Ngày 31/12/2021, Bộ Năng lượng và Khoáng sản Indonesia thông báo tạm thời cấm xuất khẩu than từ 1 - 31/1/2022 đối với tất cả các đối tượng là doanh nghiệp khai thác, kinh doanh than có các giấy phép: IUP (Kinh doanh khai thác mỏ-Mining Business License); IUPK (kinh doanh khai thác, sản xuất, vận hành mỏ- Production Operation Special Mining Business License) và PKP2B (Hợp đồng đặc nhượng-Concession Agreement).

Theo Bộ Năng lượng và Khoáng sản việc tạm cấm xuất khẩu để đảm bảo nguồn cung than nguyên liệu cho các nhà máy điện than của Indonesia, ngăn ngừa rủi ro thiếu điện phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nước này đồng thời buộc các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh than phải hoàn thành nghĩa vụ cung ứng 25% tổng lượng than xuất khẩu cho thị trường nội địa.

Việc Indonesia tạm ngừng xuất khẩu than đã ảnh hưởng lớn đến nguồn cung than của Việt Nam khi đây là thị trường than nhập khẩu than lớn thứ 2 của nước ta, sau Australia. Trong 11 tháng năm 2021, Việt Nam nhập khẩu 13,8 triệu tấn than từ Indonesia, trị giá ước đạt 1,1 tỷ USD.

Nguồn: Tổng cục Hải quan

Trước việc Indonesia tạm cấm xuất khẩu than trong tháng 1/2022, Bộ Công thương khuyến cáo các doanh nghiệp nhập khẩu than của Việt Nam cần nhanh chóng, khẩn trương liên hệ với các đối tác xuất khẩu than Indonesia để tìm giải pháp cho đơn hàng giao trong tháng 01/2022. Đồng thời, cần theo dõi chặt chẽ các thông tin cập nhật về chính sách, quản lý điều hành liên quan tới mặt hàng than từ phía Indonesia.

Theo số liệu của Bộ Năng Lượng và Tài nguyên khoáng sản Indonesia, tính đến ngày 17/12/2021, tổng sản lượng than của Indonesia đạt 581,17 triệu tấn, đạt 92,99% mục tiêu kế hoạch khai thác đặt ra cho năm 2021 là 625 triệu tấn. Sản lượng than đã sản xuất của Indonesia đến 17/12/2021 đã vượt qua tổng sản lượng cả năm 2020 (565,69 triệu tấn).

Sản lượng than đã xuất khẩu của nước này đến 17/12/2021 đạt 282,69 triệu tấn. Sản lượng than đã cung ứng cho thị trường nội địa là 188,38 triệu tấn. Sản lượng than chưa đưa ra thị trường (xuất khẩu và nội địa) là 110,1 triệu tấn.

Cũng theo Bộ Năng lượng và Khoáng sản Indonesia đưa ra, tính tới 01/01/2021, trong tổng số 5,1 triệu tấn than các doanh nghiệp than phải có nghĩa vụ cung cấp cho thị trường nội địa theo qui định của Chính phủ thì mới chỉ có 35.000 tấn than được các doanh nghiệp than nước này cung ứng.

Điều này sẽ gây ra rủi ro thiếu hụt điện nghiêm trọng, trên diện rộng với gần 20 nhà máy điện với tổng công suất 10.850 MW sẽ phải ngưng hoạt động do thiếu nguyên liệu.

Chính phủ Indonesia cho biết, khi nguồn cung than nội địa được đáp ứng đầy đủ, các doanh nghiệp sản xuất than sẽ được nối lại hoạt động kinh doanh xuất khẩu.

Trong diễn biến khả quan hơn, vào ngày 05/01, Chính phủ Indonesia sẽ sớm phải xem xét, điều chỉnh quyết định này do sức ép từ phía cộng động doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh than Indonesia.