Trà Vinh đặt mục tiêu thành tỉnh phát triển kinh tế biển trọng điểm của ĐBSCL

Trao đổi với Mekong ASEAN nhân dịp đầu Xuân Quý Mão, ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh chia sẻ về những mục tiêu nhiệm vụ chiến lược năm 2023, tầm nhìn phát triển kinh tế biển và những khát vọng đưa tỉnh Trà Vinh trở thành một trong những trung tâm công nghiệp năng lượng sạch ở khu vực phía Nam.

Mekong ASEAN: Ông có thể cho biết những thành tựu nổi bật nhất về phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Trà Vinh trong thời gian qua, đặc biệt là về phục hồi kinh tế hậu Covid-19?

Ông Lê Văn Hẳn: Năm 2022 tiếp tục là năm nhiều khó khăn và thách thức đối với nền kinh tế thế giới và Việt Nam. Trước bối cảnh đó, tỉnh Trà Vinh đã đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, triển khai nhanh, hiệu quả các chính sách hỗ trợ, phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.

Kinh tế của tỉnh phục hồi và tăng trưởng tích cực, ước cả năm tăng 3,45% (nghị quyết là 1,32%), quy mô nền kinh tế tăng trên 72.441 tỷ đồng so với năm 2021, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Công nghiệp chế biến, chế tạo phục hồi nhanh, tăng trên 18% so với cùng kỳ, thương mại - dịch vụ, bán lẻ hàng hóa tăng trên 53%. Thu ngân sách (nội địa) vượt gần 4% dự toán.

Tỉnh tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại - du lịch. Thị trường lao động phục hồi nhanh, 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới. Lĩnh vực văn hóa xã hội đạt được nhiều kết quả đáng kể, giáo dục và đào tạo chuyển biến tích cực, kiên cố hóa trường lớp trên 91%.

Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng chống dịch Covid-19 được quan tâm thực hiện, hoàn thành đưa vào hoạt động bệnh viện đa khoa tỉnh. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới giảm còn 1,97%. Công tác đoàn kết dân tộc, tôn giáo được củng cố và phát huy. Quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường tiếp tục đi vào nền nếp, ứng phó với biến đổi khí hậu được quan tâm. Trật tự xã hội ổn định, an ninh chính trị được giữ vững, quốc phòng được bảo đảm.

Mekong ASEAN: Trà Vinh là tỉnh có tiềm năng về du lịch, đặc biệt là du lịch văn hóa. Định hướng phát triển tiềm năng du lịch của tỉnh trong năm 2023 như thế nào, thưa ông?

Ông Lê Văn Hẳn: Trà Vinh là tỉnh ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), có thế mạnh của vùng đất giàu văn hóa, kiến trúc cổ xưa có giá trị lịch sử gắn với các lễ hội truyền thống, cảnh đẹp thiên nhiên rừng ngập mặn, nhiều cồn và cù lao nằm giữa sông Tiền, sông Hậu cùng những cảnh quan sông nước miệt vườn kết hợp với các dự án điện gió là điểm đến lý tưởng cho du khách tham quan, nghỉ dưỡng.

Trà Vinh là vùng đất cộng cư, gắn bó lâu đời của ba dân tộc Kinh, Khmer, Hoa đã hình thành nên một nền văn hóa đa dân tộc, có sự khác biệt so với các tỉnh trong vùng mà đặc trưng là bản sắc văn hóa Khmer.

Có thể nói Trà Vinh là một trong những tỉnh trong khu vực ĐBSCL sớm ban hành chính sách đột phá, huy động tối đa nguồn lực xã hội để đầu tư phát triển du lịch. Ví dụ, năm 2022, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ phát triển trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh Trà Vinh giai đoạn 2022-2025. Tháng 9/2022, UBND tỉnh cũng ban hành quyết định triển khai Kế hoạch thực hiện “Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Trà Vinh”.

Năm 2022, chúng tôi đẩy mạnh công tác xúc tiến quảng bá, kêu gọi đầu tư vào các loại hình du lịch văn hóa - lễ hội, du lịch biển, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng và du lịch sinh thái miệt vườn. Trong đó đã xây dựng các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa dân tộc thành sản phẩm du lịch đặc trưng để thu hút khách đến với Trà Vinh.

Năm vừa qua, ngành du lịch cũng cơ bản phục hồi, đón 1.445.000 lượt khách tham quan (đạt 203% kế hoạch năm, tăng 219% so với năm 2021), doanh thu đạt trên 898 tỷ đồng (đạt 473% kế hoạch năm, tương ứng tăng 495% so năm 2021).

