Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng - Ảnh: quochoi.vn

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, trong khuôn khổ 1,5 ngày Quốc hội dành để thảo luận về kinh tế - xã hội, các đại biểu cùng chung đánh giá kinh tế Việt Nam đã chủ động, vững vàng vượt lên khó khăn, đạt được nhiều kết quả tích cực trong bối cảnh có những tác động tiêu cực của kinh tế thế giới.

Tuy nhiên, đại biểu cũng bày tỏ lo ngại về việc doanh nghiệp không thể hấp thụ vốn dù lãi suất đã giảm.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương dẫn số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho thấy tín dụng tăng chậm lại, trong khi nợ xấu gia tăng. Đến 11/10, tín dụng đạt 6,29% so với 2022, thấp hơn trên 4,8% so với cùng kỳ 2022. Nợ xấu nội bảng tới cuối tháng 6 là 3,36%, cao hơn mục tiêu dưới 3%.

Ông Sơn bày tỏ băn khoăn khi báo cáo của Chính phủ chưa nêu rõ tăng trưởng tín dụng từng lĩnh vực. Theo đại biểu, trường hợp tín dụng tập trung lĩnh vực bất động sản sẽ tiềm ẩn nguy cơ tăng nợ xấu, khi nguồn cung bất động sản dư thừa, thị trường đang trầm lắng và niềm tin của người dân vào thị trường này sụt giảm.

Từ thực tế đó, ông Sơn đề nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước đánh giá lại cơ chế, thủ tục cho vay và cân nhắc nới lỏng điều kiện vay, tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy mạnh mẽ động lực tăng trưởng, đồng thời, kiểm soát tín dụng với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương

Tương tự, đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng cũng lo ngại khi tăng trưởng tín dụng đi lùi, cho thấy, kinh tế khát vốn nhưng khó hấp thụ dù Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần điều chỉnh lãi suất điều hành.

Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam cũng phản ánh thực trạng doanh nghiệp kinh doanh khó khăn tiếp cận vốn, gánh nặng thuế và giá cả biến động.

Theo ông Phước, rào cản lớn trong tiếp cận vốn vay là ngân hàng không chấp nhận hàng tồn kho là tài sản đảm bảo, trong khi doanh nghiệp ghi nhận doanh thu, đơn hàng giảm. Vì thế, hầu hết doanh nghiệp chỉ tiếp cận khoản vay ngắn hạn, còn điều kiện vay trung, dài hạn ngặt nghèo, thủ tục phức tạp.

Đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm tới khó khăn của doanh nghiệp để có chính sách hỗ trợ kịp thời, thiết thực. Cụ thể, cần thiết kế gói tín dụng cho sản xuất kinh doanh, khơi thông vốn ngân hàng, hạ lãi suất, nới lỏng điều kiện cho vay vốn.

Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam

Lắng nghe kiến nghị của các đại biểu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trần tình, 2023 tiếp tục là một năm đầy khó khăn thách thức vì kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường, hết khó khăn này lại đến khó khăn khác.

Trong nước, những khó khăn nội tại của nền kinh tế cũng chưa thể xử lý trong một thời gian ngắn, tạo áp lực đối với điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng nhà nước Việt Nam.

Đặc biệt, theo Thống đốc, khi chính sách tiền tệ phải thực hiện rất nhiều nhiệm vụ như kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, giảm mặt bằng lãi suất, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

"Trong mọi tình huống, trước bối cảnh khó khăn và nhiệm vụ nêu trên, NHNN đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và bám sát diễn biến tình hình để chủ động tâm thế ứng phó linh hoạt, thực hiện đồng bộ các giải pháp và công cụ chính sách tiền tệ với liều lượng hợp lý để đóng góp chung vào thành công chung của nền kinh tế", Thống đốc khẳng định.

