Nắm bắt được nhu cầu đó, các nhà thiết kế cũng như các doanh nghiệp ưu tiên tập trung phát triển "Workplace" - một khái niệm mới về không gian làm việc hướng đến tương lai.
Tại tọa đàm “Tương lai không gian làm việc” do Giải thưởng thiết kế VMARK và Hiệp hội Thiết kế TP HCM (VDAS) tổ chức diễn ra cuối tuần qua tại GEM Center (TP HCM), ông Hồ Tấn Dương - Chủ tịch Hiệp hội Thiết kế TPHCM nhận định: “Trong thời đại 4.0 này, chúng ta không chỉ đơn thuần là những nhà thiết kế, mà còn là những nhà tiên phong trong việc định hình tương lai. Chúng ta cần nhìn vào tương lai không chỉ với tâm hồn sáng tạo, mà còn là trách nhiệm với xã hội và môi trường”.
Thoát ra khỏi "khối hộp" văn phòng để phát huy tính sáng tạo, gần gũi thiên nhiên
 |
Bà Maki Hagisaka - Giám đốc Tiếp thị của Okamura Việt Nam |
Theo bà Maki Hagisaka - Giám đốc Tiếp thị của Okamura Việt Nam, văn phòng làm việc đã từng là một biến thể của “nhà máy di truyền”, trong đó nhân viên bị giám sát rất nhiều. Nhưng ngày nay, môi trường làm việc đòi hỏi sự tinh tế, thoải mái, sáng tạo và hiện đại hơn.
Trong ngành Thiết kế - Kiến trúc, thiết kế bền vững không gian văn phòng bao gồm việc tạo ra một môi trường làm việc thân thiện, cung cấp ánh sáng tự nhiên, không khí tươi mát cùng không gian xanh giúp tăng cường sức sáng tạo và tinh thần làm việc cho nhân viên.
Việc đưa yếu tố bền vững vào thiết kế không gian làm việc tạo ra một môi trường tối ưu về hiệu suất và sức khỏe cho nhân viên, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường xung quanh. Trong đó, yếu tố “cứng” để thân thiện môi trường đó là hiệu suất năng lượng, bảo vệ tài nguyên nước, giảm chất thải, sử dụng vật liệu nội thất thân thiện với môi trường và tái chế… Và yếu tố “mềm” là đưa con người quay trở về “ bản ngã” tự nhiên của mình.
Đô thị Việt Nam ngày càng mất đi những khoảng trống, những mảng xanh vốn có cần thiết cho môi trường sống. Sự phát triển nhanh chóng của một trung tâm kinh tế khiến cho đô thị xuất hiện càng ngày càng nhiều những khối bê tông cao tầng, những doanh nghiệp, người lao động trẻ dành ra hàng nghìn giờ hoạt động trí tuệ trong những khối hộp hữu hạn về không gian, giới hạn về cảm xúc.
Vì vậy, Kiến trúc sư Bùi Hoàng Bảo, đồng sáng lập MIA Design Studio, cho rằng nhà thiết kế cần vượt qua những rào cản, giới hạn trên để hình thành ý tưởng xây dựng nên một “văn phòng ngoài trời” hay nói cách khác là "một khu vườn" trong một khối bê tông cao ốc văn phòng khổng lồ. Thiên nhiên với cây xanh, mặt nước sẽ mang lại sự cân bằng để tăng hiệu suất làm việc và thúc đẩy sự sáng tạo.
Nguyên vật liệu thân thiện, tuần hoàn tạo ra sản phẩm thông minh có tính linh hoạt
 |
Bà Kim Eun Kyung, Tổng Giám đốc Red Interior & Architecture |
Thiết kế bền vững sẽ là một thiết kế phù hợp với tiêu chuẩn quản lý ESG để đạt được tiềm năng lâu dài. Theo bà Kim Eun Kyung, Tổng Giám đốc Red Interior & Architecture, tìm cách tiết kiệm năng lượng là một nhiệm vụ lớn của con người.
Do đó, “thiết kế kéo dài thời gian sử dụng của sản phẩm càng dài càng tốt bằng cách sử dụng các vật liệu bền vững và thân thiện với môi trường. Tương tự như vậy, sử dụng càng nhiều ánh sáng tự nhiên càng tốt để tiết kiệm năng lượng và cải thiện không khí trong văn phòng bằng cách thông gió thường xuyên”.
Nói về vật liệu bền vững, bà Võ Thị Kiều Diễm, Giám đốc Kinh doanh Công ty VASTA STONE khẳng định: “Tính bền vững trong thiết kế nội thất văn phòng thể hiện trước hết ở việc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, chiếu sáng tiết kiệm năng lượng và các nguyên tắc thiết kế xanh khác giúp giảm tác động đến môi trường”.
Vật liệu thân thiện với môi trường đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người sử dụng, hạn chế khí thải, rác thải ra môi trường và quan trọng hơn nữa là sau đó chúng có thể tái chế được. Đây là xu hướng mới tiềm năng trong tương lai.
Để thực sự bền vững, Giám đốc Studio 3EIGHT Matthew Young cho rằng: “chúng ta cần có các thiết bị nội thất tiêu tốn ít năng lượng và có thể sử dụng trong một khoảng thời gian đáng kể mà không cần sửa chữa nhiều. Mỗi lần tháo dỡ một thiết bị nội thất cũ và lắp đặt một cái mới, chúng ta đang gây áp lực đáng kể lên các nguồn tài nguyên thiên nhiên”.
