Theo kế hoạch của UBND TP HCM, sau khi sắp xếp, dưới phường, thị trấn chỉ có khu phố; Dưới xã chỉ có ấp. Việc sắp xếp căn cứ trên số hộ thực tế, quy mô số hộ theo quy định (khu phố quy mô từ 500 hộ trở lên, ấp từ 350 hộ trở lên), địa giới, ranh giới khu phố, ấp để chia nhỏ hoặc thành lập mới khu phố mới, ấp mới.
Đối với các khu phố, ấp đã hoạt động ổn định, ranh địa giới không thay đổi, có thể vận dụng thấp hơn hoặc lớn hơn quy mô số hộ dân để giữ nguyên khu phố, ấp.
Khi sắp xếp sẽ có 5 chức danh được hưởng phụ cấp hằng tháng từ ngân sách Nhà nước gồm: Bí thư; Trưởng khu phố, ấp; Trưởng Ban công tác Mặt trận; Chi hội trưởng Phụ nữ và Bí thư Chi đoàn thanh niên.
Ngoài 5 chức danh trên, người trực tiếp tham gia hoạt động ở khu phố, ấp được hưởng mức hỗ trợ hàng tháng từ đoàn phí, hội phí, hỗ trợ kinh phí hoạt động và từ các nguồn quỹ khác (nếu có) phù hợp với quy định và tình hình thực tiễn thành phố.
Sở Nội vụ TP HCM cho biết, với mô hình mới, thành phố bỏ cấp tổ dân phố, tổ nhân dân, giúp giảm từ 27.377 xuống 5.242 khu phố, ấp, tức giảm khoảng 80%. Một khu phố có ít nhất 500 hộ trở lên và ấp có 350 hộ trở lên.
Theo quy chuẩn này, hiện thành phố có 277 khu phố, ấp dưới chuẩn phải gộp lại, 926 trên chuẩn phải chia tách, còn 801 giữ nguyên. Sau khi sắp xếp lại, số người hoạt động giảm từ hơn 64.000 người còn hơn 26.000 người.
Phát biểu kết luận hội nghị, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết, theo các tiêu chí và bước đầu rà soát, thành phố có 6 đơn vị cấp huyện và 149 đơn vị cấp xã chưa đủ 2 tiêu chuẩn về diện tích và dân số. Đây mới là kết quả rà soát bước đầu, thành phố sẽ tiếp tục rà soát lại theo các tiêu chí đặc thù.
"Sau khi đối chiếu với các tiêu chí đặc thù, một số đơn vị cấp huyện, xã tại TP HCM có thể không phải sắp xếp", Chủ tịch UBND thành phố chia sẻ. Hiện, thành phố đang nghiên cứu và xây dựng đề án, trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét, theo đúng thời gian yêu cầu.
Theo quy định ngày 1/10/2023 TP HCM phải trình Đề án cho Thủ tướng phê duyệt.
Ông Phan Văn Mãi cũng đặc biệt nhấn mạnh các công việc sắp tới cần thực hiện rất khẩn trương để khảo sát, lấy ý kiến nhân dân, chọn phương án phù hợp nhất. Phải đảm bảo đúng quy định nhưng không gây quá nhiều xáo trộn, ảnh hưởng đến tâm tư, tình cảm, sinh hoạt của người dân. Bởi thời gian gần đây, dư luận rất quan tâm, thậm chí lo lắng về thông tin này.
Cũng theo lãnh đạo UBND TP HCM, việc sắp xếp lại mô hình tổ chức dưới cấp xã là việc thành phố thực hiện theo quy định của Trung ương để tạo sự thống nhất chung của cả nước. TP HCM đã nhận thức sâu sắc, chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học để triển khai để đạt được kết quả.
Sắp tới, các địa phương sẽ ban hành các kế hoạch, phương án sắp xếp. Theo lộ trình, từ tháng 8 đến tháng 10, TP Thủ Đức, các quận, huyện sẽ triển khai thực hiện việc sắp xếp khu phố, ấp trên địa bàn và gửi hồ sơ về Sở Nội vụ để thẩm định.
Đến tháng 11, Sở Nội vụ thẩm định hồ sơ, tham mưu UBND TP trình HĐND TP HCM xem xét ban hành nghị quyết và chế độ, chính sách khi thực hiện sắp xếp khu phố, ấp.
Từ tháng 1/2024, TP Thủ Đức, các quận, huyện triển khai thực hiện hoàn thành các nhiệm vụ theo Nghị quyết của HĐND TP HCM và tổ chức lễ công bố ra mắt khu phố, ấp mới.
