Ngày 27/9, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index 2023). Đứng đầu danh sách là các nước Thụy Sĩ, Thụy Điển, Mỹ và Anh. Theo báo cáo, Việt Nam xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2022.
 |
Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới ghi nhận năm 2023 Việt Nam xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu. Ảnh: Global Innovation Index 2023. |
Việt Nam tiếp tục có sự cải thiện thứ hạng về chỉ số đầu vào đổi mới sáng tạo, tăng 2 bậc so với năm 2022, từ vị trí 59 lên 57.
Các yếu tố đánh giá đầu vào đổi mới sáng tạo gồm 5 trụ cột: thể chế, chính sách; nguồn nhân lực và nghiên cứu; cơ sở hạ tầng; mức độ phát triển của thị trường và trình độ phát triển của doanh nghiệp.
Chỉ số đầu ra đổi mới sáng tạo của Việt Nam cũng tăng 1 bậc so với năm 2022, từ vị trí 41 lên 40. Thang đánh giá gồm 2 trụ cột: sản phẩm tri thức và công nghệ và sản phẩm sáng tạo. Báo cáo Global Innovation Index 2023 cho biết Việt Nam tiếp tục duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp. Quốc gia thu nhập trung bình thấp xếp trên Việt Nam là Ấn Độ (thứ hạng 40).
 |
Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp. Ảnh: Global Innovation Index 2023. |
Ngoài ra, có 5 quốc gia có thu nhập trung bình cao xếp trên Việt Nam là Trung Quốc (xếp hạng 12), Malaysia (xếp hạng 36), Bulgari (xếp hạng 38), Thổ Nhĩ Kỳ (xếp hạng 39) và Thái Lan (xếp hạng 43). Còn lại, tất cả các quốc gia xếp trên Việt Nam đều là các nước có nền công nghiệp phát triển, thuộc nhóm thu nhập cao.
Trong khu vực ASEAN, Việt Nam xếp sau Singapore (hạng 5), Malaysia (hạng 36) và Thái Lan (xếp hạng 43).
Như vậy, từ năm 2017 đến nay, chỉ số Global Innovation Index của Việt Nam đã có sự cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên 42 (năm 2019 và 2020), 44 năm 2021, 48 năm 2022 và 46 năm 2023.
Theo WIPO, Việt Nam là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình có nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua. Đồng thời, Việt Nam được đánh giá là một trong 3 quốc gia kỷ lục có thành tích vượt trội so về mức phát triển trong 13 năm liên tiếp.
Năm 2023, Global Innovation Index có một số thay đổi về các chỉ số thành phần, nguồn dữ liệu và cách tính chỉ số thành phần. Trong đó, có chỉ số mới về startup như "Giá trị của các doanh nghiệp kỳ lân", Việt Nam được xếp hạng 33.
Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) của Việt Nam xếp hạng 66, không có sự cải thiện so với các năm trước. Tuy nhiên, chi R&D của top 3 doanh nghiệp lớn có sự cải thiện đáng kể, xếp hạng 29, tăng 9 bậc so với năm 2022.
Giá trị các thương vụ đầu tư mạo hiểm dù còn nhỏ nhưng cũng đã có sự cải thiện lớn so với năm 2022, xếp hạng 60, tăng 17 bậc so với 2022. Các doanh nghiệp liên tục đầu tư để thực hiện quản lý chất lượng theo ISO. Theo đó, chỉ số về giá trị ISO 9001/PPP$GDP đã tăng 15 bậc so với năm 2022, từ vị trí 65 lên 50 năm 2023.
Bên cạnh đó, một số chỉ số còn ở mức thấp. Nhóm chỉ số bền vững sinh thái dù tăng 3 bậc so với năm 2022 nhưng thứ hạng vẫn rất thấp, xếp hạng 110. Trong đó, đáng chú ý nhất là chỉ số kết quả về môi trường xếp hạng 130, tiếp tục giảm 2 bậc so với năm 2022.
Các vấn đề về thể chế vẫn cần nhiều nỗ lực cải thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chỉ số hiệu quả thực thi pháp luật xếp hạng 72, giảm 2 bậc so với năm 2022. Chỉ số chất lượng các quy định pháp luật sau khi cải thiện 10 bậc từ hạng 93 lên 83 vào năm 2022, năm 2023 giảm xuống vị trí 94, theo báo cáo.
Global Innovation Index là một bộ công cụ đánh giá năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia có uy tín trên thế giới, phản ánh mô hình phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của các quốc gia. Qua đó, các quốc gia thấy được bức tranh tổng thể cũng như các điểm mạnh, điểm yếu của mình.