Tỉnh cũng sớm triển khai Cổng điện tử du lịch thông minh, tiếp tục ban hành nhiều chính sách, tạo cơ chế thuận lợi kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực trong và ngoài nước đến khai thác đầu tư các dự án du lịch, trong đó có các dự án trọng tâm như Mỏ nước khoáng nóng Cồn Ông - Long Thành, Rừng ngập mặn Nông trường 22/12 thị xã Duyên Hải, Khu Bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển, Cồn nghêu xã Mỹ Long, huyện Cầu Ngang; Dự án Làng văn hóa - du lịch Khmer tỉnh Trà Vinh…

Khu kinh tế Định An, Trà Vinh.

Mekong ASEAN: Với mục tiêu trở thành tỉnh trọng điểm phát triển kinh tế biển của ĐBSCL, ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế biển thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của tỉnh Trà Vinh?

Ông Lê Văn Hẳn: Trà Vinh là tỉnh duyên hải phía Đông ĐBSCL, nằm giữa sông Tiền và sông Hậu, bờ biển dài 65km, có vị trí quan trọng về kinh tế, quốc phòng - an ninh, có lợi thế trong chuỗi nuôi trồng, khai thác, đánh bắt xa bờ và chế biến, là tuyến hàng hải quan trọng của vùng thông ra biển.

Những năm qua, tỉnh được Trung ương quan tâm quy hoạch và đầu tư nhiều công trình trọng điểm cấp quốc gia. Khu kinh tế (KKT) Định An, diện tích quy hoạch 39.020 ha, là một trong 8 KKT ven biển trọng điểm của cả nước, là điều kiện thuận lợi cho tỉnh phát triển kinh tế biển. Công trình Luồng cho tàu biển tải trọng lớn vào Sông Hậu, Bến cảng tổng hợp Định An là tiền đề thúc đẩy phát triển cảng nước sâu và trở thành trung tâm giao thương của ĐBSCL; Trung tâm Điện lực Duyên Hải, các công trình điện gió, điện mặt trời... là những yếu tố thuận lợi cho phát triển kinh tế biển trong tương lai.

Tỉnh cũng ban hành nhiều chủ trương, chính sách đầu tư, tập trung mời gọi đầu tư phát triển công nghiệp biển như sửa chữa đóng tàu, cơ khí chế tạo, công nghiệp chế biến và công nghiệp phụ trợ, mời gọi đầu tư các dự án nhà máy chế biến thủy sản, dự án năng lượng sạch... nhằm đưa kinh tế biển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Đồng thời, phát triển khai thác, nuôi trồng và chế biển thủy sản, quan tâm đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá, hạ tầng phục vụ phát triển nuôi thủy sản.

Trong năm 2022, Trà Vinh đã tổ chức lập Đề án phát triển kinh tế biển tỉnh Trà Vinh đến năm 2030. Đồng thời đã trình và tổ chức họp thẩm định Quy hoạch tỉnh Trà Vinh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó ưu tiên phát triển kinh tế biển và ven biển với các ngành khai thác và nuôi trồng/du lịch/cảng biển gắn với dịch vụ logistics, du lịch, năng lượng sạch...

Mekong ASEAN: Cũng liên quan đến kinh tế biển, ông có thể thông tin về chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của tỉnh Trà Vinh trong giai đoạn tới và tỉnh đã có định hướng gì cho công cuộc chuyển đổi năng lượng xanh?

Ông Lê Văn Hẳn: Trà Vinh là tỉnh có nguồn bức xạ dồi dào, nhiệt độ cao và ổn định với địa thế nhiều giồng cát hình cánh cung, bờ biển dài, nguồn sinh khối từ quá trình sản xuất nông nghiệp dồi dào nên rất thuận lợi trở thành một trong những Trung tâm sản xuất năng lượng tái tạo trong vùng.

Hiện nay, tỉnh Trà Vinh đang tiếp tục triển khai 4 dự án năng lượng tái tạo với tổng công suất 344MW, dự kiến đi vào hoạt động trong năm 2023 - 2024. Do có vị trí địa lý khu vực ven biển nên Trà Vinh cũng có năng lượng bức xạ khá lớn nên đã phát triển 1 dự án điện mặt trời với công suất 140MW vận hành từ năm 2019 với công suất phát lên lưới mỗi năm khoảng 250 MWh.

