CTCP Chứng khoán Yuanta Việt Nam vừa cập nhật báo cáo liên quan đến ngành ngân hàng Việt Nam. Theo đó, công ty này dự báo biên lãi ròng (NIM) sẽ giảm ở giai đoạn sắp tới do hai yếu tố: Chi phí huy động vốn đang gia tăng và tỷ lệ vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn sẽ bị giảm bắt đầu từ tháng 10.

Chi phí huy động vốn

Các chuyên gia cho rằng, thanh khoản có dấu hiệu thu hẹp và lãi suất liên ngân hàng đã tăng mạnh trong tháng vừa qua. Theo quan điểm của Yuanta, Ngân hàng Nhà nước đang nỗ lực để củng cố giá trị của đồng VND trong bối cảnh FED thắt chặt chính sách tiền tệ và đồng USD tăng mạnh so với đầu năm.

Những sự kiện này làm tăng chi phí huy động vốn của các ngân hàng, và xu hướng này có thể sẽ tiếp tục kéo dài ít nhất cho đến cuối năm.

Trong khi đó, các ngân hàng sẽ tiếp tục hỗ trợ người đi vay theo chủ trương của Ngân hàng Nhà nước để thúc đẩy phát triển kinh tế. Vì vậy, lãi suất cho vay có thể vẫn duy trì tương tự như mức ở hiện tại, hoặc có thể chỉ tăng nhẹ. NIM của toàn ngành trong năm 2022 có thể sẽ giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước. Song, sự tác động đối với từng ngân hàng sẽ khác nhau.

Yuanta Việt Nam nhận định các ngân hàng có tỷ lệ LDR (cho vay/huy động vốn) thấp như HDBank, MSB, VIB và VPBank sẽ ít bị áp lực hơn trong việc gia tăng chi phí huy động vốn so với các ngân hàng có tỷ lệ LDR cao.

Nguồn vốn ngắn hạn dùng để vay trung và dài hạn giảm

Ngân hàng Nhà nước dự kiến sẽ giảm tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn từ 37% xuống còn 34% vào tháng 10/2022 và việc này sẽ tác động lên tỷ lệ NIM của các ngân hàng.

Do đó, các ngân hàng đang có tỷ lệ này ở mức cao sẽ phải giảm bớt, hoặc có thể các ngân hàng đó không còn nhiều dư địa để tăng tỷ lệ này lên và cải thiện NIM.

Mặt khác, các ngân hàng có tỷ lệ vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn thấp (như ACB, HDB, MSB và VPB) vẫn còn dư địa có thể cho vay và từ đó tăng NIM.

QoQ: So với quý liền kề YoY: So với cùng kỳ năm trước

MB và Vietcombank có thể được nới room cao hơn

Với những ngân hàng có tỷ lệ CASA cao như Techcombank, MB và Vietcombank, công ty này cho rằng do có khả năng hạn chế tốt những tác động tiêu cực đối với NIM khi chi phí huy động vốn gia tăng.

Tại báo cáo tài chính quý II, hầu hết các ngân hàng đều cho thấy tỷ lệ CASA thấp hơn quý liền kề trước đó do tín dụng bị eo hẹp khi các ngân hàng đã sử dụng hết hạn mức tín dụng ban đầu. Do đó, các ngân hàng không thể giải ngân, và những người đi vay sẽ phải rút tiền gửi CASA để chi trả hoặc phân bổ vào những kênh đầu tư như bất động sản hay chứng khoán.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng CASA sẽ phục hồi tăng trở lại khi hạn mức tín dụng được tăng lên và kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ tạo điều kiện tăng hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại vào cuối quý III/2022.

Các ngân hàng như MB và Vietcombank chất lượng tài sản của ba ngân hàng này vẫn duy trì tốt, với tỷ lệ nợ xấu (NPL) thấp và tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) cao. Ngoài ra, MB và Vietcombank đang hoạt động tái cấu trúc ngân hàng yếu kém, do đó Yuanta cho rằng các ngân hàng này sẽ nhận được hạn mức tín dụng cao hơn so với các ngân hàng khác.

Trước đó, tại báo cáo của Công ty Chứng khoán SSI vào tháng 7/2022 cho rằng, NIM 6 tháng cuối năm 2022 của các ngân hàng có thể thấp hơn so với 6 tháng đầu năm, dù vẫn tăng so với cùng kỳ năm 2021.

Các chuyên gia cũng kỳ vọng lãi suất huy động có thể tăng thêm 50-70 điểm cơ bản trong 2 quý cuối năm và cả năm 2022 sẽ tăng từ 1-1,5%/năm. Lãi suất cho vay đối với các khoản giải ngân mới sẽ cao hơn 1-2%/năm so với năm 2021.

Nếu năm 2020 và năm 2021, các ngân hàng “kiếm bộn” từ mảng tín dụng do lãi suất huy động giảm mạnh, trong khi lãi suất cho vay chỉ giảm từ từ, giúp hệ số NIM tăng cao. Bước sang năm 2022, chi phí đầu vào tăng theo lãi suất huy động, nhất là trước áp lực lạm phát tăng, nên để đạt được mục tiêu kỳ vọng, các ngân hàng buộc phải thắt chặt chi phí hoạt động, tăng thu từ mảng dịch vụ, đẩy nhanh chuyển đổi số để thu hút thêm lượng tiền gửi không kỳ hạn…