Chiều 29/9, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngành bưu chính viễn thông và 66 năm ngành khoa học và công nghệ.

Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc lại lịch sử, ngay từ khi chưa giành được chính quyền, Đảng ta đã đặc biệt coi trọng công tác giao thông liên lạc và khoa học - công nghệ. Ngày 15/8/1945, tại Tân Trào, Hội nghị Toàn quốc của Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định thành lập Ban Giao thông chuyên môn – sự kiện đặt nền móng đầu tiên cho ngành bưu điện Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ. Ảnh: VGP

Trong kháng chiến, hàng vạn cán bộ giao bưu, chiến sĩ thông tin đã không tiếc máu xương để giữ cho “mạch máu thông tin” luôn thông suốt, góp phần quyết định thắng lợi của cách mạng. Cùng với đó, các nhà khoa học, kỹ sư Việt Nam đã ngày đêm nghiên cứu, chế tạo từ vũ khí, thuốc men đến các công cụ sản xuất, góp phần trực tiếp vào chiến thắng nơi tiền tuyến.

Dẫn lời căn dặn của Bác Hồ “Việc liên lạc là một việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mệnh” và “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng”, Tổng Bí thư nhấn mạnh, những lời dạy ấy đã soi đường, hun đúc nên truyền thống bản lĩnh trong chiến tranh, trí tuệ trong nghiên cứu, sáng tạo trong lao động, ý chí tự lực, tự cường - tài sản vô giá của các thế hệ.

'Chúng ta có thể làm nên những điều tưởng chừng không thể'

Theo Tổng Bí thư, sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc, từ quốc gia nghèo nàn, bị bao vây cấm vận trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 Đông Nam Á, thứ 32 thế giới, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong thành tựu chung đó, ngành bưu chính viễn thông và khoa học - công nghệ có đóng góp rất quan trọng.

Ngành bưu chính viễn thông đã đi đầu trong số hóa mạng lưới, đưa Internet vào Việt Nam từ năm 1997, mở ra không gian mới cho học tập, sản xuất, kinh doanh, giải trí, hội nhập. Đến nay, mạng lưới phủ sóng rộng khắp, 4G đạt gần 100% dân số, 5G đang được triển khai và Việt Nam nằm trong số ít quốc gia tự thiết kế, chế tạo thành công thiết bị 5G. Bưu chính ngày càng hiện đại, ứng dụng công nghệ số để trở thành hạ tầng cho thương mại điện tử, logistics.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đại biểu tham quan Triển lãm thành tựu khoa học và công nghệ trong khuôn khổ lễ kỷ niệm. Ảnh: VGP

Ngành khoa học công nghệ đã đạt nhiều thành tựu nổi bật như nghiên cứu giống lúa năng suất cao, góp phần đưa Việt Nam thành một trong những trụ cột an ninh lương thực toàn cầu; làm chủ công nghệ sản xuất vaccine đạt chuẩn quốc tế; thực hiện thành công nhiều ca ghép tạng phức tạp… Việt Nam cũng nhiều năm liền nằm trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình có tốc độ cải thiện thứ hạng nhanh nhất theo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII).

“Những thành tựu đó minh chứng rằng: Khi đất nước có đường lối đúng, khi ý Đảng hòa quyện với lòng dân, khi trí tuệ Việt Nam được khơi dậy, chúng ta có thể làm nên những điều tưởng chừng không thể,” Tổng Bí thư khẳng định.

Theo Tổng Bí thư, hai ngành bưu chính viễn thông và khoa học - công nghệ chính thức hợp nhất thành Bộ Khoa học và Công nghệ từ ngày 1/3/2025 là quyết sách chiến lược, thể hiện tầm nhìn của Đảng, Nhà nước trong thống nhất đầu mối, cộng hưởng nguồn lực, nâng cao hiệu quả lãnh đạo, quản lý, để khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm của phát triển.

“Hợp nhất để tập trung, tránh phân tán; để mỗi nguồn lực đầu tư được sử dụng hiệu quả; để doanh nghiệp, nhà khoa học, người dân có một địa chỉ tin cậy đồng hành, hỗ trợ,” Tổng Bí thư nêu rõ, đồng thời nói thêm rằng đây là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành quốc sách đột phá trong giai đoạn phát triển mới.

Tổng Bí thư cho rằng, một nhiệm vụ bao trùm, xuyên suốt là Bộ Khoa học và Công nghệ phải đi đầu trong việc tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị - với đầy đủ các định hướng, nhiệm vụ trọng tâm đã có trong Nghị quyết. Vấn đề quan trọng hiện nay là tập trung hành động quyết liệt, cụ thể hóa bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả, tạo chuyển biến rõ rệt trong thực tiễn, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội.

