Bà Phạm Thị Hồng Yến, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội. Ảnh: Đinh Nhung/Mekong ASEAN.

Chiều ngày 11/12, tại Nhà Quốc hội, ngay sau phiên bế mạc Kỳ họp thứ 10, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh đã chủ trì họp báo quốc tế công bố kết quả Kỳ họp.

Làm rõ hơn những vấn đề liên quan đến Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua, bà Phạm Thị Hồng Yến, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho biết, luật đã điều chỉnh mức doanh thu năm của cá nhân, hộ kinh doanh không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, từ mức 200 triệu đồng như đề xuất trình ban đầu lên 500 triệu đồng/năm. Đồng thời, quy định Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân để phù hợp với tình hình kinh tế xã hội từng thời kỳ.

Hiện tại, mức chịu thuế áp dụng với các hộ, cá nhân kinh doanh là 100 triệu đồng một năm. Như vậy, ngưỡng chịu thuế sẽ tăng gấp 5 lần từ năm sau. Trước câu hỏi về việc ngưỡng 500 triệu đồng vẫn "bị đánh giá là chưa phù hợp", bà Phạm Thị Hồng Yến cho biết mức này đã được tăng so với đề xuất 200 triệu tại dự thảo ban đầu trình Quốc hội.

Bà Phạm Thị Hồng Yến khẳng định luật đã thiết kế hết sức linh hoạt cho phép trừ mức 500 triệu đồng/năm này trước khi phải nộp thuế theo tỷ lệ của doanh thu. Việc điều chỉnh này đồng thời với điều chỉnh mức doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng tương ứng là 500 triệu đồng.

"Quy định này giúp giảm gánh nặng về thuế đối với hộ kinh doanh cá nhân, kinh doanh nhỏ, đồng thời đảm bảo việc thực thi rất đơn giản và minh bạch," bà Yến nhấn mạnh.

Một điểm mới khác là cho phép các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm với mức trên 500 triệu đến 3 tỷ đồng một năm được quyền lựa chọn hình thức nộp thuế.

Hình thức thứ nhất là tính theo thuế thu nhập (lấy doanh thu trừ đi chi phí, sau đó nhân với thuế suất 15%). Hình thức này tạo ra một hành lang pháp lý công bằng, bình đẳng, phù hợp với điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Qua đó hỗ trợ cá nhân yên tâm sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống, phát triển sản xuất, đồng thời tạo điều kiện để các hộ này chuyển đổi thành các doanh nghiệp rất thuận lợi (nếu chọn hình thức doanh thu trừ chi phí).

Hình thức thứ hai là tính thuế theo doanh thu. Thuế theo doanh thu hoàn toàn phụ thuộc vào xác định theo từng ngành nghề lĩnh vực khác nhau, mức thuế suất khác nhau. Ví dụ, phân phối cung cấp hàng hóa thuế suất doanh thu là 0,5%; dịch vụ xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu là 2%; hoạt động kinh doanh khác là 1%; hoạt động sản xuất vận tải, dịch vụ có gắn hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu là 1,5%.

Đại diện Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng những mức thuế suất khác nhau như vậy rất phù hợp với các ngành nghề lĩnh vực khác nhau, đảm bảo chính sách thuế hài hòa, công bằng, dễ thực hiện, và tạo được nhiều quyền hơn cho chủ thể thuế.

Chia sẻ về mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số, bà Phạm Thị Hồng Yến cho biết, đây là mục tiêu thể hiện khát vọng bứt phá và quyết tâm rất cao của cả hệ thống chính trị trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Theo bà Yến, tại kỳ họp thứ 10 đã thông qua một số luật để giải quyết, tháo gỡ những điểm nghẽn này. Chính phủ cần đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản hướng dẫn và tổ chức thực thi hiệu quả, đồng bộ, có chất lượng các luật và nghị quyết Quốc hội thông qua; phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tạo không gian chủ động cho địa phương, đặc biệt là các vùng động lực.

"Thể chế minh bạch, ổn định và nhất quán là điều kiện tiên quyết để huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực phục vụ cho tăng trưởng; lấy kết quả thực chất trong tổ chức thực hiện để làm thước đo hiệu quả và thành công của các quyết sách," bà Phạm Thị Hồng Yến nói.

Cũng theo bà Yến, để hướng đến mục tiêu này, cần tiếp tục ưu tiên cho thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và đảm bảo nợ công, bội chi ngân sách Nhà nước trong giới hạn quy định.

Ngoài ra, cần tập trung nâng cao năng lực tự chủ chiến lược và xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số làm động lực chính. Đây chính là yếu tố mang tính quyết định đối với việc tăng trưởng nhanh và bền vững.

Đồng thời, tập trung phát triển mạnh khu vực kinh tế tư nhân, khơi thông các nguồn nhân lực, đa dạng hóa công cụ huy động trung và dài hạn; thu hút hiệu quả vốn trong nước và quốc tế, vận hành hiệu quả Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM, thành phố Đà Nẵng, Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm để có thể nhanh chóng đưa vào vận hành; tiến hành khai thác hiệu quả các khu thương mại tự do thế hệ mới tại một số địa phương.

Hình thành cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho nghiên cứu phát triển, đổi mới sản phẩm, ứng dụng công nghệ cao; lồng ghép mục tiêu xanh hóa sản xuất, phát triển thị trường carbon, nâng cao tiêu chuẩn môi trường, giúp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, thích ứng tốt hơn với xu hướng thương mại toàn cầu.

Đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực hiện đại, chất lượng cao chính là nền tảng dài hạn quyết định chất lượng tăng trưởng; cần gắn kết chặt chẽ đào tạo với nhu cầu thị trường; chú trọng kỹ năng số, công nghệ tự động hóa và quản trị đổi mới sáng tạo.

"Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 10%, Việt Nam cần một cách tiếp cận toàn diện: Ổn định để tăng trưởng, cải cách để bứt phá và đổi mới để phát triển bền vững. Khi thể chế thông suốt, nguồn lực được giải phóng và con người được đặt ở trung tâm phát triển, kinh tế Việt Nam hoàn toàn có thể biến khát vọng thành hiện thực, không chỉ bằng tốc độ mà còn bằng chất lượng, bản lĩnh và tầm vóc của một nền kinh tế bước vào kỷ nguyên mới," đại diện Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho biết.