Các sản phẩm thiết kế cần mang đến những trang thiết bị và không gian làm việc lâu dài, linh hoạt. Các tòa nhà cơ sở cung cấp thiết kế thông minh để giảm mức tiêu thụ năng lượng và giúp người thuê tận dụng tối đa lợi thế và công năng sử dụng. Đồng thời, khuyến khích các hợp đồng thuê dài hạn và thuê đầy đủ thông qua thiết kế tòa nhà được tích hợp đầy đủ các tiện ích về văn hóa và thể chất.
Không gian làm việc linh hoạt kích thích sự sáng tạo, dung hòa giữa công việc và cuộc sống
Chia sẻ tại sự kiện, ông Ranko Lukić, Giám đốc điều hành Vasta Stone cho biết, ý tưởng của công ty khi kết hợp tính bền vững vào thiết kế không gian làm việc là muốn tăng cường sự dung hòa giữa công việc và cuộc sống.
 |
Ông Ranko Lukić, Giám đốc điều hành Vasta Stone |
“Các công ty ngày nay đều hướng đến lựa chọn vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường để giảm lượng khí thải carbon, đồng thời tạo ra môi trường làm việc lành mạnh, xanh hơn và bền vững hơn cho nhân viên. Ý tưởng kết hợp các yếu tố thiên nhiên vào thiết kế không còn được coi là xa xỉ trong không gian làm việc hiện đại. Thay vào đó, đây được xem là một sự đầu tư kinh tế thông minh để cải thiện sức khỏe và hiệu suất của nhân viên", ông Lukić nói.
Cùng quan điểm với ông Lukić, Giám đốc Unity Architects Hàn Mỹ Cần bổ sung thêm: “Bên cạnh việc cung cấp nhiều loại công việc khác nhau để đáp ứng nhu cầu cá nhân của nhân viên, chúng tôi tập trung tạo sự cân bằng giữa công việc và cảm xúc cá nhân của nhân viên đối với mục tiêu bền vững của tổ chức. Đó sẽ là một nền tảng tốt để thúc đẩy động lực và tăng năng suất của nhân viên”.
Đưa ra quan điểm về thiết kế không gian làm việc tương lai, bà Kim Eun Kyung cho rằng không gian làm việc sử dụng màu sắc và ánh sáng tạo ra một môi trường vừa thân thiện, vừa hướng đến tương lai là một cách mới mẻ và kích thích để phát triển ý tưởng và sáng tạo cho nhân viên. "Điều này giúp cho sức khỏe của nhân viên cải thiện và họ sẽ thích thú với thời gian làm việc của bản thân”.
Trong khi đó, ông Matthew Young lại cho rằng, “xu hướng” thường tồn tại trong thời gian ngắn và đã lỗi thời, điều đó trái ngược với bền vững. Ông tin rằng nơi làm việc có thể thúc đẩy sự sáng tạo cần linh hoạt và mọi người có khả năng thích ứng với môi trường linh hoạt đó thay vì yêu cầu họ thích ứng với một kế hoạch cố định.
Nơi làm việc cần hỗ trợ nhiều phong cách làm việc, từ không gian trao đổi cộng tác đến kết nối trực tuyến hay không gian tập trung yên tĩnh.
Nơi làm việc nên được tùy chỉnh và có thể thay đổi theo thời gian để phù hợp với nhu cầu mới của người thuê và lực lượng lao động. Sự sáng tạo không chỉ thuộc về nhà thiết kế và chắc chắn không nên kết thúc với bản vẽ xây dựng. Đó là một quá trình liên tục và phát triển.
"Khi thiết kế, MIA Design Studio luôn tạo ra những “công trình biết nói”. Ở đó, không gian đối nội đẩy cao tính tương tác, khả năng giao tiếp, luân chuyển mượt mà khi vận hành và sử dụng, không gian đối ngoại tạo sự phóng khoáng, thanh khiết và đầy tính gợi mở, tạo cảm hứng".
Bằng cách thúc đẩy sự đổi mới, sự hợp tác và phát triển của nhân viên với không gian linh hoạt và đa chức năng để khuyến khích sự tương tác, các yếu tố thiết kế sinh thái giúp mang thiên nhiên vào trong nhà. Nội thất sử dụng nguyên tắc tiện ích để tạo sự thoải mái và sức khỏe, tích hợp công nghệ để tạo sự kết nối và nâng cao năng suất làm việc… Và quan trọng là tạo ra một không gian đặc thù chuyên biệt, “đo ni đóng giày” cho từng nhóm đối tượng làm việc và sử dụng cụ thể.
Để có thể tìm ra xu hướng mới cho phát triển không gian làm việc, các chuyên gia thiết kế, các nhà nghiên cứu đã phát triển đặc biệt một ngành khoa học nhằm đưa ra các định hướng mới cho không gian làm việc.
Không chỉ về thiết kế bố cục, ánh sáng, mô hình văn phòng làm việc tương lai còn chú trọng đến các sản phẩm văn phòng dựa theo nhu cầu và nhân trắc học của con người để thiết kế bàn ghế, và vật liệu bền vững nhằm tối ưu hóa năng suất làm việc và sức khỏe của nhân viên. Trong đó, mỗi văn hóa, mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp, đều có các cách thiết kế, xây dựng văn phòng khác nhau để tăng hiệu quả làm việc, mang tới sự tăng trưởng tốt nhất cho công ty.
