Tại họp báo thường kỳ quý 3/2023 của Bộ Tài chính vào chiều 5/10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, việc trích lập, hình thành và quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đã triển khai một cách đầy đủ, từ khung khổ pháp lý đến quản lý, giám sát…

Tuy nhiên, diễn biến của tình hình quản lý và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của doanh nghiệp thời gian gần đây cũng đặt ra cho cơ quan quản lý làm sao phải làm tốt hơn, quản lý chặt chẽ hơn, minh bạch hơn việc sử dụng quỹ này.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu tại buổi họp báo. Nguồn: Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính.

"Hiện tại, lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo Cục Quản lý giá phối hợp với các đơn vị liên quan để có thể rà soát, xem xét các quy định hiện hành, diễn biến trên thực tế để đề xuất cấp có thẩm quyền để bổ sung, chỉnh sửa quy định Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cho phù hợp trên tình thần chặt chẽ, đúng mục đích và minh bạch", Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Liên quan đến việc giữ hay bỏ Quỹ Bình ổn giá, theo Thứ trưởng, trong Luật Giá (sửa đổi) đã được thông qua và có hiệu lực từ 1/7/2024 thì vẫn có quy định về Quỹ bình ổn giá. Trước khi thông qua, Bộ Tài chính đã tổng hợp nhiều ý kiến và có báo cáo đầy đủ, khách quan đối với việc duy trì Quỹ hay không.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, Quỹ bình ổn giá là một biện pháp bình ổn giá, nên việc sử dụng quỹ như thế nào là một quá trình triển khai trên thực tế theo từng giai đoạn, từng mặt hàng. Đây cũng là khung pháp lý mà Quốc hội đã thông qua và thấy rằng là cần thiết về bình ổn giá.

Ngoài ra, phân tích thêm về các biện pháp bình ổn giá, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, cùng với Quỹ bình ổn giá, một giải pháp quan trọng là dự trữ Nhà nước. Hiện Bộ Công Thương đã thực hiện dự trữ mặt hàng chiến lược xăng dầu.

"Trong đề xuất xây dựng chiến lược ngành dự trữ Nhà nước thì Bộ Tài chính đang báo cáo Chính phủ để nâng cao vai trò của Tổng cục Dự trữ Nhà nước trong dự trữ xăng dầu, để có thể đáp ứng nhu cầu trong tình huống cấp bách, thậm chí là nếu đủ tiềm lực thì can thiệp vào bình ổn giá", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi thông tin.

Đại diện Cục Quản lý giá, Phó Cục trưởng Phạm Văn Bình cho biết, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu được lập tại doanh nghiệp khi được Bộ Công Thương cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu. Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm trích lập, chi sử dụng, báo cáo, công khai về quỹ và quản lý quỹ theo quy định.

Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm lựa chọn, mở tài khoản theo dõi riêng về Quỹ Bình ổn giá xăng dầu tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Việt Nam; Có trách nhiệm thông báo bằng văn bản tên, địa chỉ, thông tin liên lạc của ngân hàng nơi thương nhân đầu mối mở tài khoản quỹ đến Bộ Tài chính (Cục Quản lý giá), Bộ Công Thương (Vụ Thị trường trong nước) và công bố thông tin theo quy định.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá Phạm Văn Bình trả lời các vấn đề liên quan đến Quỹ Bình ổn giá xăng dầu. Nguồn: Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính.

Ông Phạm Văn Bình cũng chia sẻ thông tin liên quan đến việc vừa qua có một ngân hàng đã tự động cấn trừ 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà.

Theo thông tin Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà đưa ra, công ty đã có công văn về việc ngân hàng đã trích thu nợ tự động gần 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu mà không được sự đồng ý của công ty. Công ty Hải Hà khẳng định, việc làm này là không đúng quy định tại Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 83).

Ông Phạm Văn Bình cho biết, Công ty Hải Hà đã thực hiện việc báo cáo số tài khoản về Bộ Công Thương. Hàng tháng có báo cáo về trích chi số dư Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cho cơ quan điều hành.

Về việc ngân hàng đã tự động cấn trừ 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của Công ty Hải Hà, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước phối hợp chỉ đạo và giải quyết vấn đề này.

Quỹ Bình ổn xăng dầu là loại quỹ được Luật Giá cho phép thành lập trên cơ sở trích từ giá mua xăng dầu của tổ chức, cá nhân sử dụng xăng dầu phục vụ cho mục tiêu bình ổn giá.

Quỹ này không nằm trong cân đối ngân sách Nhà nước, nhưng nó là một loại quỹ tài chính quốc gia do Nhà nước quản lý, điều hành đặt tại doanh nghiệp kinh doanh, giao cho doanh nghiệp mở tài khoản tại ngân hàng thương mại. Việc sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu chỉ thực hiện chỉ khi có chỉ đạo của Bộ Công thương, Bộ Tài chính.