Thu hoạch mây tại Indonesia. Ảnh: Nanang Sujana

Tuy chưa được ứng dụng nhiều trong lĩnh vực điện thoại và ô tô, mây là một loài cây nhiệt đới với khoảng 600 loài thuộc phân họ Calamoideae theo Nikkei Asia. Được thu hoạch và làm sạch, những cây này có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau nhờ độ bền và tính chất dễ uốn cong của mình.

Trước đây, việc sử dụng mây cũng chỉ giới hạn trong việc sản xuất giỏ và đồ nội thất. Tuy nhiên khi các nhà thiết kế và giám đốc của công ty nội thất Đức Out for Space là ông Julian Reuter và ông Peter Kraft đổi mới cách xem xét vật liệu, cây mây đã mở ra nhiều ứng dụng.

Julian Reuter, nhà thiết kế sản phẩm, đã nhận ra tiềm năng chưa được khai thác của mây trong chuyến thăm một chợ thủ công nhỏ trên đảo Bali. Khi trở lại Đức, ông thử nghiệm trên nguyên liệu thô cùng với ông Peter Kraft. Mây đã qua xử lý có thể được sử dụng như một chất thay thế tự nhiên cho nhựa dùng trong các sản phẩm nội thất xe hơi, thiết kế và thậm chí cả các bề mặt tương tác.

2 người Đức này đã thành công trong việc mở rộng ứng dụng tiềm năng của mây và thu hút sự chú ý của nhiều nhà sản xuất ô tô trên thế giới. Với sự đổi mới này, không những công ty mà Indonesia cũng có thể thổi bùng sức sống của thế kỷ 21 vào ngành công nghiệp mây truyền thống.

Nội thất mẫu xe điện ET7 của Nio được làm từ vật liệu karuun. Ảnh: Out for Space

Ứng dụng của mây trong các ngành công nghiệp khác nhau

Karuun là một loại vật liệu dẫn xuất mới được Out for Space sản xuất bằng cách tiêm màu bền với tia UV vào các thanh mây đã được cắt tỉa. Sau đó chúng được nghiền thành hình vuông và dán thành các khối hoặc tấm.

Theo Out for Space, cái tên karuun được lấy từ harta karun có nghĩa là kho báu ẩn giấu trong tiếng Indonesia. Trong bối cảnh sản xuất ô tô toàn cầu, kho báu cho các nhà sản xuất ô tô chính là một vật liệu linh hoạt vừa thân thiện với môi trường và vừa có thể tái chế.

Sau khi công ty được thành lập vào năm 2015, Out for Space bắt đầu sử dụng karuun để sản xuất đồ nội thất ở Indonesia. Ông William Li, người sáng lập của nhà sản xuất xe điện Trung Quốc Nio "đã rất ngạc nhiên trước câu chuyện về karuun - vật liệu mây tới từ Indonesia với công nghệ của Đức".

Nhà sản xuất xe điện Trung Quốc Nio đã bắt đầu giao mẫu sedan ET7 mới của mình tại Trung Quốc với các tính năng lái tự động cùng phạm vi di chuyển tối đa 1.000 km cho một lần sạc. Tuy nhiên, việc chiếc xe này sử dụng karuun mới là điểm độc đáo nhất của sản phẩm.

Theo đại diện của Nio, công ty là nhà sản xuất xe điện đầu tiên áp dụng karuun – một loại vật liệu công nghệ cao được sản xuất từ mây vào trong mô hình sản xuất của mình. Trong mẫu xe sedan ET7 chạy bằng điện trên, mây có thể được tìm thấy trong 14 bộ phận tại cabin xe, đại diện cho vẻ đẹp của tự nhiên.

Kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác với Nio, Out for Space đã nhận được rất nhiều cuộc gọi từ các nhà sản xuất xe hơi. Công ty đã ký kết nhiều thỏa thuận với các nhà sản xuất, trong đó có một thỏa thuận với Tập đoàn Mercedes-Benz về việc sử dụng karuun trong một nguyên mẫu xe năm 2020.

Trong năm 2022 này, Out for Space đang có kế hoạch mở rộng quy mô sản xuất karuun lên 150.000 mét vuông.

Khi mối quan tâm đến karuun tăng lên, giám đốc điều hành Out for Space Felix Wuster hy vọng tiềm năng của vật liệu này sẽ được mở ra trong một loạt các sản phẩm và thiết kế khác. Ông Wuster khẳng định mây thậm chí còn có thể trở thành một siêu vật liệu cho tương lai và các ứng dụng của nó trong ngành công nghiệp máy bay đang được nghiên cứu để đưa nó lên một tầm cao hơn nữa.

Sản xuất mây tại Indonesia. Ảnh: Forest Foward

Các vấn đề với ngành công nghiệp mây tại Indonesia

Do mây được thu hoạch bằng tay và cần rừng mưa nhiệt đới để phát triển chứ không phải là rừng trồng độc canh công nghiệp, nó được coi là không gây hại cho môi trường tự nhiên. Đồng thời, nó cũng sẽ là một nguồn thu tiềm năng cho cộng đồng người dân tại nông thôn.

Tuy nhiên, việc xác định tính bền vững của vật liệu này vẫn đang là một thách thức. Theo các chuyên gia, việc trao đổi buôn bán mây trên toàn cầu chủ yếu là ở nội địa và không chính thức. Kể cả Indonesia, nhà cung cấp mây lớn nhất thế giới cũng gặp vấn đề này. Thêm vào đó, tính minh bạch của chuỗi cung ứng cũng đang là một khó khăn.

Các số liệu chính thức cũng xác nhận bức tranh hỗn độn của ngành này. Theo Bộ Môi trường và Lâm nghiệp Indonesia, mây thô được khai thác hợp pháp từ rừng của Indonesia đã tăng vọt từ 1.360 tấn trong năm 2019 lên 91.424 tấn vào năm 2021.

Trên hết, tuy Indonesia là quốc gia cung cấp 80% lượng mây trên thế giới, việc tìm thấy các sản phẩm mây trên thị trường nội địa lại vô cùng khó khăn. Ngành công nghiệp này đang gặp khó khăn lớn do nguồn cung cấp nguyên liệu mây ở mức thấp từ các nhà sản xuất mây tại Kalimantan và Sulawesi. Trong khi đó, các nhà sản xuất mây tre đan lại phàn nàn rằng thị trường nội địa không đủ đủ lớn để có thể tiêu thụ số nguyên liệu thô mà họ thu được từ rừng".

Trong báo cáo thương mại của mình, Tổ chức Mây tre đan Quốc tế (INBAR) ước tính giá trị thương mại toàn cầu của các sản phẩm mây tre đan rơi vào khoảng 363 triệu USD vào năm 2019. Do mây thường được dán nhãn là gỗ, việc tạo ra giá trị cho nó trên thị trường quốc tế là tương đối khó. Theo bà Charlotte King, chuyên gia truyền thông INBAR, thị trường các sản phẩm mây đan đã có thể đã trị giá khoảng 6 tỷ USD nếu được dãn nhãn chính xác hơn.

Do đó đại diện của Out for Space cho biết công ty đang hợp tác với những đối tác tại Indonesia và cả những người nông dân để có thể theo dõi được khu vực những người này trồng mây và thu hoạch mây.

Nhằm mở rộng quy mô sản xuất nguyên liệu này, Out for Space đang tập trung vào việc mở rộng sản xuất với Vivere Group - đối tác tại địa phương của công ty ở Semarang. Đồng thời, công ty cũng đang hỗ trợ các dự án trồng rừng để mở rộng quy mô sản xuất nguyên liệu thô.