Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024. Ảnh: VGP. |
Năm 2023 cả nước ghi nhận 5.331 sự cố, thiên tai làm 1.129 người chết, mất tích
Ngày 10/5, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024.
Theo Báo cáo tại cuộc họp, thiên tai năm 2023 xảy ra cực đoan trên các vùng miền trên cả nước với 1.964 trận thiên tai thuộc 21/22 loại hình, đặc biệt mưa lớn gây sạt lở đất, lũ quét, lũ, ngập lụt trên diện rộng và là năm bất thường khi số lượng bão, áp thấp nhiệt đới ít hơn rất nhiều so với trung bình nhiều năm và không có cơn bão nào đổ bộ vào đất liền.
Năm 2023 cũng xảy ra nhiều sự cố tai nạn trên biển, sập đổ công trình, sự cố hoá chất, độc, xạ, tràn dầu, hoả hoạn, cháy nổ với mức độ nghiêm trọng hơn so với năm trước.
Cả nước ghi nhận 5.331 sự cố, thiên tai làm 1.129 người chết, mất tích; thiệt hại về kinh tế do thiên tai ước tính trên 9.324 tỷ đồng.
Trong những tháng đầu năm 2024, một số đợt thiên tai nghiêm trọng đã xảy ra trên cả nước như rét đậm, rét hại tại khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ; hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở và ngập lụt do triều cường tại đồng bằng sông Cửu Long, nghiêm trọng nhất là tại khu vực Cà Mau.
Đặc biệt, nắng nóng kỷ lục được ghi nhận tại 110/186 trạm quan trắc trên cả nước; động đất được ghi nhận tại các tỉnh, thành phố như Hoà Bình, Lai Châu, Tuyên Quang, Hà Nội, Kon Tum.
Kể từ đầu năm đến nay, thiên tại đã làm 14 người chết, mất tích, thiệt hại vật chất ước tính trên 399 tỷ đồng.
Hỗ trợ khắc phục thiên tai đạt mức cao kỷ lục
Về công tác khắc phục hậu quả thiên tai, năm 2023, Chính phủ đã quyết định hỗ trợ 8.500 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương cho 43 tỉnh, thành phố để khắc phục hậu quả thiên tai.
Trong tổng nguồn vốn hỗ trợ trên, Chính phủ dành 4.000 tỷ đồng cho 13 địa phương ở đồng bằng sông Cửu Long thực hiện các dự án phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển.
Đi đôi với việc hỗ trợ, các tổ công tác đã được thành lập do Ban Chỉ đạo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì để kiểm tra việc sử dụng nguồn lực hỗ trợ cho các địa phương.
Các địa phương cũng đã ưu tiên, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động phòng, chống thiên tai với tổng kinh phí trên 3.070 tỷ đồng.
Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã xuất cấp 100 tấn hạt giống lúa, 67 tấn hạt giống ngô, 10 tấn hạt giống rau; 56 tấn và 10.000 lít thuốc hoá chất sát trùng gia súc, gia cầm, thuỷ sản cho các địa phương để kịp thời ổn định sản xuất.
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp, chưa bao giờ Chính phủ bố trí nguồn ngân sách cho công tác phòng, chống thiên tai nhiều như trong thời gian vừa qua.
Địa phương kiến nghị hỗ trợ kinh phí phòng chống thiên tai
Tại cuộc họp, các địa phương kiến nghị Trung ương tiếp tục hỗ trợ kinh phí cho các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai năm 2023, xây dựng khu tái định cư để di dời bà con trong tình trạng khẩn cấp, nâng cấp các hồ chứa, đập xung yếu, các vị trí đê điều xung yếu.
Tỉnh Hà Tĩnh, một trong những địa phương có nhiều hồ chứa nhất cả nước (348 hồ chứa với tổng dung tích khoảng 1,6 tỷ m3 nước), mong muốn sớm triển khai dự án xây dựng hồ chứa Trại Dơi đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch.
Hà Tĩnh cũng mong muốn các bộ, ngành Trung ương giúp tỉnh nghiên cứu các giải pháp tổng thể nhằm tăng cường khả năng thoát lũ, giảm thiểu ngập lụt lưu vực sông Ngàn Sâu.
Tỉnh Đắk Nông đề xuất phải tập trung nâng cao độ che phủ của rừng và chất lượng che phủ của rừng; có chiến lược tổ chức lại sản xuất nông nghiệp có khả năng thích ứng tốt hơn với sự bất ổn của thời tiết, thiên tai.
Tỉnh Cà Mau, địa phương đang phải đối mặt với 3 thách thức cùng lúc là sạt lở bờ biển, thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô trong khi nguồn nước ngầm đã dùng đến 90%, nguy cơ cháy rừng; kiến nghị khi tổ chức lại bộ máy ban chỉ đạo phòng thủ dân sự theo Luật Phòng thủ dân sự có hiệu lực từ tháng 7/2024, cần chú trọng đúng mức vai trò của các ngành, lĩnh vực, đặc biệt là ngành nông nghiệp.
Phát biểu tại hội nghị, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam Pauline Tamesis khuyến nghị Việt Nam tăng cường hơn nữa việc trao quyền và ưu tiên sự tham gia của cộng đồng trong quản lý rủi ro thiên tai.
Các đầu cầu trực tuyến tại hội nghị. Ảnh: VGP. |
Tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn
Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang thẳng thắn nhìn nhận không phải nơi nào cũng làm tốt việc kiểm tra, giám sát, đôn đốc, kể cả trước khi mùa thiên tai, bão lũ.
Công tác giám sát, dự báo, cảnh báo sớm cũng cần chấn chỉnh; một số quy định pháp luật về phòng chống thiên tai chưa thông suốt, còn chồng chéo, hoặc chưa phù hợp, có những quy định đã ban hành cách đây 15 năm.
Trên bình diện chung cả nước, khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng còn hạn chế, nên cần từng bước được đầu tư phát triển.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP. |
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện việc sửa đổi, bổ sung văn bản pháp luật, đề xuất các quy định mới thuận lợi cho công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.
Đồng thời làm tốt hơn công tác truyền thông nâng cao nhận thức của tất cả mọi người thông qua mạng xã hội hoặc tin nhắn điện thoại….
Phó Thủ tướng yêu cầu phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đặc biệt là trước mùa mưa lũ; thường xuyên rà soát, tính toán, cập nhật kịch bản ứng phó thiên tai, sự cố cho sát với thực tiễn nhất.
Cơ quan dự báo khí tượng thủy văn tiếp tục tăng cường chất lượng dự báo sao cho kịp thời, chuẩn xác nhất có thể, Phó Thủ tướng yêu cầu.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị từng địa phương tập trung nâng cao năng lực điều hành của mình; tăng cường trao quyền và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu địa phương bởi đây mới là người chỉ huy trực tiếp tại chỗ, mới có thể ra quyết định sáng suốt nhất và hợp lý nhất tại thời điểm xảy ra sự cố, thiên tai.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh sự cần thiết của nguồn lực đầu tư và các nguồn lực khác cho công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.
Từ kinh nghiệm quốc tế, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang mong các tổ chức quốc tế tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam, hỗ trợ đào tạo chuyên môn, nhất là trong công tác dự báo chính xác; quan tâm đầu tư tại Việt Nam các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn sử dụng vốn viện trợ không hoàn lại, vốn vay ưu đãi.