Đến ngày 27/10, tăng trưởng tín dụng mới tăng 7,1% so với cuối năm ngoái

Liên quan tới vấn đề điều hành tín dụng, tiếp cận tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, nội tại của nền kinh tế, nhu cầu đầu tư phụ thuộc rất nhiều vào vốn tín dụng của ngân hàng và dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam thuộc mức cao trong các nước cao nhất thế giới. Ngân hàng Thế giới đã cảnh báo vấn đề này, do vậy đây là vấn đề luôn được quan tâm trong bối cảnh khó khăn hiện nay.

Cũng theo Thống đốc, NHNN đã có nhiều giải pháp điều hành chính sách tiền tệ cả bên cung vốn tín dụng và bên cầu vốn tín dụng.

Đối với bên cung tín dụng, ngay từ đầu năm nay, cơ quan điều hành đã đưa ra chỉ tiêu, định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm là 14% và đến gần giữa năm đã phân bổ và thông báo cho tất cả các tổ chức tín dụng trong toàn hệ thống với chỉ tiêu khoảng 14%.

"NHNN cũng đã điều hành linh hoạt hỗ trợ thanh khoản của hệ thống để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thúc đẩy tăng nguồn cung tín dụng cho nền kinh tế", Thống đốc NHNN nhấn mạnh.

Đối với chính sách bên cầu, theo Thống đốc, mặc dù lãi suất thế giới tăng cao nhưng Ngân hàng Nhà nước cũng mạnh dạn điều chỉnh 4 lần giảm lãi suất điều hành để định hướng đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới, giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022.

Nếu tính cả những khoản dư nợ của các khoản cho vay cũ và vay mới giảm khoảng 1% so với năm 2022 và so với trước đại dịch Covid-19 đã bằng, thậm chí giảm hơn với khoảng 0,3%.

NHNN cũng đã ban hành thông tư về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; cũng như chủ động đề xuất các gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay đối với nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân; gói tín dụng cho thủy sản 15.000 tỷ đồng… góp phần thúc đẩy cầu tín dụng.

Bên cạnh đó, NHNN tổ chức nhiều hội nghị kết nối giữa ngân hàng và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về tín dụng tại các địa phương. Tuy nhiên, tín dụng vẫn tăng chậm, cập nhật đến 27/10 thì tín dụng tăng 7,1% so với cuối năm ngoái.

"Chính phủ và NHNN cũng đã tổ chức rất nhiều hội nghị chuyên đề, phân tích nguyên nhân dẫn đến tăng trưởng tín dụng thấp. Hiện nay, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ các ngành cùng NHNN đang thực hiện đồng bộ các giải pháp như xúc tiến thương mại để tăng đơn hàng xuất khẩu và tăng cường khai thác cầu nội địa để doanh nghiệp có đầu ra và có dự án khả thi sẽ tiếp cận được tín dụng", Tư lệnh ngành ngân hàng thông tin.

Cũng theo Thống đốc, Thủ tướng Chính phủ cũng đã thành lập tổ công tác tháo gỡ khó khăn cho bất động sản và đã nhận diện được khoảng 70% nguyên nhân dẫn đến những khó khăn đó là về pháp lý. Thống đốc NHNN nhận định, sau khi khó khăn về pháp lý được tháo gỡ, chắc chắn tăng trưởng tín dụng cũng sẽ tăng theo.

Nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng tín dụng

Liên quan đến tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay, những doanh nghiệp nhỏ và vừa này cũng khó khăn trong cạnh tranh cũng như tiềm lực tài chính, NHNN đã nhiều lần có kiến nghị là phải tăng cường các giải pháp như bảo lãnh, vay vốn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước khẳng định, từ nay đến cuối năm sẽ điều phối tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống cũng như của các tổ chức tín dụng để thúc đẩy vốn.

Bên cạnh đó, NHNN cũng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng rà soát để giảm thiểu thủ tục hành chính cũng như là hồ sơ vay vốn, để rút ngắn quá trình xem xét tín dụng, tạo điều kiện để hỗ trợ về tín dụng đối với doanh nghiệp và người dân.