Chia sẻ tại tọa đàm "Tháo gỡ khó khăn về vốn cho doanh nghiệp" do Báo Người Lao động tổ chức sáng 13/12, Chủ tịch Vietravel Nguyễn Quốc Kỳ chia sẻ, doanh nghiệp là tế bào của nền kinh tế nhưng đang rất khó khăn.
“Hôm qua, tôi ngồi cùng một doanh nghiệp có 5.000 công nhân mà đứt đơn hàng từ tháng 7 đến giờ, không tìm được nguồn. Tôi không kêu cho tôi, không kêu cho Vietravel. Chúng ta khó khăn đồng bộ, chọn mặt gửi vàng không dễ. Nhưng điều tôi trăn trở, băn khoăn là thiết kế chính sách kịp chưa, đúng chưa, nhanh chưa và chúng tôi đề xuất có hướng cải thiện”, Chủ tịch Vietravel nói.
Theo ông Kỳ, chính sách là phải đi trước nhưng thực tế lại đang đi sau và "vừa đi vừa mò thì doanh nghiệp rất khổ". Vì vậy, ông kiến nghị thiết kế chính sách phải đi trước và phải nhanh để các định chế, trong đó có ngân hàng đi theo. Đồng thời, Chủ tịch Vietravel cho rằng, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần làm rõ chính sách trước và sau dịch có khác biệt như thế nào; phải sắp xếp lại tiêu chí, điều kiện cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp và có định chế cho các ngân hàng thực hiện.
Kiến nghị riêng cho ngành du lịch, ông Kỳ cho biết, Chính phủ có chính sách hỗ trợ 2% lãi suất cho một số đối tượng doanh nghiệp nhưng không có du lịch. Tương tự, ngành hàng không cũng đang thiếu vốn trầm nhưng chính sách thiết kế cho hai ngành này gần như không có. “Chúng tôi gửi gắm NHNN kiến nghị Chính phủ thiết kế chính sách cho 2 ngành mũi nhóm này”, ông Kỳ nêu kiến nghị.
 |
Ông Nguyễn Quốc Kỳ - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vietravel. |
Ông Trương Tiến Dũng (Phó Chủ tịch Thường trực Hội Lương thực Thực phẩm TP HCM) cho biết, năm 2022, lạm phát trên toàn cầu, trong nước những khó khăn liên quan thị trường chứng khoán, room tín dụng… khiến các doanh nghiệp sản xuất chịu chi phí đầu vào tăng cao, từ nguyên liệu, phụ liệu, bao bì, vật tư, phí vận chuyển; tiền lương cho người lao động cũng đã điều chỉnh tăng tối thiểu vùng. Chưa kể, doanh nghiệp sau dịch thiếu lao động, phải tổ chức đào tạo lại khiến phát sinh chi phí.
Trước thực trạng doanh nghiệp “đói vốn”, Thủ tướng đã chỉ đạo NHNN hỏa tốc cung ứng vốn cho nền kinh tế, đây là tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên theo ông Dũng, từ chính sách đến thực tiễn cần có độ trễ. Vì vậy ông Dũng mong muốn từ chỉ đạo này, các ngân hàng thương mại sớm nới room tín dụng để doanh nghiệp có thể tiếp cận vốn dễ dàng hơn.
Ngân hàng đốt đuốc tìm doanh nghiệp tốt để cho vay
Trước chia sẻ và kiến nghị của doanh nghiệp, TS Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định, ngay sau dịch, ngân hàng là ngành đầu tiên trong các bộ ngành vào cuộc sớm nhất. NHNN đã ban hành Thông tư 01 về việc tiếp tục cho phép tổ chức tín dụng tiếp tục cho vay, xử lý 800.000 tỷ đồng có khả năng chuyển nợ xấu.
Từ đầu năm đến nay, tín dụng đã tăng trưởng 12%, cung ứng ra nền kinh tế gần 1,4 triệu tỷ đồng. NHNN vừa nới room tín dụng thêm 1-2%, đồng nghĩa tổng room tín dụng còn lại thời gian còn lại của năm là “cực kỳ nhiều”, cụ thể là 3,5-4%, tương đương 300-400 nghìn tỷ đồng. Trong bối cảnh ấy, các ngân hàng thương mại phải đốt đuốc tìm doanh nghiệp tốt để cấp hạn mức tín dụng, cho vay.
Khoảng cách giữa cung và cầu tín dụng là vấn đề rất khó trong điều hành ngành ngân hàng. Thời gian qua, NHNN tổ chức rất nhiều hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp để tìm tiếng nói chung, từ đó nguồn vốn tín dụng mới lan toả ra nền kinh tế được. Các ngân hàng cũng rất quan tâm hướng vốn tín dụng vào những lĩnh vực chủ lực của nền kinh tế, trong đó có hoạt động xuất khẩu. Tất nhiên, doanh nghiệp phải có năng lực tài chính lành mạnh mới tiếp cận được.
Cũng theo đại diện Vụ Chính sách tiền tệ, nguồn vốn cho nền kinh tế hiện nay rất đa dạng, không chỉ tín dụng ngân hàng. Với doanh nghiệp, hai nguồn vốn quan trọng nhất là vốn tự có và trái phiếu doanh nghiệp. Theo ông Quang, cần sớm để khai thông trở lại kênh trái phiếu doanh nghiệp, biến kênh này trở thành kênh cung cấp vốn trung, dài hạn chủ yếu cho doanh nghiệp vì bản thân các ngân hàng không thể lo nổi vốn trung, dài hạn cho doanh nghiệp.
TS Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia ví tình trạng thiếu vốn của doanh nghiệp thời gian qua như "đám ruộng khô thiếu nước nằm cạnh hồ nước rất lớn", nhưng kênh dẫn nước từ hồ chảy vào ruộng bị nghẽn. Vừa rồi, NHNN đã chính thức nới room tín dụng cho những ngân hàng không chạy đua lãi suất, không tăng lãi suất cho vay. Như vậy, nước trong hồ sẽ chảy một phần qua ruộng để giải tỏa "hạn hán".
Theo vị chuyên gia, nếu Tổ xử lý điểm nghẽn của thị trường bất động sản gỡ được thủ tục hành chính của những dự án, cũng tạo thêm kênh dẫn vốn tiếp theo.
Đồng thời, TS Trần Du Lịch cho rằng phải có biện pháp chung tổng thể để phối hợp cả chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa. Đặc biệt, cần sớm sửa đổi Nghị định 65 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, phải xem trái phiếu doanh nghiệp là kênh rất quan trọng để tạo nguồn vốn trung hạn cho các doanh nghiệp, giảm gánh nặng cho các ngân hàng. “Những giải pháp đồng bộ như vậy cần tiến hành nhanh chóng, dần dần nước trên hồ sẽ chảy được xuống ruộng. Tôi tin, từ giờ trở đi sẽ bắt đầu có nước chảy vào ruộng nhiều hơn”, chuyên gia nhận định.
