Trước thông tin Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) có Thông báo số 45/TB-HHĐ gửi doanh nghiệp ngành điều về vụ việc nghi bị lừa đảo trong xuất khẩu điều nhân sang Dubai thuộc UAE, công văn của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam và báo cáo của Thương vụ Việt Nam tại UAE, Bộ Công Thương đã gửi Công hàm nêu trên.

Tại báo cáo gửi Bộ Công Thương, Thương vụ Việt Nam tại UAE cũng cho biết đã nhận được công văn trình báo của một số doanh nghiệp Việt Nam với cùng nội dung, cùng tố cáo một đơn vị nhập khẩu tại UAE và cùng ngân hàng nhờ thu tại Dubai lừa ký hợp đồng mua quế, tiêu và điều.

Ngay sau khi nhận được công văn trình báo của các doanh nghiệp, Thương vụ đã có Công hàm gửi Bộ Ngoại giao UAE, Cảnh sát Dubai, Ngân hàng Trung ương UAE và một số ngân hàng cũng như hãng tàu có liên quan.

Ngoài ra, Thương vụ tiến hành làm việc với một số đơn vị như chi nhánh ngân hàng có liên quan tại Dubai, hãng tàu và cơ quan chức năng của cảng Jebel Ali, cảnh sát Dubai và nộp hồ sơ trình báo về vụ việc.

Theo Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, hiện nay, tình trạng lừa đảo tại thị trường khu vực Trung Đông đã xuất hiện nhiều hơn trước, chủ yếu tập trung ở các công ty thương mại có quy mô nhỏ.

Hình thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay là doanh nghiệp nước ngoài khi ký hợp đồng mua bán với công ty Việt Nam thường yêu cầu điều khoản thanh toán TT (chuyển tiền bằng điện) hoặc phát hành séc cho bên bán cầm cố. Bởi đây là hai hình thức có nhiều rủi ro nhất.

Cụ thể, hình thức thanh toán TT trả sau nghĩa là bên mua sẽ nhận hàng rồi mới thanh toán tiền cho bên bán. Hình thức còn lại là bên mua sẽ phát hành séc có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định rồi giao cho bên bán cầm cố.

Phương thức này có nhiều rủi ro như bên mua phát hành séc mà không có tiền trong tài khoản; bên bán không thể đến ngân hàng bên mua để nhận tiền vì không có thẻ căn cước. Hơn nữa, bên bán cũng không thể kiểm tra thông tin tài khoản của bên mua vì Ngân hàng tại một số nước Trung Đông không cung cấp thông tin khách hàng cho bên thứ 3.

Để tránh những thiệt hại đáng tiếc xảy ra, Bộ Công Thương khuyến cáo doanh nghiệp Việt Nam khi giao dịch với doanh nghiệp nước ngoài phải thận trọng và đàm phán kỹ điều khoản thanh toán để đảm bảo an toàn nhất.

Trong đó có các hình thức có mức độ an toàn cao hơn là mở thư tín dụng do ngân hàng lập ra theo yêu cầu của đối tác (LC) hoặc đại diện doanh nghiệp sang tận nơi giao chứng từ và nhận tiền. Ngoài ra, phương thức thanh toán D/P (nhờ thu kèm chứng từ) cũng có mức độ an toàn hơn so với thanh toán TT và séc.

Bộ Công Thương cũng lưu ý các ngân hàng bên bán khi chuyển giao chứng từ cho ngân hàng bên mua phải đảm bảo an toàn, tránh trường hợp xảy ra như các vụ việc nêu trên do khâu giao chứng từ và nhận chứng từ (nhân viên an ninh ngân hàng) không có ký nhận. Dẫn đến việc nhân viên an ninh ngân hàng giao chứng từ cho bên mua để đi nhận hàng mà bên mua không thanh toán tiền với ngân hàng để trả cho ngân hàng bên bán.

Trước đó, ngày 15/7, Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) có Thông báo số 45/TB-HHĐ gửi các doanh nghiệp ngành điều thông tin về vụ việc nghi bị lừa đảo trong xuất khẩu điều nhân sang Dubai thuộc Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Theo đó, VINACAS đã nhận được kiến nghị của Công ty Tín Mai - Hội viên VINACAS về vụ việc nghi bị lừa đảo trong xuất khẩu điều nhân.

Công ty Tín Mai ký hợp đồng bán nhân điều cho BAB AL REHAB FOODSTUFF TRADING LLC OFFICE NO 1006. MAI TOWER, AL NAHDA, DUBAI, UAE Tel +971 43868859, +971586001304; Email: info@barft.com. Người giao dịch trực tiếp: Mr. Naeem Chaudhry, Mob/Whatsapp: +971 58 600 1304, email: naeem@barft.com.

Sau khi ký kết hợp đồng, phía đối tác đã ứng 15% giá trị đơn hàng. Hai bên đã hoàn thành thủ tục và ngày 24/6/2023, đơn hàng của Công ty Tín Mai đã đến cảng Jebel Ali, UAE. Hàng đã được lấy và trả container rỗng ngày 27/6/2023, trong khi Công ty Tín Mai vẫn chưa được thanh toán 85% trị giá lô hàng.

Ngân hàng Sacombank đã gửi 2 điện (Swift) đến ngân hàng bên mua AJMAN BANK PJSC - Sheikh Zayed Road Dubai Branch yêu cầu thanh toán và hoàn trả chứng từ nhưng không được thực hiện.

Qua kiểm tra, được biết chứng từ của lô hàng đã được DHL giao cho 1 nhân viên an ninh của ngân hàng AJMAN BANK PJSC - Sheikh Zayed Road Dubai Branch nhưng chưa biết sau đó chứng từ đến đâu. Bên hãng tàu cho biết, họ giao hàng khi có đầy đủ chứng từ theo quy định.

VINACAS cũng cho biết, ngoài trường hợp của Công ty Tín Mai, còn ít nhất 2 doanh nghiệp trong ngành tiêu và cây gia vị gặp tình trạng tương tự với cùng một khách hàng và ngân hàng nói trên.