'Ngành khoa học và công nghệ sẽ tiếp tục tiên phong, đưa Việt Nam vững bước đi lên'

Để làm được điều đó, trong rất nhiều nhiệm vụ của Nghị quyết 57, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh 3 trụ cột then chốt mà Bộ và ngành khoa học và công nghệ cần tập trung thực hiện trong thời gian tới.

Về thể chế đột phá và môi trường thuận lợi, với chức năng tham mưu, kiến tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ phải chủ động đề xuất, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số.

“Thể chế không chỉ để quản lý, mà còn để khơi thông nguồn lực, biến tiềm năng thành hiện thực, biến trí tuệ Việt Nam thành sản phẩm, công nghệ, giá trị gia tăng. Cần nhanh chóng ban hành các chính sách vượt trội, có cơ chế thử nghiệm đối với công nghệ mới; đồng thời mạnh dạn trao quyền, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung,” Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Về công nghệ lõi, hạ tầng số và ngành mũi nhọn, với chức năng quản lý Nhà nước, Bộ phải định hướng và dẫn dắt phát triển những lĩnh vực công nghệ mũi nhọn có ý nghĩa chiến lược như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, vật liệu mới, năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, bảo đảm an ninh năng lượng, phục vụ phát triển xanh, bền vững…

Đồng thời, tập trung xây dựng hạ tầng số quốc gia hiện đại, đồng bộ, an toàn, coi đó là hệ thần kinh trung ương của quản trị quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số. Trong lựa chọn công nghệ, không chạy theo giải pháp rẻ, lạc hậu mà phải quyết tâm đi tắt, đón đầu, tiếp cận công nghệ tiên tiến, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Khoa học và Công nghệ. Ảnh: VGP

Về nguồn lực, nhân lực và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, với chức năng kết nối, điều phối, Bộ phải thúc đẩy huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho khoa học - công nghệ; tăng mạnh tỷ trọng chi ngân sách và khuyến khích doanh nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm cùng tham gia.

Đầu tư cho khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải được coi là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro, nhưng phải kiên định theo đuổi vì đó là đầu tư cho tương lai.

Đồng thời, phải có cơ chế đặc biệt để thu hút, trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước; khuyến khích start-up sáng tạo, gắn đào tạo đại học, sau đại học với nhu cầu thực tiễn. Doanh nghiệp cần thực sự trở thành trung tâm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là chủ thể giải quyết những "đề bài lớn" của đất nước; viện - trường là nền tảng, trí thức và nhân tài là động lực.

Theo Tổng Bí thư, đất nước đang đứng trước vận hội lịch sử. Khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà là con đường sống còn để phát triển nhanh và bền vững. Đây là chìa khóa vàng để hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng vào năm 2045.

“Đảng, Nhà nước và nhân dân đặt niềm tin lớn lao vào các đồng chí. Với truyền thống vẻ vang, tinh thần đoàn kết, sáng tạo, tôi tin tưởng ngành khoa học và công nghệ sẽ tiếp tục tiên phong, xứng đáng là động lực trung tâm của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đưa Việt Nam vững bước đi lên", Tổng Bí thư bày tỏ.

Nhân dịp này, Tổng Bí thư trao tặng Bộ Khoa học và Công nghệ 10 chữ: "Tự chủ - Trí tuệ - Công nghệ - Đột phá - Hội nhập".

Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất tặng Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng. Ảnh: VGP

Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng Bộ Khoa học và Công nghệ Huân chương Lao động hạng Nhất; trao tặng Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.

Thủ tướng: Xây dựng kịch bản ứng phó với đe dọa an ninh phi truyền thống Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu xây dựng các kịch bản ứng phó, phát triển công nghệ số, AI, dữ liệu lớn, mạng lưới cảm biến để nâng cao năng lực cảnh báo sớm các mối đe dọa an ninh phi truyền thống.

Quy định mới về tiền lương, thưởng đối với chuyên gia khoa học công nghệ Chính phủ ban hành Nghị định số 249/2025/NĐ-CP ngày 20/9 quy định cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Việt Nam đứng thứ 3 khu vực ASEAN về chỉ số đổi mới sáng tạo Việt Nam xếp hạng 44 toàn cầu, đứng thứ 3 khu vực ASEAN trong danh sách Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025, tiếp tục duy trì vị thế nổi bật của nhóm nước thu nhập trung bình thấp.

Việt Nam hướng tới Top 30 toàn cầu về đổi mới sáng tạo Ngày 25/9, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới tổ chức hội thảo giới thiệu chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025 và kết quả của Việt Nam.

Khuyến khích doanh nghiệp công nghệ cao Sơn Đông đầu tư vào Việt Nam Việt Nam luôn coi trọng cao, ưu tiên hàng đầu phát triển quan hệ Việt - Trung, ủng hộ và sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tăng cường hợp tác giữa các địa phương hai nước.