Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), giá nguyên liệu ổn định cùng chiến lược đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng đã giúp tôm và cá tra duy trì vị thế dẫn đầu trong nhóm thủy sản xuất khẩu.
Cụ thể, tháng 3/2025, kim ngạch xuất tôm đạt 326,8 triệu USD, tăng 20% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung quý 1/2025, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt 931,6 triệu USD, tăng 35,7% so với cùng kỳ năm trước (YoY).
Sự tăng trưởng vượt bậc này đến từ nhu cầu mạnh mẽ tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU. Tuy nhiên, tôm Việt Nam dù giữ được đà tăng, vẫn phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ Ecuador và Ấn Độ – những quốc gia có lợi thế về giá cả và quy mô sản xuất.
Cá tra cũng đóng góp 181,1 triệu USD trong tháng 3/2025, tăng 16% so với cùng kỳ. Quý 1/2025, Việt Nam thu về 465 triệu USD từ xuất khẩu cá tra, tăng 13% so với cùng kỳ. Dù vậy, tốc độ tăng trưởng của cá tra có phần chậm hơn tôm, phần nào phản ánh nhu cầu của thị trường chững lại trong bối cảnh biến động địa chính trị và áp lực thuế chống bán phá giá tại Mỹ.
Điểm sáng xuất khẩu là sự bứt phá của nhóm cua, ghẹ và nhuyễn thể có vỏ khi tăng lần lượt 27% YoY và 89% YoY, đạt 23,3 triệu USD và 23,8 triệu USD. Lũy kế 3 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cua, ghẹ đạt 86,4 triệu USD, tăng 66% so với cùng kỳ, nhờ nhu cầu tăng vọt từ Trung Quốc trong dịp Tết Nguyên đán. Nhuyễn thể có vỏ (nghêu, sò, hàu) cũng tăng tới 115% trong quý, đạt 64,9 triệu USD. Dù giá trị tuyệt đối chưa cao, tốc độ tăng trưởng này cho thấy tiềm năng lớn của các nhóm sản phẩm nhỏ trong việc đa dạng hóa cơ cấu xuất khẩu.
Trái ngược với bức tranh chung, cá ngừ là nhóm sản phẩm duy nhất ghi nhận kim ngạch giảm trong tháng 3, đạt 83,3 triệu USD (giảm 0,7% YoY), dù quý 1 vẫn tăng nhẹ 3,6% YoY (đạt 222,7 triệu USD).
Theo VASEP, nguyên nhân chính đến từ áp lực của quy định IUU, trong đó quy định kích thước cá ngừ tối thiểu 0,5m đã khiến cho nguồn nguyên liệu để chế biến xuất khẩu bị thắt chặt.
Ngoài ra, Cơ quan quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) bước đầu đã đưa thông báo sơ bộ không công nhận tương đương cho ngành hải sản Việt Nam. Điều này đồng nghĩa, nếu không đáp ứng yêu cầu của NOAA đúng thời hạn, hải sản Việt Nam sẽ bị cấm nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 1/1/2026.