Tuy nhiên, việc triển khai các dự án năng lượng tái tạo hiện nay đang gặp khó khăn như: hạ tầng lưới điện và kỹ thuật điều độ hệ thống điện do phải tối ưu hoá nguồn điện mới vào hệ thống... Thực tế, có nhiều nhà máy điện gió, điện mặt trời, phải giảm phát công suất, gây lãng phí nguồn lực của xã hội.

Để thực hiện cam kết của Chính phủ tại COP 26, trong thời gian tới, Trà Vinh tiếp tục tích cực kêu gọi đầu tư các dự án năng lượng tái tạo, nhằm từng bước chuyển dịch loại bỏ, thay thế dần nhiệt điện than đã vận hành nhiều năm, công nghệ lạc hậu.

Tuy nhiên, để hướng tới “phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050” là một trong những thách thức lớn của tỉnh. Trước mắt, Trà Vinh tiếp tục tận dụng tối ưu tiềm năng năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đã kiến nghị Bộ Công Thương, Thủ tướng Chính phủ bổ sung, phê duyệt vào Quy hoạch điện VIII cho tỉnh Trà Vinh với tổng công suất 46.505,1 MW.

Trong đó, điện gió có hơn 34 dự án tổng công suất 33.787MW, điện mặt trời 5 dự án công suất 7.587 MW; 4 dự án điện sinh khối, điện rác và điện khí công suất 5.100 MW. Với những tiềm năng điều kiện như trên trong tương lai Trà Vinh đủ cơ sở để trở thành một trong những trung tâm phát triển công nghiệp năng lượng sạch ở khu vực phía Nam.

Mekong ASEAN: UBND tỉnh Trà Vinh trong năm qua đã làm việc với đối tác nước ngoài về trình diễn mô hình kho lạnh thông minh. Việc phát triển kho lạnh thông minh này có ý nghĩa như thế nào đối với lĩnh vực xuất khẩu nông sản của tỉnh, thưa ông?

Ông Lê Văn Hẳn: UBND tỉnh Trà Vinh trong năm qua đã làm việc với đối tác nước ngoài về trình diễn mô hình kho lạnh thông minh. Việc phát triển kho lạnh thông minh này có ý nghĩa như thế nào đối với lĩnh vực xuất khẩu nông sản của tỉnh, thưa ông?

Dự án “Mô hình trình diễn kho lạnh thông minh tại tỉnh Trà Vinh” đã triển khai thực hiện được 6 hợp phần, có tổng vốn đầu tư 24,39 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn viện trợ là 20,14 tỷ đồng; vốn đối ứng ngân sách tỉnh là 4,25 tỷ đồng.

Đây là cabin lạnh thông minh được xây dựng đầu tiên ở ĐBSCL, đánh dấu mốc quan trọng của sự hợp tác Việt Nam - Bỉ và Hiệp định Đối tác chiến lược Việt Nam - Bỉ trong lĩnh vực nông nghiệp trong việc áp dụng công nghệ bảo quản nông sản, nhằm từng bước đưa rau, củ, quả của ĐBSCL nói chung, Trà Vinh nói riêng đến với thị trường Châu Âu và Trung Đông.

Thời gian tới, tỉnh Trà Vinh đề nghị Quỹ Finexpo, Công ty IPEI và Công ty Ice Loft đầu tư khu sơ chế nông sản ở bên cạnh kho lạnh thông minh đã đầu tư tại xã Bình Phú và đầu tư nhân rộng mạng lưới cabin lạnh tại xã Ninh Thới huyện Cầu Kè. Đồng thời, đề nghị giới thiệu các doanh nghiệp ở Bỉ làm đầu mối tiêu thụ các mặt hàng rau, củ, quả để kết nối với doanh nghiệp thuê (hoặc liên doanh, liên kết) kho lạnh nhằm tạo điều kiện đưa các sản phẩm nông sản của Trà Vinh xuất sang Châu Âu và Trung Đông.

Tỉnh Trà Vinh cũng sẽ kêu gọi các doanh nghiệp nhỏ và hợp tác xã tiếp cận, sử dụng kho lạnh thông minh, đầu tư phát triển các vùng sản xuất, xây dựng thương hiệu, mã số vùng trồng đối với các rau, củ, quả chủ lực phục vụ xuất khẩu.

Mekong ASEAN: Cám ơn ông về cuộc trao đổi này!