 |
| Quảng Trị: Hướng đến trở thành Trung tâm năng lượng của miền Trung và cả nước. |
Mảnh đất tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo
Phát biểu tại cuộc hội thảo khoa học do Tỉnh Quảng Trị và báo Công Thương tổ chức, Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia về phát triển điện lực Phùng Mạnh Ngọc cho biết, Quảng Trị có công suất tiềm năng về năng lượng hơn 14.000 MW. Trong đó, tiềm năng nhất là điện khí, điện gió, điện mặt trời. Do đó, tỉnh còn nhiều dư địa để phát triển năng lượng nói chung, năng lượng tái tạo nói riêng.
Mục tiêu đến năm 2030, đưa Quảng Trị trở thành Trung tâm năng lượng khu vực miền Trung trên cơ sở phát triển năng lượng một cách bền vững, tận dụng và sử dụng hiệu quả tiềm năng năng lượng tái tạo, đồng thời phải phù hợp định hướng Quy hoạch điện VIII.
Thông tin tại hội thảo, ông Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, từ những năm 2007 trở về trước, trên địa bàn tỉnh chỉ có duy nhất một dự án năng lượng đó là dự án Thủy lợi - Thủy điện Quảng Trị, công suất 64MW được đầu tư từ nguồn vốn của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và ngân sách Nhà nước.
Theo ông Đồng, những năm gần đây, khi đảm bảo an ninh năng lượng song song phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu trở thành vấn đề quan tâm của Việt Nam cũng như toàn cầu, Chính phủ đã nhạy bén và nhanh chóng có những quyết sách, chủ trương khuyến khích phát triển các loại hình năng lượng tái tạo. Đây chính là bước ngoặt để tỉnh Quảng Trị nhận ra tiềm năng cũng như mạnh dạn kêu gọi đầu tư, phát huy tiềm năng “nắng to, gió lớn” để trở thành một trong những trung tâm về năng lượng sạch.
Đến nay, tỉnh Quảng Trị đã có 19 dự án điện gió với tổng công suất 714 MW, đưa vào vận hành thương mại 671,1 MW; 3 dự án điện mặt trời với tổng công suất 127 MW và 11 dự án thủy điện với tổng công suất 167,5 MW cũng đã được đưa vào vận hành thương mại. Như vậy, tổng công suất đã hoàn thành công tác xây lắp trên địa bàn tỉnh đến thời điểm này là 1.008,5 MW (chưa bao gồm khoảng 100 MW hệ thống điện mặt trời mái nhà).
Bên cạnh đó, có nhiều dự án đã được tỉnh xin quy hoạch trong thời gian tới, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo lớn do Quảng Trị lợi thế có đường biển dài hơn 75 km với tốc độ gió trung bình hàng năm lớn hơn 6m/s ở độ cao 65m, vì vậy tỉnh đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng tái tạo điện gió ngoài khơi.
“Từ những tiềm năng và kết quả bước đầu, công nghiệp năng lượng được tỉnh xác định là lĩnh vực đột phá phát triển, hướng ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, hướng Quảng Trị trở thành một trung tâm năng lượng của miền Trung và cả nước”
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng cũng cho biết, điện gió và điện khí có lợi thế là ít gây ô nhiễm môi trường hơn những nguồn năng lượng khác. Đến năm 2025, tỉnh phấn đấu phát triển các dự án điện trên địa bàn đạt khoảng 6.500 MW, đến năm 2030 khoảng 8.000 MW và sau năm 2030 hơn 10.000 MW nhằm góp phần tích cực tăng thu ngân sách địa phương, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Ðây là cơ sở để Quảng Trị hướng đến trung tâm năng lượng tái tạo của miền trung và cả nước.
Hiện thực hóa tầm nhìn trở thành Trung tâm năng lượng khu vực miền Trung
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, TS Nguyễn Đình Cung, chuyên gia kinh tế, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, Quảng Trị phải kết hợp giữa phát triển năng lượng với công nghiệp hóa, đô thị hóa theo hướng phát triển xanh. Đồng thời, tăng cường nguồn cầu ở bên ngoài tỉnh, nhất là ở miền Bắc, miền Nam và có thể là khu vực các nước ASEAN. Vì thế, cần phải đầu tư, xây dựng hệ thống chuyển tải năng lượng xứng tầm.
