Theo thông báo của Cơ quan Kiểm soát phòng chống dịch TP.Bằng Tường (Trung Quốc), nước này sẽ tạm ngưng nhập khẩu mặt hàng thanh long của Việt Nam từ các cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn trong 4 tuần (từ 29/12 đến hết ngày 26/1 năm sau). Sau khi hết thời hạn trên, Bằng Tường sẽ tự động cho hàng nhập khẩu trở lại.

Nguyên nhân là do Hải quan Bằng Tường đã phát hiện virus SARS-CoV-2 trong 3 lô hàng, được nhập vào từ 20/11 đến 27/12.

Tuy nhiên, thông tin tạm dừng thông quan mới chỉ xuất phát từ phía nội bộ hải quan Trung Quốc. Chính quyền nước này chưa gửi thông báo chính thức về việc tạm dừng này cho Việt Nam.

Vì vậy, trong ngày 29/12, vẫn có khoảng 5 xe thanh long thông quan được. Tuy nhiên, tình hình thông quan vẫn vô cùng khó khăn, với tất cả các mặt hàng.

Chiều 28/12, theo thông tin từ Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, tổng số xe thanh long chờ xuất trong bãi Bảo Nguyên là 462 xe, số xe thực hiện khai báo chờ xuất là 48.

Đến trưa 29/12, đã có khoảng 400 xe chở thanh long đã quay đầu khỏi cửa khẩu Hữu Nghị. Cửa khẩu này là cửa khẩu đứng thứ 2 về lượng thanh long xuất khẩu sang Trung Quốc (chiếm khoảng 5%), sau cửa khẩu Tân Thanh (chiếm 90% lượng thanh long xuất sang Trung Quốc) đã bị dừng thông quan trước đó.

Trước tình hình này, trong cuộc họp với Bộ Công Thương chiều 29/12, UBND tỉnh Lạng Sơn đã đề nghị Bộ Công Thương hỗ trợ các giải pháp thúc đẩy kết nối tiêu thụ nội địa. Đồng thời, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra phương án chế biến, bảo quản đối với mặt hàng này trong những xe đang chờ xuất.

Đặc biệt, tỉnh Lạng Sơn đang nghiên cứu cơ chế hợp tác thí điểm giữa các tỉnh biên giới Việt - Trung có lưu lượng hàng nông sản xuất nhập khẩu lớn, để huy động nguồn lực đầu tư xây dựng các Trung tâm kiểm nghiệm, kiểm dịch, sơ chế và đóng gói trái cây tươi xuất khẩu chất lượng cao.

Cụ thể, sau khi trái cây được đưa qua trung tâm này sẽ được đưa đi tiêu thụ thẳng trong thị trường Trung Quốc và các thị trường khác mà không cần phải xếp dỡ hạ tải để khử khuẩn như quy trình hiện nay. Như vậy, thời gian thông quan sẽ được rút ngắn đáng kể, giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Trước mắt, UBND tỉnh Lạng Sơn đề nghị Bộ Ngoại giao cùng Tổng cục Hải quan trao đổi, hội đàm với cơ quan chức năng phía Trung Quốc để thống nhất các tiêu chuẩn, kiểm dịch giữa hai nước, sớm khôi phục xuất khẩu mặt hàng thanh long.

Mới đây, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn vừa ban hành quyết định tạm dừng vận chuyển hàng hóa lên các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh nhằm giảm tình trạng ùn ứ, ách tắc cục bộ trong thời gian qua.

Hết ngày 28/12, lượng xe tồn tại 3 cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh và Chi Ma của Lạng Sơn là 3.838 xe, giảm 154 xe so với một ngày trước đó.

Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn cho biết nguyên nhân chính do thời gian chờ đợi lâu, các mặt hàng nông sản đã bắt đầu hư hỏng nên các doanh nghiệp, chủ hàng lựa chọn giải pháp quay đầu xe, chuyển tiêu thụ nội địa, nhằm gỡ lại phần nào chi phí.