Đây là nội dung được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề cập tại Hội nghị “Thúc đẩy tăng trưởng xanh tại Việt Nam: Lộ trình đến thành công” được tổ chức tại Hà Nội, sáng 18/4, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) và Boston Consulting Group (BCG) đồng chủ trì.
Việt Nam xác định tăng trưởng xanh là lộ trình hướng tới sự thịnh vượng
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, kinh tế thế giới 2023 đang đối diện với tình trạng “đa khủng hoảng”, từ gia tăng nợ công, lạm phát giá năng lượng và thực phẩm, đến ảnh hưởng của cuộc xung đột tại Ukraine và diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu.
Tình trạng này đòi hỏi các quốc gia phải đổi mới mô hình tăng trưởng hướng tới phát triển bền vững và bao trùm, trong đó tăng trưởng xanh đang ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu của các nền kinh tế.
 |
“Với Việt Nam, tăng trưởng xanh hướng tới sự thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội là lựa chọn tất yếu. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực, bắt kịp xu thế phát triển của thế giới, hướng tới mục tiêu hiện thực hóa cam kết lịch sử mang tính bước ngoặt của Việt Nam về đưa phát thải ròng về ‘0’ vào năm 2050”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.
Người đứng đầu Bộ KH&ĐT cho biết, Việt Nam xác định tăng trưởng xanh là lựa chọn dài hạn để đảm bảo cân đối, hài hòa mục tiêu giảm tổng lượng phát thải khí nhà kính với sự phát triển và quy mô ngày càng tăng của nền kinh tế.
Đồng quan điểm với nhận định của Bộ trưởng KH&ĐT, ông Jaime Ruiz-Cabrero, Tổng giám đốc BCG khu vực Đông Nam Á cho biết, các quốc gia dẫn đầu thế giới đang tăng tốc đẩy mạnh phát triển các công nghệ giải pháp nhằm chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, sạch và ít carbon. Điều này mở ra cơ hội cho Việt Nam đón đầu xu hướng và trở thành quốc gia dẫn đầu về công nghệ sạch trong khu vực và có thể toàn cầu.
Với bối cảnh đang diễn ra, ông Jaime Ruiz-Cabrero đưa ra 4 khuyến nghị nhằm giúp Việt Nam hiện thực hóa các cơ hội.
 |
Ông Jaime Ruiz-Cabrero, Tổng giám đốc BCG khu vực Đông Nam Á. Ảnh: MPI. |
Theo đó, Tổng giám đốc BCG khu vực Đông Nam Á cho rằng, Việt Nam cần hoàn thiện thể chế chiến lược xanh và đẩy mạnh xây dựng nền móng khuôn khổ pháp lý; tăng cường xây dựng hệ thống tài chính xanh ổn định, giúp giảm chi phí vốn đầu tư; phát triển hệ thống hạ tầng lưới điện, tạo nền móng để phát triển các nguồn năng lượng sạch và tái tạo; và tăng tốc phát triển hệ sinh thái Hydro sạch.
Tăng trưởng xanh tạo ra tiềm năng lớn đóng góp vào GDP
Kết quả nghiên cứu sơ bộ ban đầu của BCG với sự hỗ trợ của Tập đoàn SK cho thấy, để Việt Nam tăng tốc tăng trưởng xanh, tính riêng đối với chuyển dịch 2 ngành điện gió và điện mặt trời, tiềm năng đóng góp vào GDP lên tới 70 - 80 tỷ USD, tạo ra khoảng 90 - 105 nghìn việc làm trực tiếp.
Ngoài ra, hệ sinh thái Hydro sạch dựa trên nền tảng năng lượng tái tạo có tiềm năng đóng góp 40 - 45 tỷ USD vào GDP hàng năm, tạo ra khoảng 40 - 50 nghìn việc làm, mang lại lợi ích cho cả thị trường nội địa lẫn tiềm năng xuất khẩu đến các nước phát triển trên thế giới.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng lưu ý, để đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh, Việt Nam cần có những bước đi đột phá, quyết liệt hơn nữa để đưa nền kinh tế xanh từ quy mô 6,7 tỷ USD năm 2020 lên đến 300 tỷ USD đóng góp mỗi năm vào tổng GDP quốc gia vào năm 2050.
Do vậy, cần tập trung vào các ngành, lĩnh vực thiết yếu nhất giúp Việt Nam kích hoạt các lợi thế tự nhiên và vươn lên trở thành nước phát triển trên cả 3 yếu tố môi trường, kinh tế và xã hội vào năm 2045.
"Việt Nam với tiềm năng, vị thế địa kinh tế trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang đứng trước cơ hội rất lớn trong tăng trưởng xanh để có thể chuyển mình, bắt kịp, tiến cùng, vượt lên, đi tắt đón đầu và tạo đà cho một bước nhảy vọt về phát triển kinh tế, xã hội và môi trường”.
Bộ trưởng KH&ĐT cũng chỉ rõ, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh của Việt Nam xác định đây là giải pháp quan trọng để thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài.
“Đây cũng là cơ hội để Việt Nam đóng góp trực tiếp vào giảm phát thải khí nhà kính để hướng tới nền kinh tế trung hòa carbon trong dài hạn. Đồng thời, tạo ra cơ hội thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư vào nhiều lĩnh vực mới như năng lượng tái tạo, giao thông thông minh, nông nghiệp thông minh, đô thị - công trình xanh, tài chính xanh”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.
Về kế hoạch hành động sắp tới, ông Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường (Bộ KH&ĐT) cho biết, Bộ sẽ ưu tiên đẩy mạnh triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thông qua xây dựng cơ chế chính sách đầu tư, hoàn thiện chính sách, khuôn khổ pháp lý và nâng cao khả năng tiếp cận nguồn lực đầu tư.
Đặc biệt, Bộ KH&ĐT sẽ phối hợp với các Bộ, ban ngành và địa phương để triển khai xây dựng danh mục các dự án tăng trưởng xanh trọng điểm cũng như xây dựng và triển khai các công cụ tài chính xanh phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam và bối cảnh quốc tế mới.
Theo đánh giá của Ủy ban châu Âu, quy mô thị trường toàn cầu hiện nay cho các sản phẩm và dịch vụ xanh ước tính đạt trên 5.000 tỷ USD và có tốc độ tăng trưởng cao hơn nhiều so với các thị trường truyền thống.
Dự báo đến năm 2030, nền kinh tế xanh sẽ tạo ra khoảng 24 triệu việc làm mới trên toàn cầu. Tại Mỹ, kinh tế xanh tạo việc làm cho khoảng 9,5 triệu lao động, đóng góp tương đương 1.300 tỷ đô la Mỹ/năm; Con số này ở các nước OECD là 17,5 triệu lao động, tương đương 2.900 tỷ USD/năm.
