Tại buổi kiểm tra, Thủ tướng đã nghe công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP) báo cáo về tình hình hoạt động của nhà máy. Cụ thể, ngày 13/10 vừa qua, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã vận hành, hoạt động trở lại sau khi hoàn thành bảo dưỡng tổng thể, vượt tiến độ 7 ngày so với kế hoạch 55 ngày.
Tuy nhiên, hoạt động của nhà máy đang gặp nút thắt lớn khi được hưởng nhiều ưu đãi về thuế, hạ tầng, bao tiêu sản phẩm nhưng Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) - đơn vị góp vốn đầu tư dự án vẫn phải bù lỗ khi nhà máy vận hành thương mại.
Theo NSRP, tính đến hết tháng 9/2023, công ty đã chế biến khoảng 45,3 triệu tấn dầu thô, sản xuất khoảng 36,82 triệu tấn sản phẩm các loại, trong đó 10 tháng đầu năm 2023, sản xuất được 5,9 triệu tấn sản phẩm các loại (đạt 83% kế hoạch năm). Tổng sản lượng sản phẩm xăng dầu PVN đã bao tiêu khoảng 27,74 triệu tấn.
Dù vậy, báo cáo về tình hình tài chính (đã kiểm toán), NSRP cho biết doanh nghiệp vẫn lỗ lũy kế lớn, lợi nhuận trước thuế của những năm vừa qua (nhất là 2023) có cải thiện nhưng chưa tạo được chuyển biến đáng kể.
Sau khi lắng nghe các báo cáo, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, điện và xăng dầu là những yếu tố rất quan trọng để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng kinh tế.
Thủ tướng ghi nhận công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã nỗ lực, vận hành nhà máy, sản xuất, cung ứng khoảng 37 triệu tấn sản phẩm các loại cho thị trường trong nước và xuất khẩu, góp phần bảo đảm cung cầu xăng dầu, an ninh năng lượng quốc gia.
 |
Thủ tướng yêu cầu công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn cùng các đơn vị góp vốn tái cấu trúc dự án để đầu tư có hiệu quả. Ảnh: VGP. |
Căn cứ vào tình hình thực tế, Thủ tướng chỉ ra các nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn của Lọc hóa dầu Nghi Sơn gồm nguyên nhân khách quan như thị trường thay đổi bất lợi, xu hướng chuyển dịch năng lượng toàn cầu dẫn tới biên lợi nhuận lọc dầu giảm mạnh, doanh thu và lợi nhuận không đạt kỳ vọng ban đầu; nguyên nhân chủ quan là việc quản trị, điều hành nhà máy với nhân sự chủ chốt nước ngoài có nhiều bất cập, nhà máy hoạt động chưa ổn định và tối ưu về chi phí.
Do đó, Thủ tướng yêu cầu NSRP phải có những điều chỉnh phù hợp tình hình với các giải pháp phải cả ở cấp Chính phủ và cấp kỹ thuật, đồng thời các bên liên quan, đơn vị góp vốn cần tập trung tái cấu trúc dự án với 3 trọng tâm:
Thứ nhất, công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn và các bên góp vốn phải phối hợp chặt chẽ với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tái cấu trúc quản trị, nhân sự (có thêm người Việt Nam tham gia ban lãnh đạo công ty, phân cấp, phân quyền trong hoạt động để giải quyết kịp thời các vấn đề đặt ra, xây dựng quy trình vận hành hiệu quả và tăng cường kiểm tra, giám sát).
Thứ hai, các bên liên quan tiến hành tái cấu trúc về tài chính như giảm lãi suất vốn vay, xóa lãi và sử dụng nguồn vốn hiệu quả.
Thứ ba là các đơn vị tiến hành tái cấu trúc về sản xuất, kinh doanh, sử dụng điện lưới quốc gia với chi phí thấp hơn thay vì phát điện chạy dầu với chi phí cao theo tính toán sẽ tiết kiệm được khoảng 70 triệu USD; giảm giá nguyên liệu dầu thô và đa dạng hóa các nguồn dầu thô.
Thủ tướng đề nghị công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn tiếp tục vận hành nhà máy bảo đảm an ninh, an toàn và bảo vệ môi trường; sản xuất, cung ứng đầy đủ nguồn xăng dầu theo đúng kế hoạch đã đăng ký với Bộ Công Thương phục vụ cho thị trường nội địa.
Bộ Công Thương, UBND tỉnh Thanh Hóa và các bộ, cơ quan liên quan tạo điều kiện giúp đỡ cho dự án hoạt động an toàn, ổn định và hiệu quả; bảo đảm nguồn cung xăng dầu và cân đối cung cầu xăng dầu trong nước.
Thủ tướng cũng cho biết thêm, gần đây Thủ tướng đã các cuộc trao đổi với Thủ tướng Nhật Bản, Thủ tướng Kuwait về những giải pháp xử lý các vấn đề liên quan tới nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn trên nguyên tắc lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ, các bên cùng phải có lợi.
Tiếp lời Thủ tướng, Tổng giám đốc NSRP, ông So Hasegawa cho biết sẽ phối hợp với các bên và các cơ quan chức năng của các nước để triển khai các giải pháp đã được Thủ tướng chỉ ra, giải quyết các khó khăn, vướng mắc, cải thiện tình hình trong những năm tới.
Về phía PVN, Tổng giám đốc Lê Mạnh Hùng khẳng định sẽ triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng.
Lọc hóa dầu Nghi Sơn là dự án liên doanh do 4 doanh nghiệp góp vốn, gồm Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN), công ty Dầu khí quốc tế Kuwait KPI (Kuwait), Công ty Idemitsu Kosan và Công ty Hóa chất Mitsui (Nhật Bản).
Với tổng mức vốn đầu tư khoảng 9 tỷ USD, Lọc hóa dầu Nghi Sơn là một trong những dự án đầu tư vốn nước ngoài lớn nhất vào Việt Nam, đi vào vận hành thương mại từ cuối năm 2018. Nhà máy có công suất chế biến 10 triệu tấn dầu thô/năm với nguồn dầu thô từ Kuwait, cung ứng khoảng 35% nhu cầu xăng dầu trong nước.
Đây là dự án có tổng mức đầu tư lớn nhất trong lĩnh vực công nghiệp với 3/4 vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), hình thành trung tâm Lọc hóa dầu lớn của Việt Nam.
Tổng thuế dự án đã nộp ngân sách Nhà nước đến nay là 85.236 tỷ đồng, trong đó thuế nhập khẩu là 60.417 tỷ đồng, thuế nhà thầu nước ngoài là 3.194 tỷ đồng, thuế thu nhập cá nhân là 591 tỷ đồng, thuế bảo vệ môi trường là 1.364 tỷ đồng, thuế tiêu thụ đặc biệt là 19.667 tỷ đồng.
Dự án được hưởng ưu đãi về hạ tầng (rà phá bom mìn, san lấp cơ bản, nạo vét lần đầu, đền bù di dân, hạ tầng tái định cư…) bằng vốn ngân sách và PVN ứng trước, tổng số tiền PVN đã ứng trước để thực hiện các hạng mục hạ tầng dự án là 3.778 tỷ đồng.
