Tại Diễn đàn Kết nối nông sản 970 “thúc đẩy giao thương nông sản, thực phẩm giữa Việt Nam - Trung Quốc (Vân Nam)”, sáng 10/2, ông Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai cho biết, hợp tác kinh tế thương mại giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ.
Ông Khánh nhìn nhận, giai đoạn trước dịch bệnh Covid-19, kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai – Hà Khẩu (thuộc huyện phía nam tỉnh Vân Nam) tăng trưởng bình quân đạt 20,3%. Trong đó, giá trị xuất nhập khẩu hàng nông sản chiếm trên 30% tổng giá trị hàng hoá xuất khẩu với khối lượng nông sản xuất nhập khẩu hai bên đạt gần 2 triệu tấn mỗi năm.
Để góp phần thúc đẩy xuất nhập khẩu nhiều hơn nữa các sản phẩm nông sản, thực phẩm chất lượng cao của cả hai nước, tỉnh Lào Cai đề xuất Bộ NN&PTNT xây dựng chuẩn hóa các quy trình sản xuất, đóng gói nông sản xuất khẩu.
Ông Hoàng Quốc Khánh (giữa)
"Lào Cai đề xuất Bộ NN&PTNT tích cực trao đổi, hội đàm với cơ quan chức năng phía Trung Quốc nhằm đẩy nhanh việc hoàn tất các thủ tục mở cửa thị trường cho trái cây, nông sản Việt Nam. Tăng sản lượng trái cây được cấp mã vùng trồng xuất khẩu, sớm ký kết Nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối để giảm bớt thời gian, thủ tục kiểm tra, kiểm soát tại các cửa khẩu”.
Đối với tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, tỉnh Lào Cai đề nghị cùng phối hợp triển khai các biện pháp thuận lợi hóa, khôi phục hoàn toàn hoạt động thông quan hàng hóa tại cặp cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành.
Bên cạnh đó, lãnh đạo tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ Công Thương tăng cường triển khai có hiệu quả các Bản ghi nhớ giữa Bộ và Chính quyền tỉnh Vân Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc về hợp tác thương mại; hỗ trợ tỉnh Lào Cai triển khai một số nội dung hợp tác thương mại với tỉnh Vân Nam.
“Tỉnh kiến nghị đẩy nhanh tiến độ báo cáo cấp Trung ương chỉ định cửa khẩu đường sắt Lào Cai – Hà Khẩu được thực hiện nhập khẩu nông sản, trái cây vào thị trường Trung Quốc. Tiếp tục hoàn thiện ”luồng xanh” thông quan nhanh hàng nông sản qua cửa khẩu quốc tế đường bộ Lào Cai – Hà Khẩu. Đẩy mạnh triển khai các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại, thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai nhấn mạnh.
Còn nhiều dư địa ở cửa khẩu Vân Nam
Theo ông Tô Ngọc Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương), Trung Quốc là thị trường quan trọng hàng đầu, là đối tác thương mại số một của Việt Nam. Kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc năm 2022 đạt 175,5 tỷ USD. Tỷ trọng xuất nhập khẩu với Trung Quốc trong tổng xuất nhập khẩu của Việt Nam chiếm đến 24%.
Trong đó, tỉnh Vân Nam có vai trò lớn trong hợp tác kinh tế, thương mại 2 nước. “Bởi tỉnh Vân Nam có đường biên giới với 4 tỉnh Việt Nam là Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên. Đồng thời, đây là cửa ngõ phía Tây Nam của Trung Quốc. Tỉnh Vân Nam nằm trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh và 4 tỉnh/thành phố của Việt Nam. Đặc biệt, dân số của tỉnh là 47 triệu người và đời sống người dân ngày càng cải thiện”, ông Sơn chỉ ra.
Tuy có vị trí, vai trò quan trọng và nhiều tiềm năng như vậy nhưng ông Tô Ngọc Sơn cho biết, hợp tác kinh tế, thương mại của Việt Nam với địa phương nước bạn còn nhiều điểm chưa được như kì vọng.
Năm 2022, kim ngạch thương mại Vân Nam - Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, chỉ chiếm 5% trong kim ngạch thương mại biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Nhiều cửa khẩu vẫn chưa phát huy được lợi thế. Tỉnh Vân Nam vẫn chưa có nhiều cơ chế hợp tác với các Bộ/ngành phía Việt Nam. Một số mặt hàng chủ lực của Việt Nam, điển hình như thủy hải sản, vẫn chưa khai thác được thị trường tiềm năng này.
 |
Bộ Công Thương ký kết nhiều nội dung hợp tác thương mại với Trung Quốc. |
Trong thời gian tới, nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại với tỉnh Vân Nam, đại diện Bộ Công Thương Việt Nam cho biết, Bộ sẽ tập trung khai thác các dư địa để phát huy hiệu quả các cửa khẩu đường bộ, đường sắt tiếp giáp với tỉnh Vân Nam.
Bộ Công Thương cũng sẽ tăng cường quảng bá các mặt hàng có tiềm năng của Việt Nam như thủy hải sản, trái cây, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, trao đổi đoàn công tác với tỉnh Vân Nam.
Về phía công tác tổ chức sản xuất, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi kiến nghị các cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền địa phương của Việt Nam cần xây dựng chiến lược phát triển ngành, xây dựng thương hiệu, vùng sản xuất, nuôi trồng chuyên canh tập trung, quy mô lớn, định hướng sản xuất, nuôi trồng theo tín hiệu thị trường.
"Để có thể tháo gỡ các rào cản kỹ thuật, các doanh nghiệp cần tận dụng hiệu quả cơ chế hợp tác giữa hai nước. Đồng thời, xây dựng lộ trình, kế hoạch mở cửa thị trường cho mặt hàng xuất khẩu, đánh giá kỹ năng lực sản xuất trong nước và nhu cầu của thị trường. Chú ý các tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP, HACCP”, ông Tô Ngọc Sơn chia sẻ.
Có hơn 1.300 xe nông sản thông quan sang Trung Quốc mỗi ngày
 |
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam |
Ngày 8/1 vừa qua, Trung Quốc ra thông báo mở các cửa khẩu biên giới để đẩy mạnh thương mại hàng hóa, trong đó có thương mại nông sản.
Đây là tin mừng cho các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc nói chung nhằm xuất nhập khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản.
Nhấn mạnh Trung Quốc và Việt Nam luôn xác định là đối tác thương mại lớn nhất của nhau, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, thời gian qua, đã có nhiều hoạt động thúc đẩy và triển khai các quy định giữa hai nước.
Các Bộ Công Thương, NN&PTNT, Ngoại giao và các ngành có liên quan đều phối hợp chặt chẽ với các địa phương biên giới như Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh, Cao Bằng… để kết nối doanh nghiệp hai nước nhằm đẩy mạnh xuất nhập khẩu thương mại giữa hai nước.
“Hiện nay, tại Lào Cai, một ngày có trên 500 xe xuất khẩu nông sản, còn tại Lạng Sơn bình quân mỗi ngày có trên 800 xe được thông quan. Như vậy, lưu lượng xe bắt đầu có tăng lên”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam thông tin.