Để làm được điều này, chính quyền địa phương cần đồng hành với doanh nghiệp, các địa phương khác cùng vận động để chính sách của Trung ương ưu tiên kết nối năng lượng tái tạo từ vùng này lên lưới và phát triển hệ thống truyền tải sang hai đầu Bắc - Nam.
"Đồng thời, phải suy nghĩ đến việc kết nối hệ thống truyền tải với vùng ASEAN. Từ đó, chúng ta có thể bán năng lượng tái tạo sang các nước khác, nhất là Thái Lan", TS Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh.
Cũng tại Hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhận định, tỉnh Quảng Trị đã biến những bất lợi thành yếu tố có lợi để phát triển kinh tế xã hội, trong đó đẩy mạnh phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo. Nhìn từ Ninh Thuận, cho thấy Quảng Trị cần lật ngược tư duy phát triển thì có thể bứt phá mạnh hơn. Để lật ngược tình thế, tỉnh cần thay đổi tư duy, thay đổi cách tiếp cận phát triển và có những giải pháp khác biệt.
Ông Thiên liệt kê các điều kiện khả thi để Quảng Trị có thể trở thành Trung tâm năng lượng của khu vực miền Trung vào năm 2030 là: xu thế ứng dụng công nghệ, nhu cầu về năng lượng của thời đại; tầm nhìn và khát vọng phát triển của tỉnh; định hướng quốc gia về phát triển năng lượng, sự hiện diện sẵn sàng của các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực năng lượng.
Ông Nguyễn Đức Chính, Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng tỉnh muốn làm được Trung tâm năng lượng miền Trung thì sự hỗ trợ của Chính phủ, đặc biệt là Bộ Công Thương rất quan trọng, nhất là cập nhật các đề xuất của tỉnh vào Sơ đồ Quy hoạch Điện VIII. Có được sự hỗ trợ như vậy, Quảng Trị mới thực sự hiện thực hóa được tầm nhìn trở thành Trung tâm năng lượng miền Trung.
Phát biểu bế mạc Hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng cho rằng, Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng miền Trung là hoàn toàn có cơ sở từ khoa học, thực tiễn, tiềm năng và quyết tâm chính trị và là hướng đi đúng, trúng, tạo ra bước đột phá quan trọng trong thời gian tới.
Với kết quả bước đầu đã đạt được, đặc biệt trong bối cảnh chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, Quảng Trị vẫn duy trì đà tăng trưởng, phát triển điện năng, đạt công suất 714 MW, có 671 MW vận hành thương mại, là những cơ sở chắc chắn để khẳng định ước mơ của Quảng Trị xây dựng thành công trung tâm năng lượng.
"Trung tâm năng lượng miền Trung không chỉ là một chủ trương phát triển kinh tế - xã hội thuần túy. Đó còn là một phần hoài bão, ước mơ cháy bỏng của đất và người Quảng Trị trên con đường xây dựng thành trì thịnh vượng"
Cũng theo ông Hưng, Thủ tướng Chính phủ đã có Thông báo số 17/TTg ngày 25/1/2021, xây dựng Quảng Trị thành trung tâm năng lượng miền Trung. "Có thể nói, đây chính là hội tụ của ý Đảng, lòng dân, và xu hướng phát triển", ông Hưng nói.
Các dự án năng lượng đã được UBND tỉnh Quảng Trị trình Bộ Công Thương và Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt bổ sung quy hoạch (từ 2018 đến nay) có 54 dự án điện gió với tổng công suất khoảng 2.883,7 MW. Điện mặt trời mặt đất, có 14 dự án với tổng công suất 1.293,02 MWp. Gần đây nhất ngày 24/3/2022, Sở Công Thương trên cơ sở phối hợp với các Sở, ngành liên quan và các nhà đầu tư có liên quan đã báo cáo UBND tỉnh và đề nghị UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương hồ sơ đề nghị bổ sung Quy hoạch nhà máy điện gió ngoài khơi thuộc địa phận Quảng Trị với công suất 1.000 MW.
