Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan nhận định, làng nghề truyền thống của Việt Nam đã trải qua lịch sử nghìn năm. Bàn tay khéo léo, trí óc sáng tạo của nhiều thế hệ nghệ nhân đã dày công thổi hồn cho từng tác phẩm độc đáo, truyền tải di sản văn hóa của dân tộc, vừa có tính ứng dụng gần gũi, vừa có tính thẩm mỹ cao.
Ảnh: Lê Hồng Nhung
“Trong khi đô thị được xem là hình ảnh đại diện mức độ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia thì nông thôn là nơi gìn giữ trọn vẹn đời sống tinh thần, bản sắc văn hóa dân tộc, giá trị cốt lõi thấm đẫm tình đất, tình người. Nếu như các thiết bị điện tử, sản phẩm công nghệ được xem là biểu hiện về mặt khoa học kỹ thuật thì làng nghề là nét tinh hoa khi tài nguyên bản địa được kết tinh thành giá trị văn hóa xã hội, đậm đà bản sắc của mỗi quốc gia, văn hóa dân tộc”
Người đứng đầu Bộ NN&PTNT cho rằng, hàng nghìn làng nghề nông thôn, làng nghề truyền thống rải khắp đất nước, những di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình thủ công truyền thống đã đóng góp giá trị to lớn về kinh tế, xã hội của Việt Nam. Mỗi làng nghề đều gắn liền với câu chuyện đời sống vật chất, tinh thần tiếp nối qua nhiều thế hệ, được chắt chiu, nâng niu qua từng sản phẩm.
Thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp chặt chẽ với bộ, ngành, địa phương, tạo điều kiện thuận lợi để nghệ nhân, thợ giỏi, nhà thiết kế thủ công mỹ nghệ gắn bó với nghề, làng nghề, lan tỏa nét đẹp, tích cực đến cộng đồng, cùng bảo tồn phát huy giá trị làng nghề thủ công truyền thống, đóng góp cho chương trình xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao chất lượng sống của cộng đồng cư dân nông thôn.
Dưới góc độ địa phương, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, thành phố hiện là địa phương có nhiều làng nghề nhất cả nước với 1.350 làng nghề và làng có nghề, chiếm 56% tổng số làng nghề của Việt Nam.
“Mỗi làng nghề tại Hà Nội đều mang bản sắc riêng, với nhiều sản phẩm độc đáo theo phóng cách văn hóa địa phương, có sức cạnh tranh cao ở thị trường nội địa và quốc tế như gốm sứ, đồ gỗ mỹ nghệ”, ông Thanh cho biết.
Nhận thức sâu sắc giá trị của làng nghề và nghề truyền thống, thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 09 về phát triển công nghiệp văn hóa thủ đô, trong đó ưu tiên phát triển nghề và sản phẩm nghề truyền thống. Thành phố đã ban hành quy hoạch phát triển nghề và làng nghề đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, đồng thời có nhiều cơ chế chính sách bảo tồn và phát triển làng nghề trên địa bàn.
TP Hà Nội phấn đấu đến năm 2025 sẽ hình thành trung tâm thiết kế, sáng tạo và giới thiệu sản phẩm quốc gia tại thủ đô gắn với du lịch văn hóa. Đồng thời phát triển trung tâm thiết kế, sáng tạo, giới thiệu quảng bá sản phẩm OCOP tại các huyện và thị xã.
 |
Lễ rước tổ nghề làng nghề Việt Nam tại lễ khai mạc. Ảnh: Lê Hồng Nhung |
 |
Lễ rước tổ nghề làng nghề Việt Nam tại lễ khai mạc. Ảnh: Lê Hồng Nhung |
Festival bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam 2023 do Bộ NN&PTNT phối hợp với UBND TP Hà Nội chủ trì tổ chức. Sự kiện diễn ra nhằm bảo tồn, giữ gìn, tái hiện và phát huy bản sắc các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, hình thành các nét văn hóa đương đại của làng nghề Việt Nam.
Trong đó lấy các làng nghề của TP Hà Nội làm trung tâm để lan tỏa sang các địa phương khác. Qua đó tạo môi trường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức sản xuất kinh doanh sản phẩm làng nghề; tôn vinh các nghệ nhân, thợ giỏi, người lao động trong các làng nghề; quảng bá, giới thiệu các làng nghề, phố nghề truyền thống trên địa bàn TP Hà Nội và cả nước; từng bước thúc đẩy tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển du lịch trong các làng nghề.
Festival diễn ra từ ngày 9-12/11, bao gồm các sự kiện chính như lễ vinh danh các nghệ nhân, thợ giỏi, hội chợ quốc tế giới thiệu sản phẩm làng nghề, sản phẩm OCOP. Ngoài ra còn có các sự kiện hưởng ứng festival do Bộ NN&PTNT chủ trì và phối hợp thực hiện như đêm biểu diễn chương trình nghệ thuật của các làng nghề văn hóa truyền thống, hội thảo quốc tế “Bảo tồn và phát triển làng nghề”, hội thảo xây dựng vùng nguyên liệu dâu tằm tơ, hội thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam năm 2023…
UBND TP Hà Nội cũng tổ chức hoạt động hưởng ứng như lễ rước tổ nghề và tuần văn hóa du lịch – thương mại làng nghề Vạn Phúc năm 2023, lễ trao giải các sản phẩm làng nghề Hà Nội đạt giải năm 2023, giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh Nam Bộ…
