-BTNMT quy định trình tự lập dự án xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm một lần gồm: Xác định loại đất, vị trí đất; điều tra, tổng hợp, phân tích thông tin giá đất thị trường; phân tích, đánh giá kết quả thực hiện bảng giá đất hiện hành; xây dựng bảng giá đất và tờ trình về việc ban hành bảng giá đất; tổ chức lấy ý kiến về dự thảo bảng giá đất...
Hiệp hội nhận thấy, với trình độ, năng lực của bộ máy Nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện hiện nay và khối lượng công việc đồ sộ trên để xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm một lần cho thấy rõ là hiện nay chưa thể thực hiện xây dựng bảng giá đất định kỳ hàng năm.
Bộ Tài nguyên Môi trường tuy đã lập được bản đồ giá đất cho hàng triệu thửa đất nhưng cơ sở dữ liệu đầu vào (bao gồm cả dữ liệu thuế) vẫn chưa đảm bảo tính chính xác và chưa được cập nhật kịp thời theo thời gian thực.
Ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch HoREA nhận định, nếu quy định xây dựng bảng giá đất hàng năm thì cơ quan Nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện suốt năm bận rộn, loay hoay cho việc này và sẽ khó làm tròn nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn.
HoREA cho biết, nếu quy định xây dựng bảng giá đất hàng năm thì phải có cơ sở dữ liệu quốc gia về giá đất ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và Chat GPT được cập nhật theo thời gian thực kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư, thống nhất với cơ sở dữ liệu lớn của quốc gia và phải sửa đổi đồng bộ các quy định pháp luật, trước hết là luật Thuế, đi đôi với việc người dân tự giác khai đúng giá mua bán, chuyển nhượng nhà đất.
Đến lúc đó, trí tuệ nhân tạo (AI), Chat GPT sẽ thay con người khảo sát, so sánh, đối chiếu các số liệu và Nhà nước có thể nắm rõ chỉ số giá đất trung bình tại một khu vực bất kỳ được xác định bằng bình quân của các mức giá giao dịch thực tế của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng trên thị trường thông qua thống kê tại một khu vực và trong một khoảng thời gian nhất định.
Như vậy, Nhà nước hoàn toàn có thể kiểm soát được giá bất động sản, giá đất 24/7 để xây dựng cơ chế chính sách hoặc có giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả.
Do vậy, với trình độ, năng lực, trang thiết bị, công nghệ, cơ sở dữ liệu chưa đồng bộ và tình trạng khai thấp giá mua bán nhà đất hiện nay, hiệp hội đề nghị và sửa đổi, bổ sung điều 154 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), không ban hành bảng giá đất hàng năm mà nên ban hành bảng giá đất định kỳ 3 năm (hoặc 2 năm) một lần, để phù hợp với thực tiễn trình độ, năng lực của bộ máy hành chính, trang thiết bị công nghệ thông tin, phần mềm quản lý hiện nay và các trường hợp áp dụng bảng giá đất.
