Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, đã có tổng cộng 106 nhà máy điện gió gửi văn bản và hồ sơ đăng ký chương trình đóng điện và hòa lưới, thử nghiệm, đề nghị công nhận vận hành thương mại (COD). Tổng công suất đăng ký thử nghiệm COD của 106 nhà máy điện gió này là 5655,5 MW.
Trong số 106 nhà máy điện gió nói trên, đến giữa tháng 10/2021đã có 11 nhà máy điện gió với tổng công suất 443 MW đã được công nhận vận hành thương mại COD.
Tuần qua, có thêm 17 nhà máy đã kịp hoàn tất hồ sơ, nâng tổng số lên 28 nhà máy điện gió với tổng công suất 1.247,4 MW đã được công nhận vận hành thương mại COD.
Các chủ đầu tư đăng ký với EVN không có căn cứ thực tế
Trước đó, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) đã ra Công văn 1892/ĐL-NLTT đề nghị chủ đầu tư các dự án điện gió khẩn trương hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu theo quy định trước ngày 01/11/2021.
Văn bản đã nêu, quy định tại khoản 3, Điều 14 trong Quyết định 39/2018 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định 37/2011/QĐ- TTg ngày 29/6/2011 của Thủ tướng Chính phủ), giá mua bán điện tại khoản 1, Điều này được áp dụng cho một phần hoặc toàn bộ nhà máy điện gió nối lưới có ngày vận hành thương mại trước ngày 01/11/2021 và được áp dụng 20 năm kể từ ngày vận hành thương mại.
Như vậy, theo thông báo trên trong tuần tới, 78 nhà máy còn lại nếu hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu mới được công nhận và hưởng giá bán điện theo chính sách khuyến khích đã quy định trong những văn bản trên.
Đầu tháng 8/2021, EVN cũng đã cho biết, để số dự án trên có thể vận hành thương mại, thực tế rất khó. Bởi lẽ, trong số 106 nhà máy gửi hồ sơ, có hàng chục dự án đến nay vẫn chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, không ít dự án trang thiết bị còn chưa thể tập kết ở công trình.
Vì vậy, theo EVN, thực tế có thể thấy, nhiều dự án điện gió chỉ đăng ký để “giữ chỗ”, còn triển khai được hay không lại là câu chuyện khác.
Cũng theo ý kiến một số chuyên gia, mức công suất điện gió có thể vận hành trước 31/10 là hơn 5.600 MW như các chủ đầu tư đăng ký với EVN là không thực tế. Dự kiến, chỉ khoảng một nửa trong số đó có thể vận hành thương mại như kế hoạch đã định.
Các tỉnh kiến nghị gia hạn thời gian áp dụng cơ chế giá FIT
Cuối tháng 7 vừa qua, UBND các tỉnh Trà Vinh, Gia Lai, Sóc Trăng đồng loạt có văn bản đề xuất tới các cấp có thẩm quyền báo cáo về tình trạng các dự án điện gió trên địa bàn không kịp hoàn thành, vận hành thương mại trước tháng 11 tới để hưởng mức giá ưu đãi 9,8 US cent/kWh (theo Quyết định 39/2018 của Thủ tướng Chính phủ).
Lý do được các địa phương đưa ra là do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, dẫn tới tiến độ cung cấp turbine gió bị ảnh hưởng (nhà thầu cung cấp thiết bị ở nước ngoài chậm tiến độ tại nước sở tại, vận chuyển thiết bị siêu trường siêu trọng gặp khó do giãn cách xã hội), hoạt động xuất nhập cảnh của chuyên gia và công nhân, xuất nhập khẩu hàng hóa bị gián đoạn, giá cả vật tư tăng cao bất thường…
Các địa phương đều kiến nghị gia hạn thời gian áp dụng cơ chế giá FIT (Feed-in Tariff - biểu giá điện hỗ trợ) đối với các dự án trực thuộc địa bàn tỉnh.
Như tỉnh Trà Vinh cho biết, tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư 8 dự án điện gió với tổng công suất 570 MW. Trong số này, ghi nhận 6 dự án đang được địa phương hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ thi công, gồm điện gió Trà Vinh-Hàn Quốc (giai đoạn 1) công suất 48 MW, điện gió V1-2 (48 MW), điện gió số 3 tại vị trí V1-3 (48 MW), điện gió Duyên Hải (48 MW), điện gió Hiệp Thạnh (78 MW), điện gió Đông Hải 1 (100 MW).
Theo đánh giá tỉnh Trà vinh, thì khả năng nhiều dự án trễ hẹn vận hành thương mại vào trước 31/10. Do đó, tỉnh này đã kiến nghị gia hạn thời gian áp dụng cơ chế giá FIT với các dự án điện gió trên địa bàn tới ít nhất là hết tháng 4/2022.
Đối với tỉnh Sóc Trăng, tổng cộng 20 dự án điện gió (tổng công suất 1.435 MW) được duyệt vào quy hoạch phát triển điện gió của địa phương, cũng như Quy hoạch điện VII. Hiện tại, tỉnh đã chấp thuận chủ trương đối với 16 dự án (tổng công suất khoảng 1.095 MW), trong đó 11 dự án đang thi công. Sóc Trăng kiến nghị gia hạn thời gian thực hiện cơ chế giá FIT đến hết 31/3/2022.
Gia Lai là địa phương kiến nghị mốc lùi thời hạn ngắn nhất là đến hết 31/12/2021. Tính tới thời điểm hiện tại, địa phương này đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 17 dự án điện gió (tổng công suất khoảng 1.242 MW, đã được duyệt vào quy hoạch).