Sáng 13/12, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tư pháp năm 2025, nhiệm kỳ 2021 - 2025; định hướng nhiệm kỳ 2026 - 2030 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2026.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến dự Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tư pháp năm 2025. Ảnh: VGP

Ngành Tư pháp là cơ quan "gác cổng pháp lý" của Chính phủ

Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá nhiệm kỳ 2021 - 2025 là nhiệm kỳ rất đặc biệt, có nhiều biến động, phức tạp, khó lường, nhiều vấn đề chưa từng có tiền lệ, vượt dự báo. Tuy nhiên với tinh thần "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, bạn bè quốc tế giúp đỡ", chúng ta đã vượt qua những "cơn gió ngược", đạt được nhiều thành tựu toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực.

Theo Thủ tướng, ngành Tư pháp đã có nhiều đóng góp thiết thực, toàn diện và thể hiện rõ vai trò là cơ quan "gác cổng pháp lý" của Chính phủ, đi đầu trong "cuộc cách mạng" xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật. Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng và những thành tích quan trọng mà Bộ Tư pháp, ngành Tư pháp và tổ chức pháp chế các Bộ, ngành, chính quyền địa phương đã đạt được.

Thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, Thủ tướng cho biết, năm 2026 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm tiến hành Đại hội XIV của Đảng; là năm đầu tiên của nhiệm kỳ 2026 - 2030 và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và đại hội Đảng các cấp.

Do đó, phải tiếp tục thay đổi tư duy, xác định: thể chế, pháp luật là nguồn lực, động lực, mục tiêu của sự phát triển; đầu tư cho thể chế, pháp luật là đầu tư cho phát triển; xây dựng thể chế, pháp luật phải lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể; xây dựng thể chế, pháp luật thành năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tư pháp năm 2025. Ảnh: VGP

Xóa bỏ tư duy “không biết mà vẫn quản”, “không quản được thì cấm”

Cho rằng, sứ mệnh và trọng trách đặt lên vai ngành Tư pháp trong việc xây dựng và hoàn thiện thể chế sẽ ngày càng nặng nề hơn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh “3 định hướng lớn” và “6 nhiệm vụ trọng tâm” cần thực hiện thời gian tới.

Trong “3 định hướng lớn”, Thủ tướng yêu cầu phát huy vai trò nòng cốt trong tham mưu chiến lược xây dựng, hoàn thiện thể chế; đồng thời chú trọng nâng cao chất lượng công tác tổ chức thi hành pháp luật; bảo đảm sự gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, nhất là trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, dưới sự lãnh đạo của Ðảng.

Trong đó, ưu tiên xây dựng đồng bộ thể chế phát triển, trọng tâm là hệ thống pháp luật; đổi mới tư duy làm luật, chuyển từ “quản lý bằng pháp luật” sang “kiến tạo thể chế phát triển”; xóa bỏ tư duy “không biết mà vẫn quản”, “không quản được thì cấm”; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu. Ảnh: VGP

Đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, ứng dụng sâu rộng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong lĩnh vực tư pháp, nhất là xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật; xây dựng được hệ thống đo lường chất lượng thực thi pháp luật dựa trên mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp.

Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực tư pháp chất lượng cao, có đạo đức, bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên môn sâu, am hiểu luật pháp quốc tế, thành thạo công nghệ; đồng thời chủ động hội nhập, nâng tầm hợp tác quốc tế về công tác pháp luật và cải cách tư pháp; nâng cao năng lực phòng ngừa, xử lý tranh chấp quốc tế và tranh thủ tối đa mọi nguồn lực.

Đảm bảo "thực hiện đầy đủ - đúng vai trò - trách nhiệm đến cùng" của Chính phủ đối với các dự án luật

Trong "6 nhiệm vụ trọng tâm", Thủ tướng yêu cầu tiếp tục bám sát, triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã được nêu rất rõ tại Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị; đẩy mạnh rà soát, xử lý các vướng mắc về thể chế.

Đặc biệt, khẩn trương tập trung nghiên cứu, hoàn thiện các Đề án quan trọng về hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật trong kỷ nguyên mới; chế định luật sư công trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; thành lập cơ quan chuyên về giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế; hoàn thiện tiêu chí và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác xây dựng thể chế, pháp luật.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP

Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan liên quan tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về các định hướng, nhiệm vụ lập pháp trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI dựa trên nguyên tắc “3 bảo đảm”: Bao phủ toàn diện mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội; Thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng, nhất là Văn kiện Đại hội XIV và các Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị; Đáp ứng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Thủ tướng chỉ đạo, tập trung nghiên cứu, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật phù hợp với quan điểm đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và định hướng hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam; thực hiện nghiêm quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm “thực hiện đầy đủ - đúng vai trò - trách nhiệm đến cùng” của Chính phủ đối với các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết.

Thủ tướng yêu cầu có giải pháp đột phá khắc phục triệt để tình trạng chậm, nợ ban hành văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh, nghị quyết; nâng cao chất lượng thẩm định, đánh giá tác động chính sách và theo dõi thi hành pháp luật.

Bộ Tư pháp tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành hiệu quả các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự, thi hành án hành chính; phấn đấu hoàn thành và vượt các chỉ tiêu được giao; bảo đảm 100% bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án về vụ án hành chính được theo dõi thi hành; đồng thời phát huy hiệu quả vai trò Cơ quan đại diện pháp lý của Chính phủ trong tham mưu, phòng ngừa, giải quyết các tranh chấp đầu tư quốc tế, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhà nước, Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, người dân.

Cùng với đó, đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành việc xây dựng, kết nối các cơ sở dữ liệu chuyên ngành của Bộ Tư pháp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu khác; triển khai hiệu quả việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình trong các lĩnh vực trọng tâm, rút ngắn thời gian, giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp; thực hiện nghiêm việc sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ ngành Tư pháp có phẩm chất, năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Thủ tướng chụp ảnh lưu niệm cùng các đạo biểu. Ảnh: VGP

Để ngành Tư pháp hoàn thành tốt sứ mệnh của mình trong kỷ nguyên mới, Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, trưởng ngành, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục công tác lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, dành thời gian, trí tuệ, tập trung tối đa nguồn lực cho công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật; chủ động, tích cực tham mưu, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và hiệu quả với các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật. Thủ tướng đề nghị mỗi cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức phải nêu cao tinh thần thượng tôn pháp luật, gương mẫu chấp hành và thực thi các quy định pháp luật.

Với phương châm công tác xây dựng pháp luật phải "vô tư trong sáng - tâm huyết trách nhiệm - bản lĩnh trí tuệ - hiệu quả vì dân”, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn và tin tưởng, toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Bộ, ngành Tư pháp tiếp tục hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.